Berkay Ören – 29.03.2016
Petrol endüstrisinin devlerinden Rockefeller Ailesi çevresel etkenlere ve iklim değişikliklerine vurgu yaparak fosil yakıtlar ve hidrokarbon kaynaklarından yatırımlarını çekeceğini açıkladı. Ayrıca Rockefeller aile fonu en kısa zamanda Exxon Mobil hisselerini elden çıkaracağını vurgularken, hisselerin miktarı hakkında herhangi bir bilgi verilmedi.
EXXON’un 0.23 olan Borç/ÖzSermaye Oranı, endüstri ortalamasının altında seyrediyor. Buradan Şirket’in borç yönetiminde başarılı olduğunu söyleyebiliriz. Fakat Borç/Öz Sermaye oranı güçlü olmasına rağmen, likidite oranının zayıf seyretmesi kısa dönemdeki borçlarında ödeme zorluğu olduğunu gösteriyor. Şirket’in gelirlerindeki düşüşe rağmen, sektör ortalamasının üzerinde performans sergilediğini görebiliyoruz. Fakat Şirketin gelirlerindeki zayıflama hisse başına kazancı azaltabilir. Hisse başına kazancında ise son 2 yılda azalma görüldü. Şuan ki petrol fiyatlarına göre Exxon’un fiyat kazanç oranının 21.54 Dolar seviyesinde bulunması hissenin iskontolu olduğunu gösteriyor. Aşağıdaki grafikte Exxon’un enerji endüstrisindeki kuvvetli yerini açıkça gösteriyor.
Teknik seviyelere bakacak olursak, orta kısa vadede Exxon yukarı yönlü hareketine devam etmesi halinde 88.00 direnç seviyesi takip edilmelidir. Alımların hızlanması durumunda 89.95 kademesi hedeflenebilir. Hisse yönünü aşağı çevirmesi durumunda 81.70 ve 79.80 destek seviyelerine kadar geri çekilme yaşanabilir.
Baker Hughes’a göre ABD’deki petrol sondaj kuyusu sayısı 15 düşerek 372’ye geriledi. Yılın başından beri 150 tane sondaj kuyusu askıya alındı. ABD’de petrol stokları geçtiğimiz hafta beklentilerin 3 katı artış gösterirken, petrol ithalatı 2013’den bu yana en yüksek seviyeye yükseldi. ABD Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu’nun verilerine göre geçtiğimiz 7 haftada kısa pozisyonlarda görülen azalma rekor seviyeye ulaştı.
Katar Enerji bakanı Muhammed Al-Sada OPEC ve OPEC harici petrol üreticilerinin 17 Nisan’da Doha’da toplanacağını açıklamıştı. Bakanı 15 ülkenin katılımı desteklediğini ve bu ülkelerin küresel üretimin yaklaşık yüzde 75’ini gerçekleştirdiğine vurgu yaptı. 16 Şubat’ta Rusya, Suudi Arabistan, Venezuela ve Katar diğer büyük üreticilerin uygulamasıyla petrol üretimlerini Ocak ayı seviyesinde dondurma kararı aldıkları belirtilmişti. Fakat OPEC’in Nisan ayında gerçekleştireceği toplantıya İran ve Libya katılmayacak.
Geçtiğimiz hafta Uluslararası Derecelendirme Kuruluşu Moody’s, düşük petrol fiyatlarının Körfez ülkelerinde büyümeyi yavaşlatıp bütçe açığını artıracağı uyarısında bulunduğu bir rapor yayınladı. Moody’s düşük petrol fiyatları Körfez ülkelerinin rezervlerini aşındırıp, borçlarını yükselterek kamu finansmanını olumsuz etkileyeceği önemle belirtti. Raporda, yaşanabilecek mali bozukluktan Suudi Arabistan, Bahreyn ve Umman’ın daha çok etkilenip Katar Kuveyt ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin daha az etkileneceği vurgulandı. Körfez ülkeleri arasında dış borçlanmanın en fazla Suudi Arabistan, Bahreyn ve Ummanda artacağı öngörüldü.
Dünya’nın en büyük dördüncü petrol alıcısı konumunda olan Hindistan’ın petrol bakanı, petrol fiyatları ve endüstri ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Bakan, Hindistan için 45-50 dolarlık petrol fiyatının uygun bir seviye olduğunu belirtti. Aşırı arz ortamında fiyatlarda yaşanan sert düşüşün Hindistan’ın pazarlık gücünü artırdığını, fakat bu durumun kendi petrol sahaları için olumsuzluk yarattığını söyledi. Hindistan’ın kendi kapasitesinin yüzde 30’nu kendi sahalarından karşıladığını konuşmasında vurguladı.
Çin ve Hindistan’ın petrol talebinde büyük artış olduğu ortamda Dünya’da üretilen Ham Petrol’ün yüzde 16’sını tüketen bu iki ülkenin yüzde 20’sini tüketen ABD’nin ardından ikinci sırayı paylaştıkları görülüyor. Ayrıca Çin, 10 yıl önce petrol ithalatının büyük bir bölümünü Suudi Arabistan’dan sağlarken, Rusya’dan çok az miktarda petrol almaktaydı. Ancak Rusya 2015 yılında dört kez Suudi Arabistan’ı Çin’e en fazla petrol ihraç eden konumundaki tahtından düşürdü. Çin’in amacının Şangay’da işlem gören Ham Petrol vadelilerinin daha aktif konuma gelmesi olduğunu söyleyebiliriz. Çin’in diğer bir hedefinin ise Çin petrol şirketlerinin Dünya enerji endüstrisinde daha etkin bir hale gelmesi olduğunu ifade edebiliriz.
