Hisse Senetleri Piyasasında kapanış seansı, kapanış fiyatından işlemler ve tek fiyattan işlemler uygulamaları 2 Mart 2012 Cuma günü devreye alınacaktır. Söz konusu uygulama esasları hakkında ana hatlarıyla özet bilgiye aşağıda yer verilmiştir.
Kapanış seansı nedir?
Normal seans sürecinden kotasyon hariç tüm emirlerin aktarılması yoluyla, belirlenmiş zaman dilimi süresince yeni emirlerinde herhangi bir eşleşme yapılmaksızın iletilebildiği ve bu süre sonunda en yüksek miktarda işlemin gerçekleşmesini sağlayan tek bir fiyat seviyesinin (Kapanış Seansı Fiyatı ) hesaplanarak, tüm işlemlerin bu fiyat seviyesinden gerçekleştirildiği, tek fiyat yöntemiyle çalışan özel bir seans uygulamasıdır.
Hisse Senetleri Piyasası pazarlarında sürekli müzayede ile piyasa yapılıcı sürekli müzayede yöntemi ile işlem görmekte olan E (Eski) ve Y (Yeni) özellik kodlu menkul kıymetlerde, sadece ikinci seansın son bölümünde uygulanacaktır. Varant ve borsa yatırım fonları ile temerrüt, rüçhan hakkı kuponu işlem sıraları kapanış seansına dâhil değildir.
Kapanış seansı aşamalarının süreleri ve saatleri aşağıdadır:
· Emir Aktarım Aşaması ( 17:17 – 17:21 )
Sistemde işlem görmeden bekleyen pasif emirlerin kapanış seansında yer almalarının sağlanması amacıyla emir aktarımının yapıldığı ve kapanış seansında geçerli olacak fiyat marjlarının hesaplandığı 4 dakikalık süreçtir. Bu aşamada emir girişi mümkün olmayacak, bekleyen emirler değiştirilemeyecek, emir bölme ve emir iptali yapılamayacaktır.
· Emir Toplama Aşaması ( 17:21 – 17:25 )
Sürekli müzayede ve piyasa yapıcılı sürekli müzayede yöntemiyle işlem gören kıymetlerde bekleyen pasif emirlerle birlikte kapanış seansında fiyat belirlemeye yönelik olarak yeni alış ve satış emirlerinin sisteme iletileceği aşamadır. Bu aşama süresince emirler eşleştirilmez.
Emir toplama aşamasında sisteme iletilecek emirlerin fiyatları emir aktarım aşamasında menkul kıymetteki normal emir dosyasında gerçekleşen son işlemin fiyatına göre belirlenmiş olan fiyat marjları içinde olabilecektir. Kapanış seansında bir menkul kıymete girilecek emirlerin fiyatları menkul kıymette gerçekleşen son normal emir işlem fiyatının + / – % 3 aralığında gerçekleşecektir. Serbest marjlı hisse senetlerinde de son işlem fiyatına göre +/- % 3 fiyat marjı uygulanacaktır.
Kapanış seansı için emir toplama aşaması 4 dakika sürecektir. Bu süreçte kapanış seansı için emir toplanacak, iletilmiş emirler değiştirilebilecek, emir bölme veya emir iptali yapılabilecektir. Seansın kapanış seansı emir toplama aşamasından öncesinde girilmiş emirlerden kapanış seansı için belirlenmiş olan marjın dışında kalan ve kapanış seansında aktarılan emirler iptal edilebilecek veya kapanış seansı fiyat marjları içine çekilerek fiyat/miktar değişikliği veya bölme gerçekleştirilebilecektir.
Bu aşamada sadece limit fiyatlı emir, açığa satış emri ve KAFE (Kapanış Fiyatlı Emirler)girişine izin verilecek olup KIE, OLFE, OLDE ve özel emir girişi yapılamayacaktır.
Bu süreçte sisteme iletilebilecek olan Kapanış Fiyatlı Emirler ( KAFE ), belirlenecek kapanış fiyatından işlem görmek üzere sisteme fiyatsız, sadece miktar bilgisi girilerek gönderilen alış ya da satış emirleridir. KAFE’ lerin miktarı artırılıp, azaltılabilir ( artırıldığında emir önceliği değişecektir ), iptal edilebilir. Ancak bu emirler bölünemez ve fiyatlı bir emre dönüştürülemez. Fiyatlı emirler KAFE’ ye çevrilemez. KAFE türü emirle kapanış seansı fiyatının belirlenmesinde dikkate alınmaz. Bu emirlerin önceliği limit fiyatlı emirlerden sonradır. Eşleşme sırasında öncelikle işlem görebilecek fiyattaki tüm emirlerle fiyatlı emirler eşleşerek işleme dönüşür, sonrasında kalan limit fiyatlı emirlerle KAFE emirler işleme dönüşür, işlem görmeyen kalan KAFE türü emirler kendi aralarında zaman önceliğine göre işleme dönüşür.
