Yatırım için ne kadar paraya sahip olduğunuzun hiçbir önemi yok, zira Buffett’ın yatırım yaklaşımı herkesin kullanımına açık araçları kullanarak istikrarlı bir şekilde para kazanan bir yatırımcının felsefesini içeriyor. Öğrenin ve kullanın, bu size bağlı.
Gerçek değerin hızlı artışına odaklanın
Warren Buffet, bir hisse senedinin net aktif değeri ile ilgili yaptığı konuşmalarıyla ünlüdür. Söylediği şeyler basittir lakin, bu sözlerin gerçekten ne anlama geldiğini bilen çok az yatırımcı vardır.
Büyük çoğumuzun yaptığı gibi ortalama bir yatırımcı para kazanmayı düşünürken, genellikle düşük fiyata alıp yüksek fiyata satmaya odaklanır. Mesela bir yatırımcı 20 lira ödeyerek bir hisse senedi satın alır ve fiyat 30 lira olduğunda onu satar. Fiyat yükselirse günü güzel, düşerse kötü geçer.
Hisse fiyatı önemli olmasına rağmen, Buffett’ın birçok yatırımcının yaptığı gibi fiyatları günlük olarak takip etmediği biliniyor. O, satın alma sırasında çok dikkatli bir şekilde fiyatı kontrol ediyor ve sonrasında fiyatın yükselmesi ve düşmesiyle pek de ilgilenmiyor. Titiz bir inceleme sonrası satın alım yapan Buffett, o saatten sonra şirketin net değeriyle ilgilenmeye başlıyor.
Buffet satın aldığı hisse senetlerinin yalnızca sahibi değil, şirketlerin de sahibidir ve onun aradığı en önemli şey, zamanla daha fazla değer kazanan iyi yönetilen bir şirkettir. Söz gelimi, Buffett sürekli değişen hisse fiyatlarına değil, her zaman değerin hızla artmasına bakar.
Piyasadaki mevcut duruma veya geleceğe takılmayın
Warren Buffet için yatırım yapmanın en önemli bir başka prensibi, bir şirketin değeri ve şirket için ödenen doğru veya kelepir fiyatı belirlemektir. O, hisse senedi piyasasının genelinin ne yaptığına ya da gelecekte ne yapacağına bakmaz.
Buffet, 1988 ve 1989 senelerinde Coca-Cola hisselerine 1 milyar dolar yatırmış, Coca-Cola hisseleri beşe, son altmış yılda ise 500’e katlanmıştı. Tahmin edebileceğiniz gibi piyasa o dönemde bunu beklemiyordu.
Odaklı ve küçük bir portföy oluşturun
Warren Buffett her zaman yatırımcılara portföy çeşitlendirmesi tavsiyesinde bulundu ama kuşkusuz ki kastettiği karışık ve yüzlerce sektörün dolu olduğu bir portföy değildi.
Yalnızca belirli birkaç şirkete odaklanmak, yatırımcıları araştırmalarında daha dikkatli, detaycı ve titiz olmaya iterek risk faktörünü önemli ölçüde azaltabilir. Buffett’ın yönetimindeki Berkshire Hathaway’in portföyüne baktığımızda da bunu görüyoruz. Portföyünün yaklaşık %70’ini genellikle Kraft Heinz, Wells Fargo, Apple ve Coca-Cola gibi 4-5 şirkete ait hisseler oluşturuyor.
İzleyebileceğiniz ve anlayabileceğiniz bir şeye yatırım yapın
Kaçınılması imkansız bir hata yapmanın en kolay yollarından biri aşırı karmaşık yatırımlara veya işlere girmektir. Buffett, anlayamadığınız bir işe asla yatırım yapmayın, der. Kimileri sırf bu nedenle Buffett’ı ‘eski kafalı’ olmakla itam etse de bu, onun yatırım felsefesinin kilit noktasını oluşturuyor.
Hisse senetlerinden devam edecek olursak, bir şirketin para kazanma şeklini ve yaptığı işi anlamıyorsanız, ondan uzaklaşın. Tahmin ediyorum ki şu anda çoğumuz moda ve moda trendleri konusunda pek de bilgili değiliz, peki öyleyse bir moda şirketine ait hisselere yatırım yapmamız mantığa uygun olur muydu? Buffett haklı ve hep haklı oldu, diğerleri densizlik ediyor.
Hisse senedi alırken o şirketin bir bölümünü satın aldığınızı unutmayın
Warren Buffett bir hisse senedine yatırım yaptığında ya da bir şirketin tamamını satın aldığında her şeyi en ince ayrıntısına kadar incelemesi ve bilgi sahibi olmasıyla tanınır.
Bir şirket satın aldığınızda muhtemelen şirketin ürünleri, hizmetleri, müşteri memnuniyeti, gelir ve giderlerine kadar pek çok şeye bakardınız. Aynı şekilde bir hisse senedi satın alırken de tıpkı bir şirket alıyormuşçasına detaylı inceleme yapmanız ve her şeyi bilmeniz önemlidir. Buffett için bu unsur her zaman yatırımlarının temelini oluşturuyor.
Risksiz veya riski azaltılmış yatırımları arayın
Birbirimizi kandırmayalım. Hem risksiz hem de çok kazançlı yatırımların bir pakete sığdırılmışçasına kolay elde edilmesi pek şahitlik ettiğimiz bir durum değil.
Bu durum Buffett için de geçerli ama fırsatı yakaladığı zaman asla elinden kaçırmıyor. O, risksiz ya da riski azaltılmış yatırımları aramaya devam ediyor. Bunu yaparken, olasılıkları iyi hesaplıyor ve oynayacağı kartı da iyi seçiyor. Mesela, kayıp şansının nispeten az, potansiyel kazancın yüksek olduğu yerlerde risk almaktan korkmuyor.
Her şeyden daha önemlisi Buffett inanılmaz bir öğrenci ve şahane bir dinleyici. Öğrenmekten, bilimin dahi desteklediği okuma alışkanlığından ve yaşamını ilgilendirecek her şeyi takip etmekten yılmıyor. Bu nedenle onun yatırım yaklaşımlarını da yaşam tarzından tamamen bağımsız düşünmemek gerekiyor.