Yaşar Erdinç – 08.05.2018
Piyasalarda stresli durum devam ediyor. Bildiğiniz üzere bundan önceki yazımda ve twitlerimde, endeks 109 bin civarındayken alım yapılabileceğini, katlanabileceğiniz zararı belirleyerek ani bir düşüş karşısında stop koymak şartıyla alım yapılabileceğini belirtmiştim. Sonrasında ise, S&P’nin not düşüş haberinde hemen açılışta satış yapmaya kalkmanın anlamlı olmayacağını, açılışta panik yapılmaması gerektiğini belirtmiştim. S&P kararı sonrası borsa çok az bir düşüş sonrası yükselişe geçmişti. Bu yükselişin iyi haber olmadığını, sert bir düşüşün aslında daha sağlıklı olacağını belirtmiş ve yükselişin peşinden gidilmemesi gerektiğini vurgulamıştım.
Birçok yazımda belirttiğim bir durum vardır. Daha önceki yazılarımı okuyanlar bilirler. Yarın ne olacağı konusunda aslında bizler de sizlerden farklı değiliz. Dolayısıyla bir öngörüde bulunursunuz ve bir haber ya da gelişme ile bunun tam tersi olabilir. Aramızdaki en önemli fark ise; bizler bir pozisyon açarken, stopsuz asla hareket etmezken, sıradan yatırımcı, alım yaparken kendine stop koyar ama fiyatlar stop seviyesine gelince, “Acaba buradan yukarı döner mi?” sorusunu sorar. Fiyat hareketleri şeytandır ve yatırımcıya bu soruyu sordurur. Yatırımcı, Kahneman’ın prospect teorisine yenilir ve zararda iken satamaz. Ya da eğer aldığı pozisyon sonrasında kâr etmeye başlamışsa, geçmişte kârını realize etmediği için hep pişmanlık duyduğundan dolayı kârın artmasına izin vermez ve hemen satar. Yani kârda iken kısa vadeci, zararda iken uzun vadeci olur. Bu duyguları yenemeyenler borsada işlem yapmaktan vazgeçsinler.
Ben hep kendi istatistiklerimi tutarım ve yazılarımda da zaman zaman bu istatistikleri veririm. ortalama olarak piyasanın yönü konusunda (kısa vade için) %70 doğruluk payım varken, daha orta ve uzun vadeli trendler konusunda %80-85 doğruluk payım vardır. En son yaptığım you tube yayınında seçime kadar aşağı eğimli ve yukarı yönlü tepkilerin zayıf olduğu bir trend beklediğimi belirtmiştim. 110 bin seviyesinde bir tepki oluşacağını düşündüm sizlere yazımı yazdıktan sonra, ben de kısa vadeli pozisyon aldım (Bir yazıyı yazmadan ve herkese ulaşmadan önce asla pozisyon almam, çünkü etik olduğunu düşünmüyorum) ama benim risk algılamama göre 107.000 seviyesi stop seviyesiydi ve orada stop olarak zararımı realize ettim. Ama her yatırımcı için stop seviyesi farklıdır. Çünkü her yatırımcının risk algılaması ve alacağı risk farklıdır. Benim için endeks bazında 2000 puan yeterli bir stop seviyesi iken bir başkası için bu miktar değişebilir. Herkesin risk alma derecesini bilmediğim için de “şurada stop yapın” demenin de yanlış olduğunu düşünüyorum. Aslında en sağlıklı stop seviyesi, aldığınız pozisyona göre katlanabileceğiniz en yüksek zarar seviyesidir.