Aydın Eroğlu – 18.06.2015
Dün yapılan Eurogroup görüşmelerinden de uzlaşma çıkmadı. IMF başkanı Lagarde, Yunanistan’ın borcu için öteleme yapılmayacağını, IMF’e olan borcun 30 Haziran tarihine kadar ödenmemesi halinde Yunanistan’ı temerrüte düşmüş sayacaklarını söyledi.Gördüğünüz gibi bu konuda sıkıntı iyice zirveye çıkmış durumda. Fakat her nedense AB bir türlü yeter artık diyemiyor. Dün uzlaşmazlıkla sonuçlanan Eurogroup toplantısından sonra Pazartesi için AB liderlerine acil Yunanistan konulu görüşme toplantısı çağrısı yapıldı. Pazartesi de bu konudan bir kurtarma uzlaşması çıkmazsa, Yunanistan’ın Euro’dan çıkması gündeme gelebilir.
İşin ilginç tarafı dünkü uzlaşmazlığa rağmen halen piyasaların Yunanistan konusunun çözümüne olan inancının sürdüğünü görüyoruz. Dünkü uzlaşmazlığa rağmen, Dax’ın % 1,11 yükseldiğini gördük.
Gelişmeleri Doğru Okumak
Bu konu strateji belirlemesinde çok önemlidir. FED konusunda bir süredir, bu konunun en düşük risk olduğunu yazıyordum. Haziran toplantısından da faiz artışı kararı çıkmasını beklemediğimi biliyorsunuz. Ama dün BIST’in FED kararlarından sonra güne bu şekilde sert bir yükselişle başlamasını inanın anlayamıyorum! Demek ki, FED konusunda faiz artışı bekleyenler varmış. Bu yönde karar çıkmayınca hızlı bir alıma geçtiler. Peki madem bu nedenle alımlar yapıldıysa, o zaman FED toplantısı öncesinde borsada satış mı yapılmıştı? Yoksa satmasalar bile nakit olarak mı bekliyorlardı da, FED kararı sonrasın hemen alıma geçtiler? Cevabın her ikisinde de kayıp var! FED öncesi satış yapanlar düşük fiyatlara verdikleri ve verdiklerini FED sonrası yüksek fiyatla aldıkları için zarar yaptılar. Yok eğer nakit duruyorlarsa, sonrasında yüksek fiyatlarla almak durumunda kaldıkları için ciddi bir fırsat kaçırdılar diyebiliriz.
Neyse, ben dünkü yükselişin FED kararlarından kaynaklandığına bağlayan piyasalardaki yorumları anlamakta zorlandığımı söylemek istiyorum. Aynı şekilde Yunanistan’ın Euro’dan çıkmak zorunda kalırsa, bankalarının Yunan piyasalarındaki varlıkları nedeniyle en olumsuz etkileneceklerden birisi Almanya iken, Dax’ın dünkü Eurogroup&Yunanistan görüşmelerinin uzlaşmazlıkla sonuçlanması üzerine bu şekilde yükselmesini de anlamıyorum. Eğer bu yükselişin nedeni toplantının hemen ardından açıklanan Pazartesi Yunanistan konulu acil toplantı kararından kurtarma çıkar beklentisi ise, gerçekten ciddi bir kumar oynanıyor diye düşünüyorum. Ya yine uzlaşma olmazsa, dün FED sonrası alımların yaşanması gibi, Salı günü de Yunanistan’ın kabul edilecek iflası nedeniyle sert satışlar görülmez mi? Yunan bankalarından bu korku ile çekilen yaklaşık 2 Milyar Euro mevduat çıkışını kimse görmek istemiyor sanırım. Bakalım yaşayıp göreceğiz. Şu ana kadar bu gerilimin kazanan tarafı hep Yunanistan oldu. Ciddi bir borç sildirdiği gibi, hem zaman olarak, hem de faiz olarak önemli imkanlar elde etmişti. Fakat buna rağmen yine de eksra tasarruf tedbirleri konusunda ayak diremeyi sürdürüyor.
Ben bu konuda belki yanlış düşünüyor olabilirim ama gayet netim; Yunanistan kurtarıldıkça, borcu ötelendikçe ilerisi için bu konuda yaşanacak krizi daha da büyük ve kaçınılmaz olacaktır. Üretemeyen bir ekonominin bu şekilde taşıma su ile sonsuza kadar yüzdürülmesi, yaşatılması mümkün değildir. Ayrıca doğru da değildir. Avrupa’nın sorunsuz ülkelerinin vatandaşları yakında bu konuya isyan edeceklerdir. Kendilerinin çalışarak elde ettikleri birikimlerin, çalışmayan Yunan halkı için harcanmasına elbet tepkileri olacaktır… Ayrıca, Yunanistan krizinin AB için en iyi çözümü, Yunanistan’ın Euro’dan çıkartmak olur. Böyle bir karar sonrasında bir kere bir kriz yaşanır ama ECB’nin desteği ile bu krizi çabuk atlatırlar diye düşünüyorum. Bakalım Pazartesi ne olacak göreceğiz. Ancak piyasaların olumlu sonuç çıkmasını bekledikleri kesin.
