Petrol fiyatlarının düşüşü Türkiye’de sınırlı hissedildi
Korona virüs tüm dünyada yayılırken pek çok sektörü de doğrudan ve dolaylı olarak etkiledi. Bunlardan biri de petrol oldu. Talep azalmasına rağmen üretim devam edince hali hazırda çıkarılan petrolün fiyatı düştü. Elektrik tarifeleri karşılaştırma ve tedarikçi değiştirme internet sitesi encazip.com’un kurucusu Çağada Kırım, bu düşüşün elektrik sektörüne olan etkilerini değerlendirdi.
Tüm dünyayı etkisi altına alan Korona virüs, petrol fiyatlarını da etkilemişti. Talebin azalması nedeniyle fiyatlar düşerken Türkiye elektrik sektörü bu düşüşten etkilenmedi. Brent Petrol fiyatları Ocak 2019’a göre Amerikan Doları bazında yüzde 39 düşerken, kur artışları nedeniyle TL bazında bu düşüş (332 TL’den 261 TL’ye) reel yüzde 21 olarak yansıdı. Petrol fiyatlarının en düşük seviyelerde olduğu Mart ve Nisan aylarında ise Türkiye’nin toplam elektrik ihtiyacının sırasıyla yüzde 55 ve yüzde 64’ü yenilenebilir enerji kaynaklarından geldi. Elektrik tarifeleri karşılaştırma ve tedarikçi değiştirme internet sitesi encazip.com kurucusu Çağada Kırım, dolayısıyla elektrik fiyatlarının, petrol ve petrol fiyatlarına göre değişen doğalgaz gibi fosil kaynaklardan çok az etkilendiğini söylüyor.
Petrol fiyatlarının 62 Amerikan Doları olduğu 2019 yılının Ocak ayında elektrik piyasasındaki tedarik fiyatının kWh birim başına 0,23 TL olduğunu hatırlatan Kırım, petrol fiyatının 23 Amerikan Doları’na kadar gerilediği Mart 2020’de ise elektrik fiyatının 0,25 TL olduğunu söylüyor: “Yenilenebilir kaynaklı enerji üretimi geçtiğimiz yıla göre biraz yükselmiş olsa da mevsimsellik ile birlikte talebin de düşmesi ile birlikte 2019 yılının Mart ayında toplam elektrik üretiminin yüzde 18’ini üreten doğalgaz kaynaklı elektrik santrallerinin payının yüzde 10’a düşmesi bunda etkili oldu.”
Petrol fiyatlarındaki düşüşün elektrik fiyatlarına yansımaması konusunda YEKDEM kaynaklı üretime de değinen Kırım, YEKDEM’in yenilenebilir enerji teşviki için verilen alım garantisinin ve bu kapsamdaki santrallere ne kadar ödeneceğinin önceden belirlendiğini söylüyor: “Örneğin Mart 2020’deki YEKDEM kapsamındaki üretimin toplam üretimdeki payı yüzde 35. YEKDEM fiyatı önceden Amerikan Doları bazında anlaşılmış durumda, dolayısı ile bu yüzde 35’lik bölüm ancak kur artışlarından etkilenir, petrol veya diğer enerji kaynaklarının fiyatları burada etkili olmaz. Özetle petrol fiyatlarının düşmesi Türkiye’de hem elektrik talebinin düştüğü hem de yenilenebilir kaynaklı üretimin (özellikle de hidroelektrik kaynaklı üretim santrallerinin payının yükselmesi) zamana denk gelmiş olması ve aynı zamanda doların da yükselmiş olması, petrol fiyatlarının düşüşünün elektrik piyasasında hiçbir etkisi olmadığını gösterdi.”
Ev elektrik fiyatlarında artış bekleniyor
Özellikle de normalleşme süreci ile birlikte elektrik talebinin yeniden artacağını ve doğalgaz gibi fosil kaynaklı santrallerin üretimine olan ihtiyacın yeniden eski seviyelerine geleceğini belirten Kırım, bununla birlikte elektrik enerjisinin piyasa fiyatında Mart – Mayıs dönemine göre artışlar meydana geleceğini belirtiyor. Petrol fiyatlarının, döviz kurunun yüksek seyrettiği dönemde düşük gitmesinin ülkemiz açısından oldukça büyük bir şans olduğunu ekleyen Kırım, ancak bu durumun ne yazık ki fazla devam etmeyeceğini söylüyor: “Şu an için piyasa elektrik fiyatları petrol fiyatlarına paralel olarak günlük bazda artış eğilimine girdi diyebiliriz. İşyeri tüketici fiyatları piyasa koşullarını yansıtır durumda; ancak mesken elektrik fiyatlarında ise durum farklı, tüketici tarifeleri son zamanlarda maliyetlerin altında seyrediyor petrol fiyatlarının yeniden yükseliş eğilimine girmesi durumunda Temmuz ve Ekim aylarında ev elektrik fiyatlarında artış sürpriz olmayacaktır.”