Avrupa’dan gelen negatif haber akışını değiştirecek bir yol bulunamaması fiyatları düşürüyor.
AVRUPA DÜŞÜŞLERE LİDERLİK ETMEYE DEVAM EDİYOR
Haftaya, Cuma günü yapılacak olan liderler zirvesinden elle tutulur bir sonuç çıkmayacağı beklentiisyle başlayan global piyasalar hisse senetlerini aşağı çekti. Almanya DAX Endeksi % 2.09 gerilerken Avrupa’nın genelini kapsayan Eurostoxx 600 ise % 1.52 düştü. Resmen yardım başvurusunda bulunan ve bu parayı bankaları için harcayacak olan İspanya’ya ilişkin belirsizlikler ve not indirim dedikoduları da satışlarda etkili oldu. Yunanistan’da olduğu gibi özel kreditörlerin, diğer bir deyişle bono sahiplerinin ikincil alacaklı kısmına düşebilmesi ihtimali yatırımcıları geriyor. Yunanistan borç yapılandırmasına gittiğinde öel sektör elinde bulunan tahvilleri uzun vadeli tahvillerle takas etmek zorunda kalmış ve elindeki büyüklüğün yarısına denk gelecek miktarda bonoya razı edilmişti. İspanya 10 yıllık faizi % 6.637’ye yükselirken İtalya 10 yıllık faizi ise % 6.01’e tırmandı. Bugün İtalya’da 2016 ve 2026 vadeli toplam 3 milyar euro tutarında bono ihaleleri yapılacak ve 12:00’deki borçlanmada faiz ve talep seviyeleri takip edilecek. İspanya’ya ilişkin ikinci belirleyici ise bankaların notlarını indiriceği speküle edilen Moody’s oldu. İspanya IBEX Endeksi % 3.67 düşüş yaşarken bankalarda daha da büyük kayıplar görüldü. ABD kapanışı sonrasında ise beklenen haber geldi. Son iki hafta içinde böylece 2. Kez bankaların kredi notlarında indirime giden kuruluş 28 bankanın notunu 1-4 kademe arasında indirdi, 26 bankanın görünümü de olası gelecek indirimler için negatif izlemede bırakıldı.
Güney Kıbrıs sonunda resmen yardıma başvurdu. Bankacılık sisteminin Yunan bonolarından gördüğü zararı telafi edemeyen sistemin 6 milyar euroya ihtiyacı olduğu açıklandı. Ülke diğer yandan çin ve Rusya ile de kamu yardımı için poazarlıklara devam ediyor. Güney Kıbrıs 1 Temmuz itibariyle Avrupa Birliği Dönem Başkanlığı yapacak. Yunanistan’da ise sağlık sorunları sebebiyle, 3 günlük Maliye Bakanı Rapanos istifa etti. Troyka maddelerine karşın kamuya fazla çalışan aldığı yönünde raporlara göğüs germek zorunda kalan ülkenin kısa vadedeki kaderi gelecek hafta çizilebilir. Troyka’nın 1-2 hafta içinde ülkeyi ziyaret etmesi ve raporunu tamamlaması bekleniyor. ASE 20 Endeksi % 6.84 çakıldı. Daha önce kurtarmaya baş vuran Portekiz’de ise hükümetten gelen açıklamalara göre borç yapılandırılmayacak ve ekonomi doğru yönde devam ediyor. Ekonominin gücüne inanan yatırımcılar 10 yıllık tahvilin bileşik faizini % 10’un altına çekerken faiz Ocak sonu itibariyle % 18 bileşiğe yakın seyrediyordu.
Günün son gelişmeleri ise açıklamalar oldu. Cuma günü sonlanacak zirvede ortak bono ya da ortak bankacılık gibi seçeneklerin masada olmadığını açıklayan Merkel’le birlikte risk iştahı bir kademe daha geriledi. Ona Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) ikincil piyasadan daha fazla bono almak istemediğini ekleyen ECB üyesi Nowotny de katılınca Euro / Dolar geriledi ve 1.2507’den işlem görüyor.
ABD İZLEDİ, ASYA KATILDI
Avrupa haberlerini bastırabilecek nitelikte veri akışına sahip olmayana ABD’de konut satışları beklentileri aştı. COMEX vadeli bakır fiyatlarını yukarı taşıyan bu gelişme sonrasında % 0.08’lik yükseliş yaşanıyor. 24 ham maddeden oluşan S&P GSCI Emtia Endeksi ise dün % 0.69 yükselmişti. Banka hisselerinin % 2.66 düştüğü günde S&P 500 % 1.6 ile ayak uydurdu ve gelinen seviye 1.313 oldu. Teknoloji ağırlıklı ve tüketime dayanan Nasdaq Endeksi % 1.95 düştü. Vadeli işlemlerde ise Nasdaq kontratlarında düşüşün yeterli olduğu yönündeki inançla % 0.29’luk artış yaşanıyor. Asya’da ise MSCI Asya Endeksi % 0.6 düşüşte. Çin üstüne yapılan büyüme tahminlerindeki düşüşler devam ediyor. Dün Citigroup ve Credit Agricole tarafından büyüme oranı indirilen Çin bugün de HSBC tarafından yazılan bir rapora konu oldu. 2012 büyüme tahminini % 8.6’dan % 8.4’e çeken kuruluşun raporu olumsuz havaya kısmen katkıda bulundu. Aslen ise merkez bankası tarafından yapılan faiz indiriminin yeterli olmayabileceğini düşünen piyasa katılımcılarının satışlarıyla düşüşler yaşanıyor. Şanghay Bileşik Endeksi % 0.35 geriliyor. Japonya’da 79.63’e tırmanan Yen moral bozuyor. Nikkei 225 Endeksi % 0.9 aşağıda. 10 Asya para biriminden oluşan ADXY Endeksi % 0.04 primli. Dünkü satışlardan kaçmaya çalışan yatırımcılar petrolü de aşağı çekerken ABD tipi ham petrol varil başına 78.95’e indi. Güvenli liman arayan yatırımcılar ise altına sığındılar. Spot altın ons başına 1.583 dolar tırmandı. Günün kazananı ise ABD’deki kurak havanın devam etmesi sebebiyle yükselen mısır oluyor. % 2.61 zıplayan tarımsal emtia böylece 7 ayın da zirvesine tırmanmış oldu.
YURT İÇİNDE NATO İZLENECEK
Saat 11:00’de başlayacak olan NATO toplantısı sonucunda Türkiye’ye verilecek olan destek yakındna takip edilecek. Her seçeneğin masada olduğunun belirtilmesinin ardından dış destek daha da önemli hale geldi. Haber akışı TL bazlı varlıkların daha negatif hareket etmesini sağlayamadı. İMKB 100 Endeksi % 1.6 gerileyerek 59.479 puana indi. Gösterge faiz ise günü % 8.92 bileşikten tamamladı. Günün en sakin cephesi kur oldu. Sepet Kur 2.05’in de altına inerken Dolar / TL 1.8183’te.
Gökhan Şen
Bloomberg HT Araştırma Bölümü