Temettü (Kâr Payı) Nedir, Nasıl Hesaplanır ve Nasıl Dağıtılır?
1. Temettü (Kâr Payı) nedir?
Temettü ya da kâr payı, şirket ortaklarının bir dönem içinde işletmenin elde ettiği kardan nakit veya hisse senedi olarak pay alma hakkı anlamına gelmektedir.
Hisse senedinin en önemli ortaklık haklarından olan temettü, her bir ortağın sahip olduğu hisse senedi miktarına göre belirlenmektedir. Her ortak, hisse senedi miktarına göre temettü payı alabilmektedir.
2. Temettü nasıl alınır?
Temettü veya sıkça ifade ediliş şekliyle kar payı almak ya da buna hak kazanmak için hisse senedi sahibi olmanız gerekiyor. Sahip olduğunuz ortaklık sayesinde şirketin temettü ödeme gününde bu hakkı elde etmiş oluyorsunuz. Bu haktan yararlanmanız için şirketin temettü ödeme gününden bir gün evvel dahi hisse senedi aldığınızda temettü ödemesi alabilmeniz mümkün olur.
Sıkla temettü almak için hisse senedi ne zaman alınmalı sorusunun da cevabı merak ediliyor. Bu noktada tekrarlayacak olursam, şirketin temettü dağıtımından bir gün öncesinde hisse senedi aldığınız da temettü ödeme hakkından yararlanabiliyorsunuz.
Temettü almak için temettü verimliliği yüksek şirketlerden hisse almayı tercih edebilirsiniz.
3. Temettü dağıtımı nedir?
Şirketin yıllık net dönem karından vergiler ve diğer ödemelerin çıkarılması sonucunda kalan kısmın en az yüzde 20’sini dağıtması, temettü dağıtımı olarak adlandırılır.
Yatırımcıların temettü dağıtan şirketlere daha fazla güvenmesi nedeniyle temettü dağıtımı önemlidir. Temettü verimliliği yüksek olan şirket, yatırımcılar tarafından bu sebeple tercih edilir. Uzun vadeli hisse senedi alan yatırımcılar temettü verimliliği yüksek olan şirketlerle hem sermaye hem de temettü kazancı elde etmiş olur.
4. Temettü nasıl dağıtılır?
Şirketlerin ödeyeceği temettü, o şirketin yıllık net dönem karından vergiler ve diğer giderler çıkarılarak belirlenmektedir. Vergilerin ve diğer giderlerin çıkarıldığı dönem karından kalan kısım, yüzde 20’den az olmamak kaydıyla diğer ortaklara dağıtılır.
Temettü genelde yalnızca nakit ya da yalnızca hisse senedi olarak dağıtılsa da bir bölümü nakit, bir bölümü de hisse senedi olarak da dağıtılabilir.
Kar paylarının hisse senedi şeklinde dağıtılmasındaki neden şirketlerin bedelsiz sermaye artırımına gitmesinden kaynaklanır. Benzeri bir dağıtımda, kar payı tutarları da eklendikten sonra şirketin değeri üzerinden ortaklara hisse senetleri dağıtılır.
5. Temettü nasıl hesaplanır?
Temettü hesaplaması yapmak için şirketin karı açıklandıktan sonra geçmişteki kar payı oranlarına göre tahmin yapabilmek mümkündür.
Hisse senetleri nominal değerle ölçülmektedir. Borsada bu değerin 1 TL olarak belirtilmesi nedeniyle hesaplamalarda da bunun göz önüne alınması gerekir.
Şimdi birkaç temettü hesaplamasıyla örnek vereyim:
Mesela, son yıllarda karının yaklaşık yüzde 40’ını dağıtan bir işletmenin, dağıtacağı muhtemel tutarı hesaplayalım. Şirket karının yüzde 40’ını dağıtıyorsa 1 TL karşılığında 40 kuruş temettü alınır. Bu şirketten 200 hissemiz olduğunu düşünürsek alacağım temettü rakamı 80 TL olur.
Başka bir örnekle, bir şirketin karının yüzde 70’ini dağıtacağını düşünelim. Bu durumda 1 TL’ye karşı 70 kuruş temettü almamız gerekir. Bu şirketten 2000 hisseye sahip olduğumuzu düşünürsek dağıtımdan alacağımız rakam 1.400 TL olur.
6. Temettü dağıtımı sonrası hisse fiyatı ne olur?
Temettü veren şirketin hisse fiyatı ne olur, hisse fiyatı düşer mi gibi benzeri bu soruların cevapları da yatırımcılar tarafından merak ediliyor. Bir şirket temettü dağıtımı yaptığında hisse senedi fiyatı aynı oranda düşer. Temettü dağıtımı sonrası aynı oranda şirketin hisseleri değer kaybeder.
Fakat şirketin kar payı dağıtımı yatırımcılara güven verir. Nakit dağıtımın ardından şirkete güvenen yatırımcı dağıtılan nakit temettü ile tekrar aynı şirketten hisse almayı tercih edebilir. Böyle bir durumda da temettü dağımı sonrası yatırımcıların tekrar hisse alması, hisse fiyatını yükseltir.