Finans Haberleri Günün Özeti
*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Tahılın Rusya’ya yaptırım yapan ülkelere sevkiyatı Putin’i rahatsız ediyor
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Zagreb’de, baş başa ve heyetler arası gerçekleştirilen görüşmelerin ardından Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic ile ortak basın toplantısı düzenledi. Türk firmalarının Hırvatistan’a olan ilgisinin memnuniyet verici düzeyde olduğuna işaret eden Erdoğan, tahıl sevkiyatı ile ilgili olarak da tahılların fakir ülkelere değil zengin ülkelere gittiğini belirterek, “Rusya’ya yaptırımlar sürerken, bu yaptırımları yapan ülkelere tahıl sevkiyatının olması Sayın Putin’i rahatsız etmektedir” ifadelerini kullandı
*Hırvatistan Cumhurbaşkanı Milanovic: Türkiye, Hırvatistan’ın zor zamanlarında gösterdiği destekle her zaman yanında oldu
Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile düzenlediği ortak basın toplantısında, Türkiye ile Hırvatistan’ın iyi, yapıcı ve sağlıklı ilişkilere sahip olduğunu ifade etti. Milanovic, “Türkiye ve Hırvatistan arasındaki dış ticaret hacmi yeterli değil zira 1 milyon dolardan daha düşük seviyede. Bunun çok daha iyi yerlere geleceğinin kanaatindeyim” diye konuştu
*Bakan Karaismailoğlu, ağustos ayına ilişkin denizcilik istatistiklerini paylaştı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, ocak-ağustos döneminde limanlarda elleçlenen yük miktarının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,6 artarak 365 milyon 162 bin tona, elleçlenen konteyner miktarının da yüzde 1,7 artışla 8 milyon 408 bin TEU’ya ulaştığını bildirdi
*Bakan Bilgin: Sözleşmeli personel sorununu çözüyoruz, EYT sorunu önümüzde, çözüyoruz
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, AK Parti Antalya İl Başkanlığında AK Parti Genel Başkanvekili Binali Yıldırım’ın da katıldığı basın toplantısında, Türkiye’nin bugün karşı karşıya bulunduğu sorunların konjonktürel olduğunu, dünyayı takip eden herkesin bunu bildiğini söyledi. Bakan Bilgin “Bir türlü bitmeyen geçici işçiler sorunu var. Onu da çözüyoruz. Kadrolu işçi haline getireceğiz.” dedi. Antalya’da ayrıca rozet takma töreninde de konuşan Bilgin, “Önümüzdeki dönem içerisinde de sözleşmeli personel sorununu çözüyoruz. EYT sorunu önümüzde, çözüyoruz. Bütün bu sorunları dosya dosya açıp çözüyoruz” dedi
*Madencilik Sektörü İstişare Toplantısı gerçekleştirildi
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Şeref Kalaycı, Türkiye’de yılın ilk 6 ayında 3,5 milyar dolarlık maden ihracat rakamına ulaşıldığını belirterek, “Bu dönemde maden ürünleri dış satımı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 artmıştır. Maden ihracatımız bu şekilde devam ederse yıl sonunda 7 milyar dolar seviyesini aşacağımızı tahmin ediyoruz” açıklamasında bulundu
*Devletin aile, enerji ve eğitim için vereceği destek tutarı 20-25 milyar lirayı bulacak
Hazine ve Maliye ile Aile ve Sosyal Hizmetler bakanlıklarının yürüttüğü çalışmalar neticesinde Aile Destek Programı ile doğal gaz ve elektrik fatura ücretlerinde desteklerin artarak devam etmesi ve ihtiyaç sahibi ailelerin çocuklarına kırtasiye yardımı yapılması için ayrılan destekler toplam 20-25 milyar lirayı bulacak. Aile Destek Programı, enerji destekleri ve eğitim yardımı olmak üzere 3 sac ayağı üzerine kurulan Sosyal Yardım Paketi’nin detaylarını ekim ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklaması bekleniyor
*ECB politika faizini tarihinde ilk kez 75 baz puan artırdı
ECB’nin tarihinde ilk kez aldığı 75 baz puanlık faiz artışı kararı ile mevduat faizi yüzde 0,75’e refinansman faizi yüzde 1,25’e marjinal borç verme faizi yüzde 1,50’ye yükseldi. Bankanın açıklamasında, “Mevcut değerlendirmesine dayanarak, Yönetim Konseyi önümüzdeki birkaç toplantıda talebi azaltmak ve enflasyon beklentilerinde kalıcı bir yukarı yönlü kayma riskine karşı koruma sağlamak için faiz oranlarını daha da artırmayı bekliyor” denildi
*ECB Başkanı Lagarde: Avro’nun değer kaybı da enflasyonist baskıları artırdı
