TEPE, 2015 yılına yükselerek girdi.
Benzer şekilde satış ve tedarikçilerden sipariş beklentilerinde bir önceki aya göre artış yaşandı. Geçen yıla göre işlerin durumunda hem Ocak 2014’e hem de Aralık 2014’e göre artış yaşandı. AB-28’de de perakende güveni 2015’e yükselerek başladı. Türkiye bir önceki aya göre hem AB-28’den, hem de Euro Bölgesi’nden daha iyi performans sergiledi.
2014 yılını düşüşle kapatan TEPE, 2015 yılına yükselerek girdi ve ocak ayında -10,7 puan değerini aldı. TEPE, bir önceki aya göre 5,3 puan yükselirken, geçen yılın aynı dönemine göre 5,1 puan düştü. TEPE’nin bir önceki aya göre yükselmesinde geçtiğimiz 3 aya göre işlerin durumundaki ve önümüzdeki 3 aydaki satış beklentilerindeki artış etkili oldu.
Satış beklentileri, Aralık 2014’te düşerek yılı tamamladı, 2015 yılına ise yükselerek başladı. Önümüzdeki 3 aya ilişkin beklentilerin denge değeri Ocak 2015’te 10,6 puan oldu. Önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentilerinde Ocak 2014’e göre 5,4 puanlık düşüş yaşanırken, Aralık 2014’e göre ise 3 puanlık artış yaşandı.
Ocak 2015’te TEPE anketi katılımcılarının yüzde 35,3’ü önümüzdeki 3 ayda işlerinde iyileşme beklerken, işlerinde kötüleşme bekleyenlerin oranı yüzde 25,3 düzeyinde oldu. İşlerinde bir değişiklik beklemeyenlerin oranı ise yüzde 39,5 olarak belirlendi.
İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumunun denge değeri Ocak 2015’te -33 puan değerini aldı. İşlerin geçen yılın aynı dönemine kıyasla durumunda Aralık 2014’e göre 9,7 puanlık, Ocak 2014’e göre ise 4,8 puanlık artış oldu.
Ocak 2015’te TEPE anketi katılımcılarının yüzde 16,4’ü geçen yılın aynı dönemine göre işlerinde artış olduğunu belirtirken, işlerinde düşüş olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 53 olarak belirlendi. Geçen yıla göre işlerinde bir değişiklik olmadığını belirtenlerin oranı ise yüzde 30,5 oldu.
Alt sektörler itibariyle, perakende güveninde geçen yılın aynı dönemine göre, sadece “motorlu taşıtlar” sektöründe artış yaşandı. “Diğer” (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, zücaciye, kırtasiye, vb.) ve “tekstil, hazır giyim ve ayakkabı” sektörlerindeki düşüş ortalama düşüşün altında kaldı. “Mobilya, aydınlatma ekipmanları ve ev içi kullanım ürünleri”, “birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar”, “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” ve “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar” sektörlerindeki düşüş ortalama düşüşten daha fazla oldu. Geçen yıla göre en fazla düşüş “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar” sektöründe gerçekleşti.
TEPE anketine soru bazında bakıldığında hem Ocak 2014’e göre hem de Aralık 2014’e göre, “mevcut stok düzeyi” ve “geçen yılın aynı dönemine göre işlerin durumu” göstergelerinde artış yaşanırken, “önümüzdeki 3 aydaki istihdam ve satış fiyatı beklentileri” göstergelerinde düşüş yaşandı. Genel anlamda Ocak 2014’e göre göstergelerde düşüş olurken, Aralık 2014’e göre göstergelerde artış gerçekleşti.
AB-28 Perakende Güven Endeksi, Ocak 2015’te 1,1 puan değerini aldı. AB-28’de bir önceki aya göre 1,4 puanlık artış, geçen yılın aynı dönemine göre ise 0,9 puanlık düşüş oldu. Türkiye geçen yıla kıyasla AB-28’den ve Euro Bölgesi’nden daha kötü performans sergilerken geçen aya göre daha iyi performans sergiledi. Türkiye, geçen yıla göre AB-28’de perakende güveni en çok düşen dördüncü ülke oldu.
AB-28 ülkeleri ve Türkiye’nin Perakende Güven Endeksi değerlerine bakıldığında Slovakya’nın ocak ayında geçen yıla göre en fazla artış yaşanan ülke olduğu görüldü. Slovakya’yı, Yunanistan, Çek Cumhuriyeti ve Hırvatistan takip etti. Finlandiya, Belçika, Almanya, Türkiye ve İngiltere geçen yıla göre en fazla düşüş yaşanan ülkeler oldular. Bir önceki aya göre en fazla artış da yine Slovakya’da yaşandı. AB-28 Perakende Güven Endeksi, geçen yıla ve bir önceki aya göre Euro Bölgesi’ne oranla daha kötü performans sergiledi.
Perakende Güveni Konya’da da 2015’e Yükselerek Girdi
TEPAV ve Konya Ticaret Odası (KTO) işbirliğinde gerçekleştirilen Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) kapsamında Şubat 2012’den bu yana Konya’da faaliyet gösteren 300 perakendeci ile her ay yüz yüze anketler yapılıyor.
Ocak ayında TEPE -10,7 puan değerini alırken, KOPE 2,1 puan değerini aldı. 2014’ü düşüşle tamamlayan Konya perakendesi, 2015’e yükselerek girdi. KOPE, geçen yılın aynı dönemine göre 3,4 puan yükselirken, TEPE ise 5,2 puan düştü. KOPE, bir önceki aya göre ise 2,2 puan yükseldi. Konya perakendesi, ocak ayında Türkiye genelinden ve AB-28’den daha iyi bir değer aldı.
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV)