Sigorta sektörü: Gizli nakit makinesi değil
Sonbahar 2022 nakit deposu sigorta sektörü üzerine yazmıştık. Şimdi getirilere bakarsak, bankacılık sektörüyle ve diğer endekslerle rekabeti hakkında ciddi fikir sahibi olacağız: faiz piyasasındaki dengelerin sektöre etkisini farklı modellerle açıklamak ve tahminlemek mümkündür. Tablo 3 yıllık bazda en iyi getirilere göre hazırlanmıştır. Son 1 yıl getirisi, 3 yıllığa oransal olarak yaklaştıkça, son dönemlerde hızlı atak yapıldığını göstermektedir: bu durum model bazlı bakışlara uygundur veya ortalama bakışın ötesinde tespitlerde bulunmayı sağlamaktadır.
| % | 2024 | 1 yıllık | 3 yıllık | 1 yıl/3 yıl | 2024/3 yıl | 2024/1 yıl |
| Likit banka | 46 | 177 | 1056 | 0.17 | 0.04 | 0.26 |
| Bankalar | 47 | 184 | 1046 | 0.18 | 0.04 | 0.26 |
| Sigorta | 41 | 338 | 746 | 0.45 | 0.05 | 0.12 |
| Mali sektör | 37 | 124 | 715 | 0.17 | 0.05 | 0.29 |
| Hizmetler | 29 | 102 | 674 | 0.15 | 0.04 | 0.28 |
Tablo gerçekleri göstermektedir. Rakamların ve oranların her dildeki karşılığı aynıdır çünkü matematik evrenseldir. Son 1 yıl veya 12 ay atağıyla 3 yıllık getirisini zirvelere taşıyan sigortacılık endeksinden bahsediyoruz ve bunu başarmış olmasının yegane açıklaması matematiksel gerçeklerde yatmaktadır. Bu yüzdendir ki, temel bilimlerdeki eksiklik (ki burada matematik) geleceğin verimsizliği anlamına gelmektedir.
Bu mesajı da vermiş olarak devam edersek: getirinin sebebi olarak analizdeki türev etkisini görebiliriz. Birinci türev performansın gelişimini (hızını) ifade ederken, daha üst türevler hızının hızı (ivme) üzerine çalışmaktadır. Uzun vadede ivmelenecek hareket olacaksa bunun türevlerle ilgisi vardır: 36 ay (3 yıl) içinde 12 a (1 yıl) bu açıdan değerlidir. Göreceli olarak kısa vade gibi görülünce yukarıdaki performansın yüksek dereceli türevler etkisiyle sağlandığı görülmektedir.
Rasyonel bakış çerçevesinde kalarak evreni genişletebiliriz
Yukarıdaki tabloda sağa doğru sütunlar ekledikçe farklı gelişimleri oransal olarak görebilmekteyiz. Son 4 ay veya 2024 getirisini, son 12 ay veya 1 yıla kıyasladığımızda medyada ön planda kalan sektörün neden bankacılık olduğunu görmekteyiz. Momentumu olan sektör daha fazla ilgi çeker ve izlenebilirliğe katkısı olur ama getiriyi 24 ay ve üstüne çektikçe gizlenen ilgiyi görmekteyiz. Kısa vadeli bakışta olmayan gerçekleri yakalayabilmekteyiz.
Üç yıllık getiride zirvenin sebebi
– ana endekse oranla yüksek getiri sağlamış sektörün enerjisi göstergelerdeki işaret dağılımından gelmektedir
– bu dağılımı sağlayan ise fiyatlardaki dalgalanma doğasıdır: matematik diliyle türevlerden bahsediyoruz
– uğraşmak isteyenler için ortaya derinliği olan diferansiyel denklem çıktığından bahsedebiliriz
– temel matematik evreninde kalarak: cebirsel metodlarla da sonuç almak mümkündür
– daha öteye götürecek adımlar: geometri – trigonometri – analiz (türev-integral…)