Teknik analizin en ilginç dallarından biri de Fibonacci analizleridir.
Fibonacci analizindeki temel mantık, doğanın düzeninde görülen matematiksel yapının, finans piyasalarında da geçerli olduğudur. Bu matematiksel yapının daha iyi anlaşılabilmesi için öncelikle Leonarda Fibonacci ve Fibonacci sayılarını irdeleyelim. Fibonacci doğanın düzeninin matematiksel yapısını ortaya çıkarmak amacıyla yaptığı çalışmalarla, ölümünden sonraki dönemlerde bilim ve sanat dünyasında devrim sayılabilecek gelişmelere ön ayak olmuştur.
Fibonacci Sayı Dizileri: Fibonacci’nin ortaya attığı tüm teoriler için sayı dizisi temel taşı konumundadır. Dizideki ilk sayı 0’dır. Sayı dizisinde sayılar, bir önceki sayı ile toplanarak elde edilir. Yani : 0+1=1, 1+1=2, 1+2=3, 3+2=5…
Bu hesap sonrasında elde edilen Fibonacci sayı dizisi şöyledir.
0,1,2,3,5,8,13,21,34,55,89,144,233,377…
Fibonacci dizisinin ilginç özellikleri vardır. Örneğin;
Dizide her üçüncü sayı 2’ye , her dördüncü sayı 5’e ve her altıncı sayı 8’e bölünebilir.
Fibonacci sayı dizisindeki herhangi bir sayının 1,618 (altın oran) ile çarpımı bir sonraki sayıyı yaklaşık olarak vermektedir. Sayılar büyüdükçe yaklaşma oranı daha da artmaktadır.
Herhangi bir sayının 0,618 katı bir önceki sayıyı yaklaşık olarak vermektedir. Yine sayı büyüdükçe yaklaşma oranı artmaktadır.
Herhangi bir sayının 2,618 katı iki sıra sonraki sayıyı vermektedir.
Herhangi bir sayının 0,382 katı iki önceki sayıyı vermektedir.
1 ve 2 dışında tüm sayıların dört katının başka bir Fibonacci sayısı ile toplamı başka bir Fibonacci sayısı verir.
3×4=12+1=13
5×4=20+1=21
8×4=32+2=34
13X4=52+3=55
21×4=84+5=89
Fibonacci analizleri, daha çok orta ve uzun vadeli destek ve dirençlerin tespitinde kullanılır. Ancak kısa vadeli hareketlerin destek ve dirençlerinin belirlenmesinde de kullanılmaktadır.
Teknik analizde Fibonacci oranlarından yaygın olarak üç şekilde yararlanılmaktadır.
1) Fibonacci düzeltme seviyeleri
2) Fibonacci zaman aralıkları
3) Fibonacci fanları
Fibonacci düzeltme seviyeleri: Teknik analizlerde en çok kullanılan Fibonacci analizi yöntemidir. Bu analiz yönteminde, trendin dip seviyesinden zirve seviyesine çekilen çizgi yardımıyla Fibonacci destek ve direnç seviyeleri elde edilir. Tek başına al sat sinyali üretmeyen bu yöntem özellikle orta ve uzun vadeli destek ve dirençlerin tespitinde oldukça başarılıdır. Kısa vade içinde bu yöntem kullanılabilir. Ancak başarı oranı, orta ve uzun vadeye göre biraz daha düşüktür. Bu yöntemin temel mantığı, trendlerde dip ve zirve arasındaki farkın her Fibonacci katsayısı ile çarpımının ayrı bir düzeltme seviyesini başarılı bir şekilde tespit etmesidir. Bu yöntemde genellikle 0.236, 0.382, 0.500, 0.618 katsayıları kullanılmaktadır. Düzeltme seviyelerinin doğada bulunduğu kabul edilen oranlarla tespit edilmesi güvenirliliği arttırmaktadır. Özellikle uzun vadeye bakıldığında bu düzeltme seviyelerinin tespitindeki başarı daha iyi anlaşılmaktadır.
Fibonacci zaman aralıkları: Teknik analizdeki tek değişken fiyat değildir. Özellikle fırsat maliyeti açısından önemi olan zaman değişkeni de önemli bir inceleme konusudur. Bu nedenle Fibonacci teorileri fiyat hareketlerinde kullanıldığı gibi zaman aralıklarında da kullanılmaktadır.
Fibonacci zaman aralıkları dip yada tepe noktasından itibaren Fibonacci sayıları yardımıyla çizilen dikey çizgilerden oluşmaktadır. Çizim aşamasında dip ya da zirve 0 olarak kabul edilmektedir. Daha sonra Fibonacci sayılarından yararlanılarak oluşturulan zaman aralıklarına ait çizgiler fiyat grafiğinin üstüne yerleştirilir. Fibonacci sayılarının bu yöntemde kullanılmasında yararlanılan temel mantığa göre her bir Fibonacci sayısı,zaman aralığındaki gün sayısını temsil etmektedir. Yani birincil Fibonacci sayısı olan 1. bir günlük zaman aralığını, ikinci Fibonacci sayısı olan 2, iki günlük zaman aralığını ve beşinci Fibonacci sayısı olan 8,sekiz günlük zaman aralığını temsil etmektedir. Kısacası Fibonacci zaman aralıkları 1.,2.,3.,5.,8.,13.,21. ve 34 günlük dönemlere isabet edecek şekilde çizilmektedir.
Bu yöntemin temel mantığına göre her bir zaman aralığında önemli hareketler meydana gelmektedir. Fibonacci zaman aralıkları diğer Fibonacci analiz yöntemleri gibi al sat sinyali vermezler ve daha çok dalgalanmaların süresinin tespit edilmesinde kullanılırlar.
Fibonacci fanları : Fibonacci oranlarının diğer bir kullanım alanı Fibonacci fan çizgileridir. Diğer Fibonacci analiz yöntemlerinde olduğu gibi Fibonacci fanlarında da öncelikle dip ve zirve noktası arasına referans çizgisi çizilir. Ancak bu yöntemde çizilen referans çizgisi, trendin dibinden zirvesine değil ara trendin zirvesine çizilmelidir. Referans çizgisinin ikinci noktasından çizilen dikey çizginin, fan çizgileri ile kesiştiği noktalar Fibonacci seviyeleri olan %38.2 , %50,0 , %61,8 ‘dir.
Fibonacci fan çizgileri, güvenirliliği sorgulanan bir analiz yöntemidir. Özellikle sert hareketlerin olduğu dönemlerde yanılma payı artmaktadır. Bu nedenle volatilitenin daha düşük olduğu piyasalarda kullanılması tavsiye edilir.
Kaynak: Phillip Capital Temel-Teknik Analiz – Forex Terimler Sözlüğü
HER DÖRDÜNCÜ SAYI 5 E BÖLÜNÜR BİLGİSİ YANLIŞTIR. HER 5. SAYI 5 EBÖLÜNÜR DEMENİZ GEREKLİYDİ.