Mahfi Eğilmez – 04.07.2017
2017 yılının ilk 6 aylık enflasyon sonuçları elimizde. Buna göre ilk 6 ayda manşet enflasyon (TÜFE) yüzde 5,78 olmuş. Bu oran 2016’nın ilk 6 ayında yüzde 3,59 idi. Yine ilk 6 ayda 12 aylık birikimli enflasyon yüzde 10,90 olmuş. Bu oran da 2016’da 8,53 idi. Şimdi bu noktadan hareketle yılsonu enflasyon oranı için hazırladığım çeşitli varsayımlara dayalı tahminleri gösteren aşağıdaki tabloyu dikkatinize sunuyorum (12 aylık enflasyon oranından bir önceki yılın aylık enflasyon oranını düşüp beklentiyi eklemek yerine hesapları TÜFE endeksleri üzerinden yapmak daha doğru olurdu. Konuyu karmaşık hale getirmemek için bu basit yönteme başvurdum. Arada çıkacak farkın ihmal edilebilir boyutta olduğunu düşünüyorum.)
| Dönem | 2016 | 2017 (1) | 2017 (2) | 2017 (3) | 2017 (4) | 2017 (5) |
| 1. 6 ay | 3,59 | 5,78 | 5,78 | 5,78 | 5,78 | 5,78 |
| 2016’nın ikinci 6 ayı aynen gerçekleşirse | 2015’in ikinci 6 ayı aynen gerçekleşirse | 2. 6 ayda enflasyon her ay sıfır çıkarsa | 2. 6 ayda enflasyon her ay 0,25 çıkarsa | 2. 6 ayda enflasyon her ay 0,50 çıkarsa | ||
| 2. 6 Ay | 4,65 | 4,65 | 3,81 | 0 | 1,5 | 3 |
| Yılsonu | 8,53 | 10,9 | 10,06 | 6,25 | 7,75 | 9,25 |
2016 başlıklı sütun 2016 yılının 6’şar aylık ve yıllık gerçekleşmelerini gösteriyor. Buna göre geçen yıl ilk 6 ayda enflasyon yüzde 3,59, ikinci 6 ayda 4,65 ve 12 aylık birikimli olarak da 8,53 olmuş.
2017 (1) numaralı sütun 2017 yılında ilk 6 ayda gerçekleşmiş yüzde 5,78’lik enflasyonu esas alıp ikinci 6 ayda 2016 yılının ikinci 6 ayında gerçekleşmiş aylık enflasyon oranlarının aynen tekrarlanması halinde ne olacağını gösteriyor. Bu durumda yılsonunda enflasyon bugün olduğu oranda yani yüzde 10,90’da olacak demektir. Bu bir uç varsayımdır yani gerçekleşme olasılığı sıfıra çok yakındır. Sadece geçen yılı tekrarlarsak ne olur sorusunun yanıtını vermek amacını güdüyor.
2017 (2) numaralı sütun 2017 yılında ilk 6 ayda gerçekleşmiş yüzde 5,78’lik enflasyonu esas alıp yılın ikinci yarısında 2015 yılının ikinci 6 ayında gerçekleşmiş aylık enflasyon oranları aynen yaşanırsa ne olur sorusunun yanıtını veriyor. Bu durumda yılsonu enflasyonu yüzde 10,06 olarak çıkıyor.
2017 (3) numaralı sütun yılın ikinci yarısında hiç enflasyon olmadığı yani kalan 6 ayda her ay sıfır enflasyon çıkması halini öngören varsayımının sonuçlarını gösteriyor. Bu durumda yılsonunda enflasyon yüzde 6,25’e düşüyor. Bu da ikinci uç varsayımdır bunun da gerçekleşme olasılığı sıfıra çok yakındır. Sadece enflasyonu tamamen önlesek ne olur sorusunun yanıtını vermek amacını güdüyor (ikinci altı ayda aylık enflasyon oranları sıfır çıktığı halde yıllık enflasyonun ilk 6 ayın sonucu olan 5,78’den 6,25’e yükselmesinin nedeni 2016 yılı Ağustos ayında aylık enflasyonun – 0,29 olmasındandır. – 0,29 çıkıp da yerine 0 girince 12 aylık enflasyon yükseliyor.)
2017 (4) numaralı sütun yılın ikinci yarısında 1,5 puanlık toplam enflasyon artışı (yani aylık ortalama 0,25 puanlık artış) yaşanması halini öngören varsayıma dayalı sonuçları gösteriyor. Bu durumda yılsonunda enflasyon yüzde 7,75’e düşüyor.
2017 (5) numaralı sütun yılın ikinci yarısında toplam 3 puanlık toplam enflasyon artışı (yani aylık ortalama 0,50 puan puanlık artış) yaşanması varsayımının sonuçlarını sergiliyor. Bu durumda yılsonunda enflasyon yüzde 9,25 olarak hesaplanıyor.
Merkez Bankası beklenti anketine göre de yılsonu enflasyon beklentisi yüzde 9,55 görünmektedir.
Bugünkü koşulların fazla değişmeden devam edeceği varsayımı altında tabloya bir kez daha bakarsak en gerçekçi görünen senaryonun son senaryo olduğunu söyleyebiliriz. Yani buna göre enflasyonun yılsonunda 9,25 dolayında çıkması en olası sonuç gibi görünüyor.