Petrol konusunda yaz döneminden beri görüşümüz aynıydı: boğa piyasası. Bunun kaynaklar, arz ile ilgisi yoktur. Talep de belirlemez. İşin gerçeği “ne gerekiyorsa yapılır”. Fiyat artışları kime yarıyorsa ona göre dengeler kurulur. İzleyici olmaktan çıkıp faydalanmak için verileri farklı açıdan okumak, ana medyanın size sunduğunu dışlamak gerekir.
Savaş ekonomisi de büyüme sağlar
Bir zamanlar 30 $ idi: 2004 öncesinde 1 varil bu fiyatta iken , 5 yıl dolmadan 150 $ görüldü. Bu hızda büyüyen büyük ekonomiler oldu mu ? Hayır, gerekçeyi ihtiyaçta aramalı: ama bu ihtiyaç ekonomik gerekçelere bağlı olmayabilir. Yine 2008 sonrası hızlı hareketler görüldü: düşüş ve yükseliş davranışı. Petrol üretiminden fayda üretecek ülkelerin nakit üretmesini sağlamak da bir çabadır, amaçtır. Üretilen bu nakdin kullanım alanları farklı olabilir ve bu da genel ekonomi çarklarının “istenen” yönde çalışmasını sağlayabilir. Yani, petrol uzmanlarının gerçekten uzak ifadelerinden rahatsız olup daha farklı veri kaynaklarına ulaşmak gerekir.
Her piyasanın geometrisi farklıdır
Doğrusu budur: her piyasa oluşan veya oluşacak hareketlerini bir geometrik düzene göre sağlar. Bu düzenden faydalanmak için de haberlerin zayıf etkisinden arınmak gerekir. Petroldeki geometriye bakalım: 2010 – 2014 arası kısa dönem ortalama, uzun dönem ortalamanın üzerinde hareket ederken giderek genişleyen üçgen hareketi oluşmuş idi. Bir başka deyişle aylar geçtikçe veya ilgilenilen zaman ölçeğinde ilerlendikçe alan artışı devam etmişti. Bir dönem şiddetlenen bu artış, model gereği takip edilen göstergedeki hareket bozulmasıyla daralmaya başlamıştır. Bir başka deyişle: gösterge geometrisi, performans geometrisinin gideceği yönü işaret etmiştir. Performansdaki hızlı alan genişlemesini desteklemeyen gösterge geometrisi sonucu 2014 yaz döneminde yumuşak da olmayan kırılım yaşanmıştır. O halde geometri herşeydir, belirleyicidir. Elbette bu kırılımı sağlayan reel ekonomi, haber ekonomi etkisi vardır ama belirleyici değil sadece dolgu malzemesidir.
Kısa dönem
İlerleyen yazılara saklıyoruz çoğunu: kısa dönemde geometrik açıdan alan artışı devam edecektir. Gösterge geometrisi bunu desteklemeye devam ediyor.
Kriz korumalı çözüm odaklı kararlar için keşfedici yaklaşımla kullanışlı ve etkin metot eğitimi: https://www.paraborsa.net/iletisim/
Ölçekli genişleme düşünen firmalar için sürdürülebilir nakitle büyüme odaklı ticari yatırım ve pazar keşfi için vaka çalışması: http://www.ekonomist.com.tr/kapak-konusu/ihracati-artirma-yollari.html