Diğer önemli bir nokta ise Suudi Arabistan’ın Petrol piyasası üzerinde gücünün azalıyor olması. Asya ülkelerine Suudi Arabistan’ın sunduğu fiyatlar cazip gelmiyor. Bunun en büyük nedeninin İran ve Rusya’nın petrol piyasasında daha etkin konuma gelmek için çaba sarf etmesi şeklinde açıklanabilir. Çin ve Hindistan Dünya’da sahip oldukları pazar büyüklükleri ile petrol ihraç eden ülkelere karşı iyi anlaşmalar elde ediyorlar. Pazar payını kapma yarışını Rusya ve İran’a karşı kaybetme yolunda giden Suudi Arabistan’ın Dünya Petrol’ünde yaşanan bu sert düşüşten en çok etkilenenin ülke olduğunu görebiliyoruz.
Petrol ihraç eden ülkelerin ekonomik görünümlerine baktığımızda Rusya Merkez bankası 2016 yılının ilk çeyreğinde Rusya ekonomisine ilişkin büyüme tahminlerini aşağı yönlü revize etti. Rusya Merkez Bankası 2016 yılının ilk çeyreğinde ekonominin yıllık bazda yüzde 1.7 ile yüzde 2 arasında büyümesini öngörüyor. Ayrıca, açıklamada döviz kurundaki oynaklığın azalması, talebin kısıtlı olması ve küresel gıda fiyatlarındaki düşüş nedeniyle enflasyonun Şubat ayında yüzde 8.1’e gerilediği belirtildi. Ayrıca petrol fiyatlarındaki belirsizlik ve bütçe politikalarındaki belirsizlik nedeniyle enflasyonist risklerin yüksek kalmaya devam ettiği belirtildi.
HAM PETROL
Geçtiğimiz hafta Ham Petrol, ABD’de stok verisinin ardından artan arz endişelerinin etkisiyle 38.30 kademelerine kadar geriledi. Sonrasında gelen tepki alımlarıyla 39.60 kademelerinde dengelendi. Dolar’da yaşanan satışların etkisiyle yeni haftaya alıcılı başlangıç yapan Ham petrol 40.00 Dolar seviyesinin üzerine çıktı. Alımların ivme kaybetmesinin arından 37.80 seviyelerine kadar geri çekilme yaşandı. Yeni haftada OPEC ve OPEC harici ülkelerden gelecek açıklamalar ile petrol stokları verileri önemle takip edilmelidir. Satış baskısı oluşması halinde 36.70 ve 35.30 destek seviyeleri takip edilmelidir. Bu seviyelerin altında kalıcılık sağlanması halinde 34.35 kademesine kadar zayıflama yaşanabilir. Yukarı yönlü potansiyel oluşması halinde 40.00 ve 40.70 direnç seviyelerine yükselişler görülebilir. Alımların hızlanması halinde 41.30 kademesi hedeflenebilir.
Destekler: 36.70-35.30-34.35
Dirençler: 40.00-40.70-41.30
BRENT PETROL
Geçtiğimiz hafta ABD’de artan petrol stoklarının arz endişesini tekrar gündeme getirmesi Brent Petrol’de 39.20 kademelerine kadar zayıflama yaşanmasına neden oldu. Sonrasında gelen tepki alımlarının etkisiyle 40.40 seviyelerinde haftayı kapadı. Yeni haftaya da alıcılı başlangıç yapan Brent Petrol’de 41.60 seviyelerine kadar yükselişler yaşandı. Stoklardaki kuvvetli seyir kayıpların derinleşmesine neden oldu ve 39.80 kademesine kadar geri çekilme yaşandı. OPEC ve OPEC harici ülkelerden gelecek açıklamalar ile petrol stokları verileri Brent Petrol’de hareketlilik yaşanmasına neden olabilir. Satış baskısı oluşması halinde 38.70 ve 37.85 destek seviyeleri takip edilmelidir. Bu seviyelerin altında kalıcılık sağlanması halinde 36.50 kademesine kadar zayıflama görülebilir. Yukarı yönlü potansiyel oluşması halinde 41.50 ve 42.90 direnç seviyelerine yükselişler görülebilir. Alımların hızlanması halinde 44.40 kademesine yükselişler yaşanabilir.
Destekler: 38.70-37.85-36.50
Dirençler: 41.50-42.90-44.40
DOĞAL GAZ
Geçtiğimiz hafta karlarının bir kısmını geri veren Doğal Gaz’da 1.765 seviyelerine kadar geri çekilme yaşandı. Doğal Gaz Stokları beklentilerin altında açıklanarak 15 bcf açıklandı. Yeni haftaya alıcılı başlangıç yapan Doğal Gaz alımların ivme kazanması ile 1.945 kademesine kadar yükselişler yaşandı. Yeni haftada yukarı yönlü potansiyel oluşması halinde 1.995 ve 2.075 direnç seviyeleri takip edilmelidir. Alımların hızlanması halinde 2.145 kademesine kadar yükselişler yaşanabilir. Olası geri çekilmelerde 1.875 ve 1.825 destek seviyelerinin test edilmesi beklenebilir. Satışların hızlanması halinde 1.760 kademesine kadar zayıflama görülebilir.
Destekler: 1.875-1.825-1.760
Dirençler: 1.995-2.075-2.145
Berkay Ören
Venbey Yatırım Araştırma Uzmanı