XTMT25: Temettü endeksi veya baskılanan ekonomi tepki verirse
Endeksin tempo değişikliği üzerine önceki yazılarımızda bahsetmiştik. Piyasa hareketlerinde süreklilik olduğuna göre bu tempo değişikliğinin de sebep-sonuç uzayında bakılınca açıklaması olmalıdır: son 1 ayda %20ye yakın getiri, son 1 yılda %70 getiri görüyorsak açıklaması gerçeklere uyumlu olmalıdır: sağdan bakışla, soldan bakış sözel düzlemde ayrışıyor olacaktır her zaman. Hatta farklı açılardan bakarak sözlü ifade etmek de yeterli görülmeyebilecektir. O halde matematik diliyle karşı tarafla daha derin keşifler için uzlaşma arayışında olmalıyız.
Yükselmiş enflasyonu mu baz almalıyız, reel getiri beklentisi buna göre düşük mü kalmıştır? Akıllı soruları ileri düzeye de taşıyabiliriz. İleri analizi özet düzeyinde yapmak istersek: 36 aylık getirinin %33 kadarı 12 ayda yapılmıştır. Bu tempo artışının anlamı nedir? Yükselen tempoya gerekçe beklenti mi, yoksa düşük enflasyon döneminde oluşmuş olan formasyon mudur? Bir başka deyişle: 36 ayın ilk dönemi veya ilk çeyreği oluştuğunda gelecekle ilgili olasılıkları akıllıca raporlamak mümkün müydü?
Bu raporlamalardan biri şu şekilde olabilirdi: “oluşan 9 aylık verilerin kalan 27 ay için belirleyici anlamı olması için gelecek aylara yönelik simülasyona göre…”. Gerçekten bunu yapmak mümkündü ve her zaman da mümkün olacaktır. Buna göre de son 3 yıl yerine son 5 yıl veya 10 yıl hesabı da yapılabilirdi. Ölçek büyüdükçe, zamanın yumuşatıcı etkisi daha fazla hissedilecekti. Sonuçta ortalamalardan bahsediyoruz ve hesabına giren dönem büyüdükçe gelen her verinin değişiklik üretme gücü göreceli azalmaktadır ama kümüle gücünün dağılım üzerinden görecek olursak durum farklıdır.
Bu kümüle gücün etkisini yakalayabilmek için de farklı modeller kullanılmaktadır. Ürettiği başarılara göre etkinlikleri sınıflandırılabilir.
Simülasyon: Tarihsel gelişimin işaret ettikleri
– 2019 sonrası 2 yıllık ortalamalardan pozitif sapmaların artmış olması geleceği yüksek dalgalanmaya veya sapmaya götürecektir
– net sapma veya dalgalanma piyasa tercihini belirleyen algoritmaların sinyal seviyeleri olacaktır
– son durumda algoritmik seviyelerin giderek daha pozitif ortalamaya kayıyor olması, piyasada dalgalanmadan çok pozitif sapma görülecektir (net pozitif sapma).
– bu da bizi 2 yıllık ortalamadan uzak seyirli ayların devam edeceğini göstermektedir: bu olasılık giderek artmaktadır. Yerçekimi kuvveti değerinde “ortalamaya dönüş” üzerine farklı modelleme için kafa yorulmasında fayda vardır.
– son 6 ayda, tarihsel ortalamasından kopmuş blok oluşum görülse de, tüm zaman hesabı içinde önemsiz kalmaktadır
– bu da bize, 2023 ve ötesine daha olumlu tablo işaret ettiği anlamına gelmektedir.