Bu konuda benim sakın olumsuz sonuç beklediğim gibi bir algınız oluşmasın. Ben sadece yaşananları yorumluyorum. Bir tarafta her şeye hayır diyen bir ülke, diğer tarafta ise her şekilde yine de kurtaracağız diyen AB. Şimdiye kadar kazanan hep Yunanistan oldu. Kimbilir belki yine öyle olacaktır. Ama aslında öyle de olsa, kurtarılmaya neden durumun ilerisi için tam tersi riskleri artıracağı görüşündeyim.
BIST Gap Kapattı.
FED’in güvercin açıklamaları sonrasında BIST 81.943 seviyesinde bırakmış olduğu gap boşluğunu dün kapatmış oldu. Ancak bu sefer de, dünkü açılışla 80.713 seviyesinde bir gap oluştuğuna dikkat çekmek istiyorum. Bu gap önümüzdeki günler için bir risk teşkil edecektir.
FED korkusunun ötelenmesi sonrasında dün de YSK’nun resmi seçim sonuçlarını açıklaması ile, şimdi de hükümet kurma umutlarının BIST’e destek vermesi beklenebilir. Dünkü yükselişte bu beklentinin de payı vardır. Hatta MHP kanadından yapılan açıklamada AK Partisiz bir koalisyonun düşünülemeyeceğinin ifade edilmesi, hükümet kurma konusunda AK Parti-MHP koalisyonu ihtimalini güçlendirdi diye de alımlar artmış olabilir.
Bugün ise CHP’den MHP’ye yeni bir öneri geldi. Kılıçdaroğlu, ”Gel bir onarım koalisyonu yapalım başbakan da sen ol” diye Bahçeli’ye seslendi. Bu gelişmeler hükümet umutlarını arttıracaktır. Bu teklif nedeniyle, Ak Parti de, MHP’li bir koalisyon için tavizlerini artırabilir. Cumhurbaşkanının yetkilendirmesi sonrasında neler yaşanacak yaşayıp göreceğiz diyorum. Her şekilde bir hükümetin kurulması piyasalar tarafından olumlu karşılanacaktır düşüncemi biliyorsunuz. Olası hükümeti kuran taraflara göre piyasalara yansıyacak olumlu etkisinin süresi ve gücü de farklı olacaktır.
Yunanistan’ı Pazartesi kurtarıyoruz derler, hükümet kurulması konusunda da olumlu gelişmeler yaşanırsa BIST alttaki gap’ini bir süre unutup, 84.600 – 86.700 seviyelerine doğru bir yükseliş yaşayabilir. Ama hemen belirtmek istiyorum; bu yükseliş beklentim eğer Ak Parti’li bir hükümet olursa olur. Yoksa Ak Partisiz bir hükümet kurulması halinde, BIST’in yükselişinin kamu ağırlıklı hisseler bu yükselişe tam katılamayacağını düşündüğüm için sınırlı olmasını bekliyorum. Bunun izahını ”Erken Seçime Hazır Olun” başlıklı yazımda yapmıştım.
Ayrıca, FED konusunda da fazla rahatlamak doğru olmaz. Çünkü FED güvercin açıklamalar yapmış olsa da, son işsizlik verilerinde ciddi bir düşüş olduğunu göz ardı etmemek lazım. Bu şekilde bir sonraki verilerden de iyi görüntülerin gelmesi halinde, bu tartışmalar yeniden gündeme gelecektir. Ama öncesinde de dediğim gibi, FED faiz artışı başladığında bu süreç dünyayı derin bir krize sokmayacak şekilde yaşanacaktır beklentisindeyim. Fakat öyle ya da böyle, FED faiz artışını elbet başlatacaktır. Bu konudan sonsuza kadar kaçmanın mümkün olmadığını, FED’in 4.6 Trilyon Dolar’a ulaşmış emisyonu muhakkak geri çekmeye başlayacağını unutmamak gerekir.
Peki BIST’de Ne Yapmalı?
Benim seçimler sonrasında belki en düşük seviyelerden değil ama, ilk tepki sonrasındaki seviyelerden çok sayıda yeni öngörü açtığımı gördünüz. Yüksek fiyat seviyelerinde oluşan birçok gap nedeniyle … Yazının Devamı
Hepinize iyi bir hafta sonu dilerim.
NOT: Yazı 19 Haziran, 09:09’da borsaanalizci.com‘da yayınlanmıştır.