Geçtiğimiz günlerde Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu herkes için sürdürülebilir kalkınmaya fayda sağlayacak “güvenli, emniyetli ve güvenilir” yapay zekâ (YZ) sistemlerinin desteklenmesine ilişkin, dönüm noktası niteliğinde bir kararı kabul etti.
ABD liderliğindeki bir karar taslağını, 21 Mart 2024 tarihinde oylama olmadan kabul eden meclis, aynı zamanda yapay zekânın tasarımı, geliştirilmesi, konuşlandırılması ve kullanımında insan haklarına saygı gösterilmesi, korunması ve desteklenmesinin altını çizdi. Metin, Türkiye’nin de içinde bulunduğu 120’den fazla üye devlet tarafın – dan ortak sponsorlukla destekleniyor. Bu durum yapay zekâya ilişkin ilk küresel karar olması açısından önemli bir adım olarak görülüyor.
Bağlayıcı olmasa da bu karar aynı zamanda gizlilik politikalarının güçlendirilmesini ve verilerin korunmasını da savunuyor. Karar, diğer zararların yanısıra demokratik süreçleri bozabileceği, milyonlarca işi ortadan kaldırabileceği veya savaşta rol oynaya – bileceği endişeleri arasında, dünya genelindeki hükümetlerin yapay zekânın gelişimini etkilemeye yönelik önemli bir girişim olarak kabul ediliyor. BM Yapay Zekâ Danışma Kurulu’nun geçtiğimiz sene sonunda yayınladığı “İnsanlık İçin Yapay Zekâyı Yönetmek” başlıklı ara raporunda da, bu hafta alınan kararın öncü ibareleri yer alıyordu.
O raporda öne çıkan ve yeni küresel ya – pay zekâ yönetişim kurumlarının oluşumuna rehberlik etmesi gereken ilkeler, kapsayıcılık, kamu yararı, veri yönetiminin merkeziliği, evrensel, çok paydaşlı ve uluslararası hukuk normlarına dayandırılması olarak tanımlanmıştı. Bu çalışmalar bana bilim kurgu yazarı Isaac Asimov’un üç robot yasasını da anımsatıyor. Asimov’un “Robot Yasaları”na göre, bir robotun yapabileceği her şeyin ilk kuralı, insanlara zarar vermemesidir.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ!