Geçtiğimiz hafta küresel piyasalarda kaygı ve bozgun teması hakimdi. Fed kararı öncesinde pek çok yorumcu Fed’in noktasal grafiğinin piyasaları deyim yerindeyse bozguna uğratacağını çünkü artık meşhur Trump etkisinin enflasyondaki düşüş eğilimini sınırlayacağını ifade ediyordu. Sonrasında ise beklenen oldu. Kriptopara varlıkları başta olmak üzere küresel hisse ve ABD 10 yıllık tahvillerinde adeta kısa süreli bir hortum geçişi yaşandı. Ancak sadece bir verinin açıklanmasıyla her yer bir anda süt liman moduna da geçebilecekti ve öyle de oldu.
Neler olduğuna bakılacak olursa; Fed başkanı Powell, daha önceki demeçlerinde faiz indirimlerinde yavaş ve temkinli gideceğinin sinyalini vermişti. Bu ay yapılan 25 bp lık indirim de beklenti dahilindeydi. Ancak herkesin merak ettiği 2025 yılında kaç adet ve ne kadar faiz indirimi yapılacağı sorusuydu. Bu konu Fed’in yayınladığı ve komite üyelerinin oy birliğiyle yaptığı tahminlerin yer aldığı noktasal grafikle duyuruluyor idi. Beklenti gerçekleşti, indirim yapıldı ve fakat noktasal grafikten çıkan sonuç; 2025 yılında en fazla iki faiz indirimini ve yarım puanlık bir düşüşü öngörüyordu. Kararın ardından Fed başkanı Powell, Noel’i çalan adam olarak ilan edildi ve dolar iki yılın en yükseğine çıkarken, küresel hisse senetleri, ABD 10 yıllık tahvil fiyatı ve en dramatik biçimdeyse kripto varlıklar önemli kayıplar verdiler.
Deyim yerindeyse piyasalar, seçilmiş başkan Trump’ın zaferinin ardından ilk kez gerçeklerle yüzleşiyordu… Kürenin diğer taraflarında da işler iyi gitmiyordu. Çin tahvilleri 2009 yılından bu yana en düşük seviyesine gerilerken, Latin Amerika’nın önemli ülkelerinden Brezilya’da da mali sıkıntıların yarattığı derinleşen bir finansal kriz peydah olmuştu…
Bu arada bir şehir efsanesine dönüşen ABD hükümetinin kapanması riski, yine tartışmalı bir bütçe tasarısının onaylanması ile son buldu. Ancak bundan çok daha etkili bir biçimde gelen bir veri vardı. Fed’in favori enflasyon göstergesi olarak dikkate çekirdek PCE (kişisel tüketim harcamaları), kasımda yıllık olarak yüzde 2,8 arttı. Beklenti artışın yüzde 2,9 olması yönündeydi. Verideki aylık artış son 6 ayın en düşük seviyesi olarak kaydedilmişti.
Verinin ardından ABD piyasalarının rahatlama moduna girdiği görüldü. Fakat Avrupa için tam olarak öyle olduğu söylenemez… Bu etkinin oluşmasında ise, seçilmiş ABD başkanının her fırsatta dile getirdiği AB’ye ilave tarife tehdidinin artık gerçek olarak algılanmasına sebep yeni bir sosyal medya paylaşımı var: Trump, Avrupa’daki erken temkin havasını, Truth Social platformunda AB’ye ABD’den büyük miktarda petrol ve doğalgaz satın alma sözü vermesi gerektiği, aksi takdirde gümrük vergileriyle karşı karşıya kalacağı uyarısında bulunarak arttırmış bulunuyor.
Seçilmiş ABD başkanının henüz hükümet kurulmadan önce sosyal medyadan yapmış olduğu paylaşımlar küresel piyasalar üzerinde oldukça volatil bir etkinin oluşmasına neden oluyor. Her ne kadar ABD piyasaları mevcut ekonomik görünüm ve içerideki vergi indirimlerini bir bayram havasıyla yukarı doğru taşımaya istekli görünüyor olsa da dünyanın geri kalanında; ilave gümrük tarifeleri başta olmak üzere değişken ve dolar bazlı yaptırım riskleriyle dolu ve belirsiz Bir Trump dünyasıyla beraber olmanın getirdiği temkinli hava hakim..
Son olarak hafta sonunda FT’da çıkan bir haberde; görüşmeler hakkında bilgi sahibi iki kişi, Trump’ın NATO’dan, ittifakın 32 üyesinden sadece 23’ünün karşılayabildiği yüzde 2’lik harcama hedefini iki katından fazla arttırarak yüzde 5’e çıkarmasını talep edeceğini belirtiyor. Mali açıdan son derece zorlayıcı olan bu hedefin ortaya konulmasının Avrupa’daki siyasi istikrarsızlığı arttırma olasılığı ise oldukça yüksek gözüküyor. Üstelik aynı haberde bu defa Ukrayna’ya destek verileceği de ifade ediliyor…
Özetle yeni ABD hükümetinin kurulacağı 20 Ocak tarihine kadar piyasalardaki belirsizliğin devam edeceği ondan sonra da şekillenecek politikalardaki belirsizlik dozajının da küresel ekonomi ve siyaset alanında gidişatı belirleyecek olması aşikar. Umarım ki: 2025 savaşların ve ekonomik dengesizliklerin sona ereceği bir süreç olur…
