Küresel gıda fiyatları, küresel arztalep dengesindeki oynaklığa bağlı olarak, son dönemin en ciddi yükselişini 2011 ile 2014 arası gerçekleştirmişti. BM Gıda ve Tarım Teşkilatı’nın (FAO) küresel gıda endeksinde 2014-2016 dönemi fiyat düzeyinin 100 kabul edildiğini dikkate aldığımızda, 2014 başından 2020 yılının ekim ayına kadar küresel gıda endeksinin 102 puanı zor gördüğü, çoğunlukla 100 puanın altında seyrettiği neredeyse 7 yıllık bir dönemi gözlemliyoruz. 2020 yılı ekim ayından itibaren küresel gıda fiyatlarında görülen tırmanış, önce 2021 yılı nisan ayında 120 puanın üstünü, bir yıl sonra, 2022 yılı ekim ayında ise 130 puanın üstünü gördü. Bu arada, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlangıcında bir ara 160 puanı bile test ettik.
Bununla birlikte, geçtiğimiz yılın eylül ayından itibaren gerileyen, 2024’ün ilk iki ayında 117 puan düzeyini bile görmüş olan küresel tarım ve gıda fiyatları endeksi, geçtiğimiz mayıs ayı sonu itibariyle yeniden 120 puanın üzerine çıkmış durumda. Küresel enflasyon etkisinden arındırılmış en yüksek fiyat endeksi yılları ise sırasıyla 2008’de 114,3 puan, 2011’de 118,8 puan ve 2021’de 125,1 puan ve 2022’de 141,5 puan, 2023’de ise 120 puan. Yani, reel olarak küresel gıda ve tarım fiyatları şu anda yüksek değil. 2024 yılının mayıs ayında reel endeksin 112,2 puan olması, aslında enflasyondan arındırılmış olarak 2012 yılı düzeyine yakın bir seviyeye geri dönülmüş olduğunu dahi gösteriyor.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ!
