Borsa için son yazıda kendi içindeki verimsizlikten bahsetmiştik. Gerçekleşmesi sürerken, verimlilik arayışlarını çeşitli hisseler üzerinden bulmayı sağlayabiliriz.
Genelde hisseler arası kıyas yapılırken aynı veya benzer sektörlerde olmasına dikkat edilmektedir. Halbuki farklı kombinasyonlar ile fırsatları görebiliriz, hatta görecek sistemi kurabilmeliyiz.
Öncelikle aynı sektör içi duruma bakalım: yılbaşından bugüne YKBNK, VAKBN, ISCTR getirileri %30 üzerindeyken GARAN, AKBNK performansı %10 altında kalmıştır. Yani 3 katı performans farkını belirleyen ne olabilmiştir ? Tabi ki bilançolara ve haberlere bakarak bunun sebepleri açıklanabilir ama daha basit-yalın bir bakışla bu gelişme görülebilir miydi ? Bir model kurarak bunu test edebiliriz. Bir düşüşün içinde barındırdığı hikaye bilgisi kadar yükselişin değeri de kritiktir. Hele ki seri hareketleri bozan gelişme yaşanırsa bu durum daha fazla anlam taşıyor. Modelde arayışımız bu yönde olacaktır.
ISCTR/AKBNK: Tarihsel olarak 0.62 – 0.65 bandı yükselişin başladığı seviye olmuştur. Bir tür destek olarak görülebilir. Yine tarihsel olarak 0.90 seviyesinin üstü riskli bölge olarak görülmüştür. Yani geçmişte bu seviyede satışlar gelmiştir. Bugünlerde gelinen seviyeyle soru kritikleşti : tüm zamanların yükseğine yaklaşmış olmak gelecekle ilgili ne tür sinyaller verebilir ? Geçmişten farklı bir geometri içinde olabilir miyiz ? Yani makineye geometrik modelin kurallarını verirsek karşımıza ne çıkar ? Geçmişe bakalım: 2012-2015 döneminde hisseler arası tercihlerde görülen mücadele sonucu oranda yukarı yönlü aylarca süren zorlanma sonucu sert kırılım görüldü. Yıl 2016 ve 2018 dipleriyle tekrar hedef zirveler görüldü ama 2010dan bugüne değerlendirince kırılımın yarattığı “ucuz” algısı devam etmektedir. Yani yükseliş oluşumu tamamlanmış değildir. Yani oranın birim seviye üzerine çıkması ve hisse fiyatlarının eşitlenmesini bekleyebiliriz.
Her iki hisseyi de etkileyebilecek kredi balonlarının patlaması halinde bu ayrışımın devam etmesini de bekleyebiliriz. Mart ayı bitmeden devam eden bu görünüm gelecek risklerini dağıtabilmek adına önemlidir.
Bu da ticari anlamda yeni risk ve fırsatları da getiriyor olacaktır. Öyle ki sürdürülebilir yükselişi görenlerin davranışı ve şüpheye düşenlerin sürdürülebilir davranışı keskin ayrım getirmeye başlayacağı yıllara giriyoruz. Gelecek yazılarda farklı sektör hisselerinde çaprazlara bakacağız.
Dövizdeki dalgalanma ihracatı teşvik ederken, yapay zekaya dayalı daha güvenilir stratejiyle pazar arayışı hedeflenebilir. Böylece geçmişin başarılısını değil geleceğin fırsatını erken aşamada yakalamış olursunuz. Buna göre uygulanabilir avantaj getirecek öneri için ülke ve bölge skorlama tablolarını inceleyebilirsiniz:
http://www.ekonomist.com.tr/kapak-konusu/ihracati-artirma-yollari.html