Ülkemiz sermaye piyasasında menkul kıymetlerin saklanması 2005 yılına kadar Takasbank tarafından fiziken yürütülmüştür. Bu dönemde Takasbank fiziken basılı senetlerin immobilizasyonunu sağlamış, fiziki senetleri çok büyük ölçüde kendi kasasında toplamış ve müşteri bazında saklama sistemine geçmiştir. Müşteri bazında saklama sistemi daha sonra yerini müşteri ismine saklama sistemine bırakmıştır.
Sermaye piyasaları için kaydileştirme reformunun ilk adımı ise 1999 yılında Sermaye Piyasası Kanununa eklenen 10/A maddesi ile birlikte atılmıştır. Bu reformun ana öğesi olarak menkul kıymetlerin ve bunlara ilişkin hakların elektronik ortamda kayden izlenmesi ile görevlendirilen MKK 2001 yılında kurulmuştur. MKK’ya ilişkin hukuki altyapı yine 2001 yılında Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılan “Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun Kuruluş, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında Yönetmelik” ve 22.12.2002 tarih, 24971 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Kaydileştirilen Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin Kayıtların Tutulmasının Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ” (Seri: IV, No: 28) ile tamamlanmıştır. MKK’ya ilk personel ataması ve idari yapılanma ise 2002 yılında başlamıştır.
Kaydileştirme sürecine öncelikle yatırım fonları ile başlanmış 28.11.2005 tarihinde İMKB’de işlem gören hisse senetlerinin topluca kaydileştirilmesi ile devam edilmiştir.Bu aşamadan sonra yeni sermaye piyasası aracı ihraçları tamamen kaydi olarak yapılır hale gelmiştir. MKK mevcut durum itibariyle hisse senetleri, yatırım fonları, özel sektör borçlanma araçları, borsa yatırım fonları ve varantlar için merkezi saklama kuruluşu olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. MKK’nın temel amacı uluslararası sermaye piyasaları uygulamalarını da takip ederek, piyasaların etkinliğinin artırılması bağlamında üzerine düşen sorumlulukların tam anlamıyla yerine getirilmesi ve karşılaşılabilecek risklerin minimize edilebilmesidir. Stratejik amaçlar ise,
* İşlemlerin yürütülmesinde mükemmel işleyişin sağlanması
* Kaydileşmenin azalttığı risk faktörünün yönetilebilmesi
* Dünyadaki uygulamaların takip edilmesi
* Üye ihtiyaçlarına yönelik sorunların çözülmesi ve pratik uygulamalar geliştirilmesi
* Düzenleme ve denetlemeye ilişkin yükümlülüklerini yerine getirilmesidir.
Yürütülen çalışmalar sonucunda, MKK’nın yazılımı ve kurulumu kendisine ait olan ve işlemlerin elektronik ortamda yürütülmesini sağlayan Merkezi Kaydi Sistem-MKS Projesi, TÜBİTAK tarafından “maliyet düşürücü ve standart yükseltici yeni tekniklerin uygulanması” niteliği ile Ar-Ge projesi olarak benimsenerek ekonomik olarak desteklenirken, TÜBİTAK, TTGV ve TÜSİAD tarafından 11 Aralık 2007’de düzenlenen 7. Teknoloji Kongresi Ödül Töreninde de “Başarı Ödülü” almıştır.
Kaynak: www.mkk.com.tr