Kapanış seansının uygulamaya alınması ile birlikte Açılış Fiyatlı Emirler ( AFE ) de açılış seansına fiyatsız emir iletimine imkân sağlanacaktır.
· Kapanış Fiyatı Belirleme ve Kapanış Seansı İşlemleri Aşaması ( 17:25 – 17:28 )
Bu aşamada, kapanış seansında emir toplanmış olan işlem sıralarında kapanış fiyatı belirlenecek ve sonrasında belirlenen kapanış fiyatından işlemler gerçekleştirilecektir. Kapanış fiyatı, açılış fiyatı belirleme sistematiğinde belirlenecektir.
Sürekli müzayededen aktarılan emirler ve kapanış seansının emir toplama sürecinde sisteme iletilmiş fiyatlı emirler ile KAFE türü emirler, belirlenen kapanış seansı fiyatından eşleştirilecektir. Belirlenen kapanış seansı fiyatı, ilgili hisse senedinin kapanış fiyatı olacaktır.
Bu süreçte yeni emir girişi yapılamayacak, bekleyen emirlerde değişiklik yapılamayacaktır. Gerçekleşen işlemler ve kapanış seansı fiyatları temsilci ekranlarından ve veri yayın kuruluşları ekranlarından izlenebilecektir.
· Kapanış Fiyatından İşlemler Aşaması ( 17:28 – 17:30 )
Kapanış seansında belirlenmiş olan fiyat ile sınırlı olmak üzere sisteme yeni emirlerin girilebileceği, bekleyen pasif emirlerle öncelik kuralları çerçevesinde eşleşerek gerçekleştiği aşamadır.
2 dakika sürecek bu aşamada, sadece kapanış seansında işlem görmüş olan menkul kıymetlere kapanış fiyatından emir girilebilecek olup emir bölme ve fiyat değişikliği yapılamayacak, ancak miktar artırılıp azaltılabilecek veya emir iptali yapılabilecektir.
Bu aşamada KIE, OLFE, OLDE, açığa satış ve özel emir girişi yapılabilecektir.
· Tek Fiyattan İşlemler ( 17:28 – 17:30 )
Tek fiyat yöntemiyle işlem görmekte olan menkul kıymetlerde, 2. Seansın sürekli müzayede bölümünde yapılan 2. Tek fiyat belirleme aşaması sonrasında, bu aşamada belirlenen fiyat seviyesinden işlem görmeyerek pasifte bekleyen emirlerin, sadece belirlenen bu fiyat seviyesinden sisteme girilecek olan emirlerle eşleşmesi sonucu gerçekleştirileceği seans aşamasıdır.
· Tek Fiyat Belirleme ve Tek Fiyat Seansı İşlemleri Aşaması ( 17:17 – 17:21 )
Tek fiyat yöntemiyle işlem gören kıymetlerde sisteme iletilmiş olan emirler bu aşamada eşleştirilerek tek fiyat belirlenecek olup belirlenen fiyattan işlemlerin gerçekleştirilmesinden sonra, tek fiyattan işlemler aşamasına kadar emir iletimi yapılamayacak, bekleyen emirlerde değişiklik, iptal veya bölme gerçekleştirilemeyecektir.
· Tek Fiyattan İşlemler Aşaması ( 17:28 – 17:30 )
2. seansın 2. tek fiyat aşamasında belirlenmiş olan tek fiyat ile sınırlı olarak emir iletileceği, pasif emirlerle bu aşamada girilen yeni emirlerin öncelik kuralları çerçevesinde eşleşerek gerçekleştirileceği son aşamadır. Bu aşamada belirlenmiş tek fiyata eşit olan emirlerin fiyatı değiştirilemeyecek veya bölünemeyecek miktar artırım ve azaltımı yapılabilecektir.
2 dakika sürecek bu aşamada, sadece tek fiyat belirleme aşamasında işlem görmüş olan menkul kıymetlere emir iletimi yapılabilecektir.
İlgili genelge için tıklayınız.
Kaynak: www.ziraatyatirim.com