Yine uykusuz bir gece. İsrail’in İran’a saldırması beklenirken, Hizbullah İsrail’ saldırdı, onlarca yaralı ve 4 hayatını yitiren İsrail askeri. İsrail İran’a misilleme yapacak, ama ne zaman ve NEREYE? Eğer şahinlerin bastırdığı gibi İran’ın nükleer veya enerji üretim tesislerini vurursa, kendini besleyen şiddet döngüsü başlar. İran eğer kendisi petrol ihraç etmezse, tüm bölgedeki enerji üretim ve nakil tesislerini dünyaya haram edeceğini deklare etti bile.
Açıkçası, İsrail ve İran’ın en kötü senaryolardan kaçınacağını düşünüyorum, ama yanılıyorsam, Brent petrolün fiyatı $100 hatta $200/varili bulur diyenler var. Gel de bu şartlar altında öngörü yap, yıldız falı gibi namussuz gelecek. Eğer Orta Doğu’dan petrol ihracatı şu veya bu nedenle aksarsa, Fed ve TCMB için herkesin Hacı yolu bekler gibi heyecanla beklediği faiz indirimleri yatar. Dünya ekonomisi ve Türkiye arz şoku yanında bir de beklenti şoku yer. 2025’i kazasız-belasız atlatması olasılığı kayda değer ölçüde düşer.
Ama, Orta Doğu’dan yükselen alevler petrol kuyularını sarmasa da, Fed’in faiz indirimlerine ara vermesi hiç de yabana atılır bir ihtimal değil. Aynı durum bizim Merkez Bankası için de geçerli. Bırakın bizi pusuda bekleyen dışsal şokları, ve hatta 2025 Kasımı’nda erken seçimi, enflasyonun faiz indirimi gerektirecek ölçüde gerileyeceği şüphe konusu.
Fed’in Kasım’da bir kez daha 25 baz puan faiz indirimi yapacağı kesin. Yapmaması çok ciddi bir beklenti şoku yaratarak tüm riskli varlıkları sarsar. Ama sonrası çok karanlık. Bu sabah CNBC.com’da çıkan habere göre, Trump’ın has adamı eski Ticaret Temsilcisi Robert Lighthizer, eski başkan yeniden seçilirse derhal gümrük vergilerini yükseltme vaadini yerine getireceğini açıklamış. Çin’e %60, diğer tüm ülkelere %10-20 civarında ek gümrük vergisi, global ekonomi için (büyümeyi) yavaşlatıcı etki yapar. ABD’de ise çok kısa sürede TÜFE enflasyonu coşar. Capital Economics’in hesaplamasına göre, Eylül verilerinden ölçülen çekirdek PCE enflasyon göstergesi hala yıllık %2.9 hızında ilerliyor. Daha da yükseldiğinde, Fed’in faiz indirmek için hiç bir bahanesi kalmaz.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ!