Geçenlerde bir arkadaşımla yaşadığım fikir tartışmasından sonra bu yazıyı kaleme almaya karar verdim. Yaptığımız tartışmada arkadaşım, Türkiye’nin ekonomik verilerinin benim düşündüğüm kadar kötü olmadığını, hep kötü verileri gördüğümü savunuyordu. Ben de ekonomik parametrelerde ülkelerle kıyaslandığında ne durumda olduğumuza bir kez daha baktım ve yazıma konu ettim. Baktığım alanlarda Türkiye diğer dünya ülkelerine göre oldukça kötü durumda ancak bulduğum bir alanda azımsanmayacak kadar iyi durumda. Hangi alanda iyi diye sorarsanız, birazdan anlatacağım.
Öncelikle kişi başı gelir açısından ülkeleri değerlendirelim ve Türkiye’nin durumuna bakalım. Türkiye 8.599,00 USD ile dünyada 74. sıradadır. Dünyadaki diğer ülkelerin durumuna baktığımızda, ilk on ülke aşağıdaki gibidir:
Ülkeler | Dolar($) | |
1 | Lüksemburg | 103.828,00 |
2 | Norveç | 99.558,00 |
3 | İsviçre | 78.925,00 |
4 | Çin | 78.275,00 |
5 | Avustralya | 67.556,00 |
6 | Danimarka | 56.326,00 |
7 | İsveç | 55.041,00 |
8 | Kanada | 52.219,00 |
9 | ABD | 51.749,00 |
10 | Singapur | 51.709,00 |
Şimdi de yıllık ihracat rakamlarını ele alalım. Türkiye 157.300 USD ile dünyada 32. sıradadır. Dünyadaki diğer ülkelerin durumuna baktığımızda ilk on ülke aşağıdaki gibidir:
Ülkeler | Dolar($) | |
1 | Çin | 2.487.045 |
2 | A.B.D. | 1.664.085 |
3 | Almanya | 1.560.816 |
4 | Japonya | 738.403 |
5 | Hollanda | 722.668 |
6 | G. Kore | 604.860 |
7 | Fransa | 581.816 |
8 | İtalya | 546.643 |
9 | İngiltere | 485.711 |
10 | Belçika | 466.724 |
Bu liste daha böyle uzayıp gidebilir. Siz de internet üzerinden yapacağınız araştırma ile Türkiye’nin ekonomik göstergelerde dünyada ne durumda olduğunu görebilirsiniz.
Ben şimdi başta söylediğim iyi olduğumuz alanı anlatayım. Bu tabloyu gördükten sonra Türkiye’nin tam kapanmadan başka seçeneği olmadığını göreceksiniz. Hatta bence daha sert bir kapanma olmalıydı fakat ona da ekonomik kaynaklarımız müsaade etmiyor. Daha sert bir kapanma ile tüm vatandaşlara koşulsuz destek olunmalıydı ki şu anda Türkiye ekonomisi buna imkan vermiyor.
Siz de tahmin edebilirsiniz ki, turizm sektöründen bahsetmekteyim. Sadece ciddi bir döviz girdisi sağladığı için değil; aynı zamanda yarattığı istihdam, iç ekonomide desteklediği sektörler, ülkenin tanıtımına katkısı açısından da en önemli sektörlerden biridir, turizm. Dünyanın en çok ziyaret edilen 6., Avrupa’nın en çok ziyaret edilen 4. ülkesi olan Türkiye, 2019’da yurtdışında yaşayan 51,7 milyon turisti ağırladı ve 34,5 milyar dolar gelir elde etti. Bu şimdiye dek ulaşılan en yüksek düzey oldu.
2019’u rekorlar ile tamamlayan ve 2020’de buna yenilerini ekleyecek olan sektöre büyük bir COVID-19 darbesi geldi. Coronavirüsün ilk vakalarının görülmeye başladığı, Mart-2020 ayına ait turizm verileri, yurtdışından gelenlerin sayısında yüzde 65, turizm gelirlerinde ise yüzde 53 azalma olduğunu gösterdi. 2020 yılında yaşanan kayba 2021 yılında da katlanmamak adına böyle bir kapanma kararı verildi. Doğru ve yerinde bir karar mı diye sorarsanız, bence doğru bir karar. GSMH içinde yüzde 2,6’lık bir paya sahip olduğunu bildiğimiz turizm gelirlerinde eksiklik veya aksama yaşamamamız gerekiyor. Aksi takdirde zor durumda olan Türkiye ekonomisi daha da zor günler yaşayabilir.
Son olarak, şunu da paylaşmak istiyorum. Tam kapanma ile e-devlet üzerinden alınması gereken izin belgesinde yaşanan yoğunluk ile vatandaşların belge almadaki zorlukları da beni ülkelerin internet hızlarındaki durumlarına bakmaya yönlendirdi. Baktığımda bu alanda da oldukça kötü durumda olduğumuzu gördüm. Türkiye bu alanda da dünyada 57. sıradadır. Ekonomik parametrelerden biri olduğu için değil de konu tam kapanma tedbirlerine geldiği için belirtmek istedim. Bu alanda hangi ülkelerin Türkiye’nin önünde olduğuna bir bakarsanız, söylediklerimi daha iyi anlayabilirsiniz.
Müreffeh günler dilerim.
İsmail CEBECİ
Bağımsız Denetçi Yardımcısı
E-mail: cbcisml@gmail.com