Nuri Sevgen – 25.08.2017
Klasik yatırımcı tavrı risk fiyatlandıktan sonra paniğe kapılma şeklinde olur. Riske dair bir fiyatlama oluşmadıkça herşey hep aynı gidecek rahatlığı yazın ardından kışın geleceği gerçeğini hep unutmamıza neden olur.
Evimizi, arabamızı, hayatımızı sigortalarken portföyümüzü ya da finansal risklerimizi neden sigorta yapmayız? Oysa kaybetmek insanoğlunun en büyük korkusudur. Bu korku insanca hatalarımıza neden olan en büyük dürtü olmuştur. İşte bu maksatla sigorta kavramı insanlığın en önemli buluşlarındandır.
Konuyu uzatmayacağım. Gelmeye çalıştığım durun Dolar/TL volatilitesindeki son durumdur.
Volatilitenin istatistik bilimindeki türkçe karşılığı “standart sapma”dır. Aslında bu türden çevirilerde pek başarılı olamasak da bu çeviri tam yerine oturmuştur. Zira standart bir bant aralığından sapma durumunu ifade etmesi açısından Türkçe isimlendirme bence volatilite ya da oynaklık kelimelerinden daha anlamlı bir tanımlamadır.
Mevcut durumda VİOP’da işlem gören Dolar/TL opsiyonlarının volatilitesi %7-9 aralığına kadar inmiş durumda. Kaba bir ifade ile önümüzdeki dönemde Dolar/TL’de mevcut fiyat dalgalanma bandının %7-9 arasında olacağı ön görülmektedir. Oysa Dolar/TL bu yılın başında 3,94 seviyesine geldiğinde opsiyonların volatilitesi %35’e yaklaşmıştı.
Daha anlaşılır bir ifade ile %7-9 ile %35 arasındaki farkı izah etmek gerekirse; Dolar/TL yılın başında hergün yükseliyor ve bu yükselme ile ön görü paniğe dönüştüğünden yükselişten korunma ihtiyacı ile sigorta yapma isteği (opsiyonlara olan teveccüh) artıyordu. Bu artış da doğal olarak opsiyonu size satan (opsiyonda satıcı taraf) için geleceği görmekte zorlanmanın verdiği bir belirsizlij etkisiyle fiyatların yükseltilmesine neden oluyordu. Yani opsiyonlara olan talep yükseldikçe kısıtlı olan arz tarafı fiyatın yükselmesine neden oluyordu. İşte bu sebeple geleceğe dair bu belirsizlik volatilitenin %35’e yaklaşmasına neden olmuştu. Bu durum; “dolu yağmadan önce kaskosu olmayanın dolu yağdıktan sonra kasko yaptırmak üzere sigorta firmasına koşturduğunda alacağı fiyatın yükselmesi gibi bir durum” diye de tarif edilebilir.
İçinde bulunduğumuz bu günlerde ise; volatilite en düşük seviyelerinde. Kimse gelecekte bir riski fiyatlamadığından opsiyonlara teveccüh yok. Yani arz tarafı yüksek ama talep tarafında pek bir ilgi olmadığından opsiyon fiyatları düşüyor.
Şimdi gelelim zurnanın “zırt” dediği yere:
Gelecekte bir kur riskiniz varsa volatilitenin bu kadar düşük olduğu bir ortamda opsiyon almak en ucuza sigorta yaptırma durumudur. Şöyle ki; bu yazıyı yazdığımda Dolar/TL 3,48 civarındaydı. Aynı anda 3,50’nin üzerine çıkma olasılığını sigortalayan 3,50 call opsiyonunun fiyatı ise; her 1000 dolar için 48TL seviyesindedir. Volatilitesi de %7 civarındadır. Aynı sözleşmenin volatillitesi %7 değil de bugün %30 olsaydı bahse konu opsiyonun fiyatı 145TL olacaktı. Yani mevcut fiyatının üç katından fazla
Aşağıdaki iki ekran görüntüsünde bu durum net şekilde görülmektedir
Sonuç olarak söylemeye çalıştığım şu:
Eğer ki Dolar/TL’de fiyatların yeniden yükselme eğilimine girmesi finansal varlıklarınız ya da yatırımlarınızı tehdit edecek bir risk unsuru ise; şu sıralar sigorta primleri çok ucuz. Demedi demeyin…!
