15 Mayıs 2019’da yayınladığım “Emeklilik Fonları Performansları ile İlgili Yeni Düzenleme ve Olası Etkileri” yazımda bahsi geçen “Emeklilik Yatırım Fonlarının Getiri Performansının Ölçülmesi, Değerlendirilmesi ve Portföy Yöneticilerine Uygulanacak Teşvik ve Tedbire İlişkin Usul ve Esaslar”a ilişkin detaylar dünkü 2019/29 no.lu SPK bülteninde yayınlandı.
Özetle;
- Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM), Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği (TSB) ve Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) temsilcilerinden kurulacak 7 kişilik bir komite kurulacak.
- EGM tarafından Komite’nin onayıyla, SPK’nın hali hazırda belirlediği fon türlerini baz alarak fon grupları oluşturulacak ve emeklilik fonları bu gruplara dahil edilerek kurucularla da karşılıklı mutabakat sağlanacak.
- Hem her bir fon için, hem de fon grupları için getiri/rasyolar hesaplanarak, fonların içinde bulunduğu gruplara göre performansı değerlendirilecek. Fonların yetersiz ve başarılı olduğuna ilişkin rapor EGM tarafından ilan edilecek.
- Tedbir olarak, 3 yıllık dönemler itibariyle herhangi iki dönemde performansı yetersiz olarak tespit edilen fonların Portföy Yönetim Şirketleri değiştirilecek ve 2 yıl geçmeden Portföy Yönetim Şirketi bu fonu tekrar yönetemeyecek.
- Teşvik olarak, başarılı olduğu tespit edilen fonlar fonların Portföy Yönetim Şirketlerine ise, o yılki fon işletim giderinden aldığı payın %50’si oranında ekstra olarak ve Kurucu tarafından karşılanmak üzere ilave başarı primi ödemesi yapılacak.
- İlk performans hesaplama dönemi 2020 olacak.
Yeni fon grupları oluşturulması, fonların bu gruplara dahil edilme süreci, performans hesaplamaları ve ilanı, yetersiz kabul edilen fonlardaki portföy yönetim şirketi değişiklikleri, başarı priminin Kurucu tarafından karşılanması gibi konuların sektör tarafından nasıl karşılanacağı ve bu süreçlerin oluşturacağı fayda/maliyet değerlendirmeleri önem kazanıyor.
Daha önce de söylediğim gibi, elbetteki bu tip detaylı çalışma ve analizler, bireysel katılımcıların maksimum faydası ve bu faydanın sonucunda BES’e olan ilginin, kaynak aktarımının artırılması için yapılıyor.
Bu noktada Emeklilik Şirketleri’nin, fonların performansına yönelik bu gelişmelere paralel, bireysel katılımcıların da, risk profillerine uygun doğru fon dağılımlarına yönlendirmesi ve bunu rutin hale getirerek, yılda 6 kez olan fon dağılım değişiklik hakkının optimum seviyede kullanılmasının sağlaması çok önemli.
Türkiye’deki Emeklik Şirketleri ve Portföy Yönetim Şirketlerinin bir araya gelerek, global dünyadaki trendi yakalamak için, Dijitalleşme Çağı’nın önemli bir aktörü olan Robo Danışmanları yakın zamanda bu sürece dahil edileceğini ve ayrılmaz bir parçası olacağını öngörüyorum.
Bildiğiniz üzere Fon Tercihi, Fon Dağılımı Değişikliği ile Bu Hakların Devrine İlişkin Genelge (2017/21) ile bireysel katılımcılar isterse, fon dağılımı değiştirme haklarını Emeklilik Şirketleri aracılığı ile Portföy Yönetim Şirketleri’ne devredebiliyorlar. Türkiye’de Fintech Ekosistemi’nin önemli bir aktörü olan Öneriver.Co bu tebliğe uygun olarak geliştirdiği iş modeli ile, Emeklilik Şirketleri ve Portföy Yönetim Şirketleri arasında uygun entegrasyonları sağlıyor, her bir katılımcı için detaylı risk profillerini oluşturarak “kişiselleştirilmiş” fon dağılımlarını, yöneticinin tercihine göre direkt uygulayabiliyor veya tavsiye niteliğinde yönlendiriyor. Portföy Yöneticisi de işlemi yaparken, ister dünyada kabul görmüş Black-Litterman modelden, ister bu modele yapay zeka ve makine öğrenmesi sonuçlarının eklendiği yeni modelden veya isterse kendi profesyonel görüşü sonucunda oluşturduğu modelden faydalanarak, milyonlarca katılımcıya aynı anda fon dağılımı işlemini hazır entegrasyonlar sayesinde uygulayabiliyor.
Katılımcı açısından baktığımızda da, profesyonel olarak aldığı bu hizmetin sonucunda, bireysel emeklilikte bulunan birikiminin performansını çeşitli grafik ve raporlarla görebiliyor. Bireysel katılımcıların da bu hizmetten faydalanmak için bağlı bulundukları Bireysel Emeklilik Şirketlerine talepte bulunmaları gerekiyor. Buna ilişkin detaylı bilgiye https://kurumsal.oneriver.co/ adresinden ulaşmak mümkün.
Özellikle fonların performansı konusunda oluşan bu hassasiyetin, bireysel katılımcıların fon dağılımlarını profesyonel destek alarak hızlı ve etkin bir şekilde alması için de oluşacağı ve Öneriver.Co gibi mevzuata uygun altyapısı ve tüm entegrasyonları böyle büyük bir iş süreci için hazır olan Robo Danışmanların bu süreçte artık daha da ön planda olacağını düşünüyorum.
Bu ve benzer konularda fikir alışverişinde bulunmak isterseniz www.iskenderada.com adresinde yer alıyor.
Hepinize bol kazançlar dilerim.