Kuru ekmekler biyogübre üretiminde kullanılacak HEKTAŞ ve TAGEM’den kuru ekmekten biyogübre üretimi projesi
HEKTAŞ’ın, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) ve Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nin teknik ve bilimsel desteğiyle yürüttüğü “Fosfor Çözücü Mikrobiyal Kültür İçeren Biyogübre Formülasyonlarının Geliştirilmesi” isimli proje kapsamında, kullanım dışı kalan kuru ekmeklerin faydalı fungusların çoğaltılması için potansiyel bir besi yeri olarak kullanılabileceği ilk kez ispatlandı. Tarımda kullanılan kimyevi gübrelerin yerini alabilecek mikrobiyal gübre formülasyonlarının geliştirileceği proje çalışmaları kapsamında faydalı mikroorganizmalar başarılı bir şekilde kuru ekmekler üzerinde çoğaltılmaya başlandı. Proje ile israf edilen kuru ekmeklerin faydalı fungusların geliştirilmesi ve kitlesel üretim için kullanılması planlanıyor.
İsrafın engellenmesi ve israf edilen ürünlerin dönüştürülerek geri kazandırılmasının hayati önem taşıdığı günümüzde, bitki koruma sektörünün lideri HEKTAŞ, israf edilen ekmekleri dolgu maddesi olarak kullanıp bu ekmekler üzerinde faydalı fungusları çoğaltarak, bitkiler için faydalı mikrobiyal gübre geliştirmeyi amaçlıyor.
Tarımda kullanılan kimyevi gübrelerin yerini alabilecek, mikrobiyal gübre formülasyonlarının geliştirileceği proje çalışmaları kapsamında, kullanım dışı kalan kuru ekmeklerin bir dizi işlemden geçirildikten sonra faydalı fungusların çoğaltılması için potansiyel bir besi yeri olarak kullanılabileceği ispatlandı ve faydalı mikroorganizmalar başarılı bir şekilde kuru ekmekler üzerinde çoğaltılmaya başlandı. GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ve Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nin teknik ve bilimsel destek sağladığı projede, kuru ekmekler ile hazırlanan mikrobiyal gübreler ile bitkiler üzerinde yapılan ön denemelerde başarılı sonuçlar alındı. Detaylı çalışmaları 36 ay sürecek olan projenin tamamlanmasının ardından ilk etapta yaklaşık 100 ton bayat ekmeğin, bitkiler için faydalı mikrobiyal gübre üretiminde kullanılması planlanıyor.
Mikrobiyal gübreler, toprağa atılan fosforun hızlıca başka minerallere bağlanarak bitkilerin fosfordan yararlanamaması sorununa karşın ekonomik ve çevre dostu alternatifler sunuyor. Proje kapsamında toprakta inorganik ve organik fosfor bileşiklerinde bulunan fosforu bitkiler için faydalı forma dönüştüren ve kuru ekmekler üzerinde geliştirilen bir fungus kullanılarak hem israf edilen kuru ekmeklerin tekrar ekonomiye kazandırılması hem de kimyevi fosfor gübrelerine alternatif olabilecek mikrobiyal gübre formülasyonlarının geliştirilmesi sağlanabilecek.
Yıllık gıda israfı 214 milyar TL
Tüm dünyayı etkisi altına alan salgın süreci, kaynakların ve gıda ürünlerini korumanın ya da israf edilen ürünlerin geri dönüştürülmesinin ne denli önemli olduğunu bir kez daha gösterdi. Türkiye’de gıdada yapılan israf yıllık 214 milyar TL’ye denk geliyor. Türkiye’de üretilen toplam ekmeğin yüzde 5’inin çöpe atıldığı göz önüne alındığında, biyogübre üretiminde kuru ekmeğin kullanılmasını hedefleyen proje, israfın önüne geçmede büyük önem taşıyor. Proje kapsamında israfın önüne geçilirken aynı zamanda bitkiler için besin kaynağı üretilmiş oluyor.