TLREF: Faizlerde yükselme ihtimali normalleşme gereği artıyor
Türk Lirası referans faizi üzerinden vadelere yayılan riski hesaplarsak, yeterince iyileşememiş koşulların getirdiği sonuçlar var: faiz silahı etki gücü yüksek parametre iken, gerektiğinden önce hamle değişikliği beklenmemelidir. Enflasyonda belli seviye üstünde katılık daha hızlı artarken, bunu çarpan etkisi olarak görebiliriz. Katılığı modelimize göre dayanıklılık veya düşük kırılganlık derecesi üzerinden tarif etmekteyiz. Yazıda tempo değişimleri üzerinden açıklayacak olsak da net ifade edebiliriz: normalleşme veya ortalamaya dönüş gereği faizlerde düşüş beklemiyor olmayı aylarca sürdüreceğiz. Tersine, zaman etkisiyle yükseliş koridoru kapanmış da değildir.
Normalleşmenin gerektirdiği nedir?
Düşüş temposunu dönemsel parçalar halinde kıyaslarsak (rasyonelleştirme), bu eğilimi normale çevirecek yükseliş davranışı döngüsel olarak tamamlanmış değildir. Kıyaslama hali en basit bakış üzerinden kurgulanabilir ve buna göre, geçmişi 2 eşit zaman dilimine bölebiliriz. Böylece yakın geçmişin, uzak geçmişe göre duruşunu görebiliriz. Bu duruş oransal olabilir, farksal olabilir veya çarpımsal/bölütsel olabilir. Daha karmaşık hale de getirilebilir. Tamamen neyi ne kadar derinlikte tespit etmek isteğinizle ilgilidir. Hızlı sonuçlar alıp, hızlı tüketilir içerik üretecek olunması halinde derin bulguları kaçırmak mümkündür. Model tercihi tartışılabilir ama tercih başarı ölçüsü doğrulanma derecesidir.
Model bakışımız: 6 parçaya böl daha faydalı bulgu yakala
Altı parçalı model bakışımız diğer varlık sınıfları için de geçerlidir. Böylece kıyaslanabilir çerçeveler üretebiliyoruz. Varlık sınıfları üzerinden risk/fırsat analizi çıkartırken, benzer parçalarda farklı sonuçları görerek neden sonuç ilişkisini de çıkartabiliriz.
TLREF: referans faizlerin geçmişten gelen düşüşü karşılanmalıdır
Haftalık bazda faiz üzerindeki gelişmeleri değerlendirince: 2020 ve 2023 içinde benzer şekilde dip yapmış TLREF faizi görmekteyiz. Seviye olarak % 9 altında kalan o dönemler faizler dönemsel hikayeyi temsil etmektedir. Ekonomi faktörlerinde süreklilik olduğuna göre geçmiş ve gelecek faizler arası ilişkiyi kurabilmek gereklidir.
Dönemsel düşüşler, dönemsel yükselişleri çağırır: döngülerde sıralı hareketler normalleşme sağlar
Sıranın zaman parametresi üzerinden değerlendirildiği modelleri geliştirmeye devam ediyoruz. Buna göre geçmişte haftalık bazda görülen benzer düşüş dönemlerine karşılık yükselişler gereklidir. Düşüşlerin tempo dağılımın bakarsak tepkisi düşük kalmamalıdır.
Geçmişin ağırlıklı etkisini karşılayacak hareket düzeltme (normalleşme) hamlesi daha kuvvetli olmalıdır ki ortalama hareketi normale çevirebilsin.
TLREF: sebepleri muhtelif olabilirse de sonuçta yükseliş beklentisini koruyoruz
– simülasyon üzerinden bakarsak: matematiksel hesaplama gereği faizlerin düşüş temposu zayıf kalacaktır
– düşüş temposunun zayıf kalması zamana yayıldıkça tepki hareketi şiddetlenecektir
– normalleşme düzeltmesi bunu gerektirmektedir
– sonbahar haftalarının 2. yarısı faiz artımı ihtimalini arttırmaktadır
– hesaplamalar ve simülasyonlar üzerinden devam edeceğiz