Borsa endeksinde zamana yayılan verim düşmeye devam ediyor. Bu süreçte sistemde dolaşan para da el değiştiriyor. Hisse senetleri arasındaki hareket ilişkilerini farklı bakışla modellediğimizde olabilecekler hakkında fikir sahibi olabiliyoruz. Yani verimlilik arayışlarını çeşitli hisseler üzerinden bulmayı sağlayabiliriz.
Hisse hareketleri arasında kıyas yapılırken aynı veya benzer sektörlerde olmamasına dikkat etmek, sıradışı hkayelerin oluşacağına da işaretler içerebilir. Yani farklı kurguların farklı gelecek beklentileri içermesini bekleyebiliriz.
Örneğin kamu payı yüksek hisseler üzerine yapılacak “geçiş hareketleri” çalışması farklı beklentilerin oluşabileceğini görsel şekilde ortaya koyabilir. Bir fikir vermiş olalım ve dikkat çekebilecek vakalarla devam edelim.
PETKM/EKGYO: Belirli kilometre taşları üzerinden performanslara bakmakta fayda vardır. Son 3 yılda PETKM %60, EKGYO (-%38) getiri sağlamıştır. Yani belirgin yol ayrımı oluşmuştur. Belirgin şekilde uzun süredir ve incelenmeyi gerektirir. Son 1 yılda ise yollar tekrar kavuşma eğilimi göstermiştir: PETKM %29 kayıp, EKGYO %34 kayıp göstermiştir. Bir başka deyişle Bu sürede terk edilmiş 2 hisseden bahsediyoruz. Hatta şu da dikkat çekiyor: son 1 yılda en çok kayıp gösteren BIST30 hisseleri arasında ilk 3 içinde bulunmaktadırlar. Terkedilmişlik yeni arayış getirir mi, bir değişim mi içermektedir ? Bu yılki performanslarını kıyaslarsak: EKGYO %13 artarken, PETKM %2 düşüş göstermiştir.
Yani son 3 yıldan bugüne bir dönüşüme gidiliyor diyebilir miyiz ? Son 10 yılda ise PETKM/EKGYO oranı %700e yakın artış gösterdikten sonra düşmeye başlamıştır. Bu durumda sormak gerekir: %1000 olabilecek midir ? Yoksa eğilim gerçekten kırılmış ve uzun vadeli beklentiler terse dönmeye mi başlamıştır ?
Her iki hisseyi de etkileyebilecek faktörler elbette olacaktır. Tek taraflı gelişmeler de olacaktır. Geçmiş aylarda önemli kırılımları göstermiş olsa da yükseliş eğilimini sürdüren bu çaprazın benzer tempo döngüsüyle eski zirvelerine hareket edip geçmesini bekleyebiliriz.
Ticari anlamda yeni risk ve fırsatların da bu gelişmelere göre oluşmasını bekleyebiliriz. Yani, sürdürülebilir yükselişi görenlerin davranışı ve şüpheye düşenlerin sürdürülebilir davranışı keskin ayrım getirmeye başlayacağı yıllara giriyoruz. Gelecek yazılarda farklı sektör hisselerinden hikaye çıkarmaya devam edeceğiz.
Dövizdeki dalgalanma ihracatı teşvik ederken, yapay zekaya dayalı daha güvenilir stratejiyle pazar arayışı hedeflenebilir. Böylece geçmişin başarılısını değil geleceğin fırsatını erken aşamada yakalamış olursunuz. Doğrulanmış modeller kurmak mümkündür. Buna göre uygulanabilir avantaj getirecek öneri için ülke ve bölge skorlama tablolarını inceleyebilirsiniz:
http://www.ekonomist.com.tr/kapak-konusu/ihracati-artirma-yollari.html