Nisan 2017 ve Haziran 2018’de dile getirdiğimiz işlem platformları hakkındaki görüş ve önerilerimiz:
İşlem platformları, müşterilerine elektronik ortamda hızlı fiyat sunmanın yanında, fiyatı veren bankaların tekliflerini sıralamaya koymakta, raporlama söz konusu olduğunda en iyi teklifi veren bankanın kotasyonunu gösterme/teyit etme gibi, olası suistimallere karşı da korunaklı bir yapı oluşturmakta; bu gibi özellikleri ile kamu/özel teşebbüs tarafından ciddi teveccüh görmektedir. Döviz işlemlerinde platform üzerinden direkt olarak işlemlerin müşteri tarafından elektronik ortamda yapılması, hızı önemli ölçüde artırmaktadır.
Spot döviz işlemleri ile başlayan süreç, vadeli (forward) işlemleri ile derinlik kazanmaktadır. Kimi platformlarda opsiyon, (faiz/döviz) swap işlemleri de bu platformlar üzerinden gerçekleştirilmektedir. Mesaj özelliği de bulunan platformlarda emtia işlemleri de konuşulabilmekte; fiyatlanabilmektedir.
Kredi/mevduat henüz yaygın olarak kullanılmasa da bir firmanın ihtiyacı olan tüm ürünler bu platformlar üzerinden bir finansal market gibi alınıp, satılabilecek; ilgili bilgiler paylaşılabilecektir. Bazı dost meclislerinde bankacı dostlarımızdan yabancı (menşeli) firmaların mali tablolarını paylaşmaktan imtina ettiklerini duymaktayız.
Hal-i hazırda ülkemizde kullanılan işlem platformları yabancı menşeli olup, gerek özel, gerek kamu sektöründe bizim firmalarımızın döviz/emtia/kredi pozisyonlarının ve bahsedilen diğer ürün bilgilerinin paylaşıma açık ol(abil)mesi, çok küçük bir ihtimal de olsa, ileride sorun olabilir mi; ya da yabancı menşeli firmalar niye bu ve benzeri bilgileri paylaşma konusunda hassas/titiz davranırken biz niye bu kadar rahatız sorusunu da beraberinde getirmektedir. Kainat boşluğa yer bırakmıyor. Finansal piyasalarda böyle bir boşluğu sadece yabancı menşeli araçlarla/aracılarla doldurmamalı, yerli kuruluşlar ile de ikame imkanı sağlayabilmeliyiz. Bilgi teknolojileri ve finans alanında ciddi bir entelektüel birikimi oluşmaya başlayan; bu konuda öncü adımlar atan kamu-özel sektörümüz hep birlikte bu imkanı da sağlayacak yeterliliğe ve donanıma sahiptir.”
Son dönemde döviz kurlarında ekonomik temellerimizle bağdaşmayacak şekilde yaşanan fiyat değişimleri, bu konudaki tereddüt ve endişelerimizi artırmış; bir kez daha bu konunun gündeme getirilmesi lüzumu hasıl olmuştur.
Bununla birlikte bir ekleme ile bu konuda yapılması gereken zinciri daha da büyütüyor ve vizyon olarak ortaya konan, ancak pratikte fazlaca yol alınamayan finans merkezi idealimize katkıda bulunmak istiyoruz.
Türkiye’nin kamu bankaları (buna özel bankalar de dahil olabilir; ancak özel bankaların bir çoğu yabancı menşeli oldukları için kamu üzerinde özellikle duruyoruz) finansal piyasalarda piyasa yapıcısı olma özelliğine erişme hedefi belirlemeli; bu doğrultuda yapısını olabildiğince büyütmeli; dövizle ilgili herhangi bir spot/forward/opsiyon işlemi söz konusu olduğunda fiyatlama için yurtdışında fiyat araştırmasına gerek duymaksızın fiyatımızı kendi içimizde belirlemeliyiz. Böylelikle, işlemlerin vade, miktar, içerik; kısacası pozisyon bilgilerinin yurt içinde kalmasını sağlamalıyız. Güncel konu döviz olduğu için bunun üzerinde durulmuştur, ancak bu vizyon tüm para, sermaye ve emtia piyasalarında da hedef olmalıdır.
Yaşananan son olaylardan sonra yerli işlem platformu ve data sağlayıcının hızlıca devreye girip finansal kuruluşlara hizmet vermesi gerektiği görüşündeyiz . Bunun içinde profesyonel ekibimiz; teknik konularda ki bilgi, birikim, donanım ve uzmanlığı ile her türlü desteğe hazırdır.
Birlik Vakfı
Ekonomi ve Finans Komisyonu
Bu yazının bulunduğu “Türk Ekonomisinin Makroekonomik Görünümü” başlıklı Birlik Vakfı İstanbul Şubesi Ekonomi ve Finans Komisyonu bülteninin tamamını okumak için TIKLAYIN…