ABD Merkez Bankası FED dört yıl aranın ardından Jumbo faiz indirimine giderek politika faizini 50 baz puan aşağı yönlü güncelledi. Bu güncelleme sonucu yüzde 5,25-5,50 seviyesinde olan politika faizi yüzde 4.75-5,00 seviyesine geriledi. Fed Başkanı Jerome Powell kararın ardından “Son toplantıdan bu yana çok fazla veri geldi ve 50 baz puan indirimin doğru olduğuna karar verdik. İndirim için sabırlı davrandık, sıkı para politikasının meyvelerini topluyoruz” dedi. Piyasalar bu kararı ilk tepki olarak olumlu gördü.
Yıl sonuna kadar 50 baz puan daha indirim bekleyen piyasa katılımcıları için istihdam verileri kritik önem arz ediyor. ABD’de haftalık İşsizlik başvuruları ilk kez 219 bine geriledi ve beklentilerin altında kaldı. Fakat ikinci çeyrekte yüzde 10.7 artan cari işlemler açığı 266,8 milyar dolar seviyesine çıktı. Teknoloji hisselerinin öncülüğünde yükseliş kaydeden ABD piyasaları Nvidia, AMD, Apple gibi büyük şirketlerin öncülüğünde ilerledi. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,75 seviyesindeyken, dolar endeksi 100,70’da denge buldu.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi, ülkedeki ticari ham petrol stoklarının geçen hafta yaklaşık 1 milyon 600 bin varil azalarak 417 milyon 500 bin varil seviyesine düştüğünü kaydetti. Bu azalış, 200 bin varil gerileme beklentisinin oldukça yukarısında kaldı. Geçtiğimiz hafta Lübnan’daki çağrı cihazlarının infilak etmesi olayı İran Hizbullah’ı ile İsrail arasındaki savaş ihtimalini büyük ölçüde artırdı. Büyük kapsamlı bir çatışmanın, İran’ı da içine çekme ihtimali bölgedeki ham petrol üretimini olumsuz etkileyeceği endişesi yaratıyor. Çin’in ekonomik yavaşlamasının piyasayı olumsuz etkilemesiyle 3 aylık en düşük seviyelere geri çekildikten sonra toparlanma çabası içerisinde 75 dolara yakın seyrediyor.
Merkez haftasını pas geçen İngiltere Merkez Bankası (BoE), Fed’in 4 yıldan uzun bir süre sonra faiz indirimi yaptığı ortamda faiz oranını yüzde 5’te sabit tuttu. Ağustosta yapılan 25 baz puanlık indirimin ardından Eylül ayında faizleri değiştirmedi. Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey, “Ekonomi genel olarak beklediğimiz gibi ilerliyor. Bu durum devam ederse politika faizini zaman içinde kademeli olarak düşürebiliriz. Ancak enflasyonun düşük kalması hayati önem taşıyor, bu nedenle politika faizinde çok hızlı ya da çok fazla kesinti yapmamaya dikkat etmeliyiz.” ifadelerini kullandı.
Japonya Merkez Bankası ‘pas ‘diyerek beklentiler doğrultusunda hareket etmeyi tercih etti ve ekonominin yumuşak bir toparlanma yolunda olduğunu belirterek faiz oranlarını sabit tutmayı seçti. Karar sonrasında beklentiler doğrultusunda faiz oranları %0,25 seviyesinde kaldı. Japonya Merkez Bankası geçtiğimiz mart ayında negatif oranlara son vererek temmuz ayında çekirdek enflasyonun yüzde 2 seviyesine devam ettirilebilir bir şekilde ulaşma ihtimalinin yükseldiği görüşüyle yakın vadeli politika oranını %0,25 seviyesine güncellemişti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politika faizinde yine bir değişikliğe gitmedi. Politika faizini yüzde 50 seviyesinde sabit tutan Merkez Bankası birbirini izleyen altıncı toplantıda da politika faizinde herhangi bir değişiklik yapmamış oldu. Kararın ardından Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası haftalık rezerv oranlarını açıkladı. Toplam rezervler 146 milyar 761 milyon dolar seviyesinden 153 milyar 550 milyon dolar seviyesine yükseldi, böylece rezervlerdeki yükseliş bu hafta 6.8 milyar dolar oldu. Ayrıca Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi CDS gerileyerek 258 baz puana düştü. Geçen hafta yaşanan bu gelişmeler sonrasında Borsa İstanbul, BİST100 endeksi özellikle bankacılık sektörü önderliğinde yükseliş gerçekleştirerek 10,000 puan seviyesi üzerini test etmesine rağmen tutunamadı. Düşük hacimli işlemlerin devam etmesi ve katılımın az olması yatay bant fiyatlamasının neden olurken geçen hafta kapanış 9,900 seviyesinden gerçekleşti. Bu hafta Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD ziyareti yurt içinde yakından takip edilirken, yurt dışında ABD büyüme verisi ve kişisel tüketim harcamaları enflasyon göstergesi olarak takip edilecek.
ABD S&P endeksi 5,700puan ve Almanya DAX30 endeksi ise 19,000 puan zirve seviyelerini geçmesine rağmen Fed iyimserliğinin en fazla etkilediği ürün ise yine ons altın oldu. Kritik 2600 dolar seviyesini yukarı yönlü geçen ons altında tarihi zirve 2630 dolar olarak gerçekleşti.
Tonguç Erbaş
