Mahfi Eğilmez – 01.05.2013
Phillips eğrisi, bir ekonomide enflasyonla işsizlik arasında ters yönlü ilişki olduğunu anlatan bir ekonomik analizdir. Yeni Zelandalı iktisatçı A.W. Phillips tarafından İngiltere ekonomisi üzerinde yapılan bir araştırma sonucunda geliştirilmiştir. Bu ilişkiyi şöyle bir şekilde göstermek mümkündür.
Dikey eksende enflasyon, yatay eksende işsizlik yer alıyor. Phillips eğrisi analizinin ortaya koyduğu iddiaya göre; enflasyon e1’den e2’ye düştüğünde işsizlik oranı da i1’den i2’ye yükselir.
Bu analize pek çok eleştiri yöneltilmiş, katkılar yapılmıştır. Bugün genel olarak kabul gören yaklaşım Phillips Eğrisi analizinin kısa dönemde doğru olduğu yolundadır. Buna karşılık bu analiz uzun dönemde devreye giren başka faktörler nedeniyle geçerliliğini yitirmektedir. Bu genel kabulün yanı sıra bu analizin hiçbir biçimde geçerli olmadığını savunanlar da az sayıda değildir.
Avrupa’da son 9 ayda işsizlik ve enflasyon oranlarının gelişimi aşağıdaki tabloda yer alıyor.
|
Aylar
|
Enflasyon Oranı (%)
|
İşsizlik Oranı (%)
|
|
2012 Temmuz
|
2,6
|
11,43
|
|
Ağustos
|
2,6
|
11,49
|
|
Eylül
|
2,6
|
11,59
|
|
Ekim
|
2,5
|
11,71
|
|
Kasım
|
2,2
|
11,79
|
|
Aralık
|
2,2
|
11,80
|
|
2013 Ocak
|
2,0
|
11,99
|
|
Şubat
|
1,8
|
12,02
|
|
Mart
|
1,7
|
12,06
|
Şimdi bu tabloyu bir grafik üzerine taşıyalım:
Bu grafik bize Avrupa’da kısa dönemde enflasyon (En) azalırken işsizliğin (İş) arttığını göstermektedir.
Bu verileri Phillips Eğrisinin alışılmış şekli üzerine taşıyarak kısa vadede Avrupa’da işsizlik ile enflasyon arasındaki ilişkiyi daha net göstermeye çalışayım.
Avrupa, eğer işsizliğin daha düşük düzeylere inmesini istiyorsa enflasyonun kısa dönemde biraz yukarı yönelmesine göz yummak durumunda bulunuyor. O nedenledir ki herkesin beklentisi AMB’nin faizleri indirmesi yönünde biçimleniyor.