Türkiye’de son 10 yıl içerisinde büyükbaş hayvan sayısında yüzde 40, küçükbaş hayvan sayısında yüzde 30, süt üretiminde yüzde 73, et üretiminde yüzde 125, kanatlı eti üretiminde yüzde 116, arılı kovan sayısında yüzde 60, bal üretiminde yüzde 39 artış olurken, ipek böcekçiliğinde yaş koza üretimi yüzde 45 azaldı.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı verilerinden yapılan derlemeye göre, 2004-2014 yıllarındaki 10 yıllık süreçte Türkiye’deki büyükbaş ve küçükbaş hayvan sayısı, süt üretimi, kırmızı ve kanatlı eti üretimi, arılı kovan sayısı ve bal üretiminde yüksek artışlar görülürken, düşüş yaşanan tek sektör ipek böcekçiliği oldu.
Büyükbaş hayvan sayısı 2004’te yaklaşık 10,2 milyon iken, 2014 yılında yüzde 40 artışla 14 milyon 244 bin 673’e ulaştı. Bu rakamın 14 milyon 122 bin 847’sini (yüzde 99) sığırlar, 12 bin 826’sını ise mandalar oluşturdu. Türkiye’deki kültür sığırı sayısı da söz konusu dönemde 3 katına çıkarak 6,1 milyon oldu. Melez sığır sayısı 6 milyon 5 bin 89’a yükselirken, yerli sığır sayısı yüzde 44 azalarak 1 milyon 977 bin 948’e geriledi.
Küçükbaş hayvan sayısı da söz konusu dönemde yüzde 30 artış gösterdi. Türkiye’de 31 milyon 115 bin 190’ı koyun, 10 milyon 347 bin 159’u keçi olmak üzere 41 milyon 462 bin 349 küçükbaş varlığı bulunuyor. 10 yıl önce Türkiye’deki küçükbaş hayvan sayısı 31 milyon 811 bin 92 idi. 2008-2010 yıllarında düşüş gösteren küçükbaş hayvan sayısı, 2014’te 10 yıl öncesine göre yüzde 30 arttı.
Süt üretimi 10 yılda yüzde 73 arttı
Türkiye’de 5,5 milyon sığır, 14,5 milyon koyun, 4,4 milyon keçi, 55 bin manda sağılabilir hayvan varlığı içerisinde yer aldı. Süt üretiminde 10 yıl içerisinde yüzde 73 artış kaydedildi.
Geçen yıl 18 milyon 498 bin 630 ton olan süt üretiminin, 16 milyon 867 bin 419 tonu sığırdan, 1 milyon 113 bini 130 tonu koyundan, 463 bin 394 tonu keçiden, 54 bin 687 tonu mandadan elde edildi.
Sağılan hayvan başına ortalama süt üretim miktarı da sığırda yıllık 3 ton, koyunda 76 kilogram, keçide 105 kilogram, mandada yaklaşık 1 ton oldu.
Kırmızı et üretiminde yüzde 125 artış
Türkiye’de 3 milyon 714 bin 457 büyükbaş, 6 milyon 767 bin 528 küçükbaş hayvan kesildi.
Son 10 yılda kırmızı et üretimi yüzde 125 arttı. 2004 yılında 446 bin 965 ton olan kırmızı et üretimi, 1 milyon 8 bin 526 tona yükseldi. 2014 yılında 882 bin ton sığır eti, 99 bin ton koyun eti, 27 bin ton keçi eti, 526 ton manda eti üretildi.
Geçen yıl 17 milyar yumurta üretildi
Yumurta üretimi 10 yılda yüzde 55, kanatlı eti üretimi yüzde 116 artış gösterdi. 2004’te 11 milyar 56 milyon olan yumurta üretimi, 2014 yılında 17 milyar 145 milyona çıktı.
Kanatlı eti üretimi de söz konusu dönemlerde 876 bin 774 tondan 1 milyon 894 bin 669 tona yükseldi.
Geçen yıl kanatlı sektöründe toplam işletme sayısı 11 bin 328, kümes sayısı da 19 bin 738 olarak hesaplandı.
Bal üretimi 102 bin ton oldu
Geçen yıl 193 bin 442’si eski, 6 milyon 867 bin 531’i yeni kovan olmak üzere, 7 milyon 60 bin 973 arılı kovan bulunduğu belirlendi. 10 yıl önce Türkiye’deki arılı kovan sayısı 4,4 milyondu.
Söz konusu dönemde bal üretimi de yüzde 39 arttı. 2014’te 102 bin 486 ton bal, 4 bin 24 ton bal mumu üretildi, bal verimi de kovan başına 14 kilogram olarak hesaplandı.
İpek böcekçiliğinde de 2004 yılından bu yana yaş koza üretiminde düşüş görüldü. Türkiye’de ipek böcekçiliği yapılan köy sayısı 2004 yılında 272 iken, 2014 yılında 343’e çıkmasına rağmen, hane sayısı 2 bin 888’den bin 760’a, açılan kutu sayısı 5 bin 161’den 3 bin 738’e, yaş koza üretimi de 145 tondan 80 tona geriledi.
Bloomberg HT