Baz Fiyat, Fiyat Adımları ve Fiyat Marjı/Fiyat Aralığı
“Baz fiyat” bir hisse senedinin bir seans süresince işlem görebileceği en alt ve en üst fiyat limitlerinin belirlenmesine esas teşkil eden fiyattır. “Baz fiyat” bir önceki seans “ağırlıklı ortalama fiyat”ının en yakın fiyat adımına yuvarlanması ile hesaplanır. “Fiyat adımı” her hisse senedi fiyatı için bir defada gerçekleşebilecek en küçük fiyat değişimidir.
Bir pay için seans içinde önerilebilecek en düşük ve en yüksek fiyatlar o payın “fiyat aralığı”nı oluşturur. Fiyat marjı %10’dur. Baz fiyata +/- fiyat marjının uygulanması ile (%10 üstü ve %10 altı şeklinde) her seans için ilgili payın/kıymetin fiyat aralığı hesaplanmış olur. Bu hesaplamalar sistem tarafından otomatik olarak yapılır. Üst sınır, uygun olan üst fiyat adımına, alt sınır ise alt fiyat adımına yuvarlanarak belirlenir. Rüçhan hakkı kupon pazarında fiyat marjı %25’tir.
Fiyat Adımları
Fiyat adımı, her menkul kıymetin fiyatı için bir defada gerçekleşebilecek en küçük fiyat değişimini ifade eder. Teşekkül ettirilen pazarlarda arzın ve talebin karşılaştırılması ancak Borsa Yönetimi tarafından payların işlem birimi fiyatlarına göre belirlenecek fiyat adımları ile verilen fiyatlarda yapılır. Her payın “fiyat adımı” o payın bir önceki seans ağırlıklı ortalama fiyatından hesaplanan baz fiyatı üzerinden belirlenir.
Paylarda ve Rüçhan Hakkı Kuponlarında Uygulanan Baz Fiyat Aralıkları ve Fiyat Adımları:
Baz Fiyat Aralığı (TL) | Fiyat Adımı (TL) |
0,01 – 10,00 | 0,01 |
10,05 – 100,00 | 0,05 |
100,50 ve üzeri | 0,50 |
Borsa yatırım fonlarında (BYF) baz fiyat, paylarda olduğu gibi bir önceki seans işlemlerinin ağırlıklı ortalamasının en yakın fiyat adımına yuvarlanması ile bulunur. BYF Pazarında %10 fiyat marjı uygulanmaktadır.
Borsa Yatırım Fonu Katılma Belgelerinde Uygulanan Baz Fiyat Aralıkları ve Fiyat Adımları:
Baz Fiyat Aralığı (TL) | Fiyat Adımı (TL) |
0,01 – 10,00 | 0,01 |
10,02 – 100,00 | 0,02 |
100,25 ve üzeri | 0,25 |
Varantlar ve Sertifikalar
Varant ve Sertifika Pazarlarında baz fiyat yöntemi uygulanmaz. Dolayısıyla fiyat oluşumunda alt ve üst limit yoktur (serbest marj uygulanır). Pazarda, bütün işlemler piyasa yapıcının verdiği alım ve satım kotasyonları aralığı içinde (kotasyon fiyatları da dahil) gerçekleşir.
Varantlara ve sertifikalara emir ve kotasyon girişlerinde fiyat adımı her fiyat seviyesinde 1 kuruş olarak uygulanır.
Toptan satışlar pazarında gerçekleştirilen işlemlerde tüm fiyat kademelerinde fiyat adımı 1 kuruş olarak uygulanmaktadır.
Baz fiyat aralıkları ile ilişkilendirilerek hesaplanan minimum özel emir miktarları aşağıdaki gibidir:
Minimum özel emir miktarları
Baz Fiyat (TL) | Minimum Özel Emir Miktarı | |||
0,01 | – | 25,00 | Maksimum lot miktarı x 10 | |
25,05 | – | 50,00 | Maksimum lot miktarı x 6 | |
50,05 | – | 100,00 | Maksimum lot miktarı x 3 | |
100,50 ve üzeri | Maksimum lot miktarı x 1 |
Menkul kıymetin baz fiyatı ve fiyat adımı sayısı dikkate alınarak belirlenen piyasa yapıcı üyenin verebileceği alış ve satış kotasyon fiyatlarının birbirine olan maksimum farkı (maksimum kotasyon yayılma aralığı) aşağıda verilmektedir:
Kotasyonların maksimum yayılma aralıkları
Baz Fiyat (TL) | Maksimum Yayılma Aralığı Adım Sayısı |
0,01 – 0,10 | 2 |
0,11 – 1,00 | 4 |
1,01 – 2,50 | 6 |
2,51 – 5,00 | 8 |
5,01 ve üzeri | 16 |
Kaynak: Borsa İstanbul