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, ECB Yönetim Konseyi Toplantısı’nın tarihi faiz artırımı kararının ardından Frankfurt’ta düzenlenen basın toplantısında, “Avro’nun değer kaybetmesi de enflasyonist baskıların artmasına katkıda bulundu. Enflasyonu yüzde 2’ye döndürecek seviyeden çok uzaktayız. Bir sonraki faiz artışının 75 baz puan olması gerekmiyor, bu kural değil” değerlendirmesinde bulundu
*Almanya 2023’te resesyon ve rekor enflasyonla karşı karşıya
Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü (IfW), 2023 Almanya ekonomisi büyüme tahminini, Rusya-Ukrayna savaşıyla sert şekilde artan enerji fiyatları nedeniyle yüzde 3,3’lük artıştan yüzde 0,7 küçülmeye indirdi. Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü Ekonomi Direktörü Stefan Kooths, “Enerji krizi, Kovid-19 salgını sonrası ekonomik toparlanmayı baltalıyor. Pahalı enerji ithalatı, Almanya’nın gelirinin çok daha büyük bir kısmını eskisinden daha fazla yurtdışına transfer etmesi gerektiği anlamına geliyor. Bu, Almanya’yı genel olarak daha yoksul hale getiriyor” ifadelerini kullandı
*İngiltere Başbakanı Truss enerji fiyatlarına ilişkin mali destek paketini açıkladı
İngiltere Başbakanı Liz Truss, hükümetin artan enerji fiyatları karşısında hane halkını destelemeyi hedefleyen mali yardım paketini açıkladı. İngiliz Parlamentosu’nda konuşan Truss, 1 Ekim’den itibaren hane halkının enerji faturalarının toplamının yıllık en fazla 2 bin 500 sterlin olacak şekilde iki yıl boyunca sabit tutulacağını belirtti
*Fed Başkanı Powell, enflasyonu düşürmek için güçlü bir şekilde hareket edilmesi gerektiğini vurguladı
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, enflasyonla mücadeleye güçlü bir şekilde bağlı olduklarını belirterek, “Şimdi yaptığımız gibi doğrudan, güçlü bir şekilde hareket etmeliyiz ve iş bitene kadar devam etmeliyiz.” dedi. Kovid-19 salgınının ekonomiyi ciddi şekilde bozduğu ve risklere yol açtığına işaret eden Powell, salgının etkileri olmasaydı bu kadar yüksek enflasyonun görülmeyeceğini söyledi. Powell, salgının talepte kaymalara ve arz yönlü kısıtlamalara neden olduğunu belirterek, enflasyona katkıda bulunduğunu aktardı. Salgının iş gücünde de azalmaya neden olduğunu anımsatan Fed Başkanı Powell, bunun arz üzerindeki kısıtlamaları artırdığı ve son derece sıkı iş gücü piyasası koşulları ile ücretler üzerinde yukarı yönlü baskıya neden olduğunu anlattı
*ABD’de işsizlik maaşı başvuruları 3 ayın en düşük seviyesinde
ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 3 Eylül ile biten haftada 222 bine gerileyerek 3 ayın en düşük seviyesine indi. Ülkede işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, geçen hafta 6 bin kişi azaldı
*ABD, petrol fiyatı tahminini aşağı yönlü revize etti
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), olası petrol arzı aksaklıkları, beklenenden daha yavaş üretim artışı kaynaklı arz yönlü riskler ve ekonomik büyümeye ilişkin endişelere işaret ederek, bu yıla ilişkin Brent türü ham petrol fiyatı tahminini aşağı yönlü revize etti. EIA’nın “Eylül 2022 Kısa Dönem Enerji Görünümü Raporu”nda, bu yıl için Brent türü ham petrolün ortalama varil fiyatının 104,21 dolar olacağı tahmin edildi. Bu rakam ağustos ayı raporunda 104,78 dolardı
*Dolar ve avroya erişimin zorlaştığı Rusya’da yuana talep artıyor
Rusya Merkez Bankası tarafından hazırlanan “Mali piyasalardaki risklere bakış” adlı raporda, dolar ve avroya erişimin zorlaştığı Rusya’da yuana yönelik talebin hızla arttığı ortaya konuldu. Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, Rusya’nın uluslararası rezervlerinde yuanın payının gelecek dönemde daha da artacağını söyledi
*Rusya’ya ihracatta tarihi zirveye ulaşıldı
Türkiye’nin Rusya’ya ihracatı, ağustos ayında 738 milyon 527 bin dolarla tüm zamanların en yüksek aylık rakamına ulaştı.Türkiye’nin Rusya’ya dış satımı, ağustos ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 87,2 arttı
*Yurt dışında yerleşiklerin hisse senedi, DİBS ve ŞBS stoku
Yurt dışında yerleşik kişiler, geçen hafta net 97,9 milyon dolarlık hisse senedi alırken, 63,5 milyon dolarlık DİBS ve 9,4 milyon dolarlık Şirket Borçlanma Senetleri sattı
*Bankacılık sektörünün mevduatı azaldı
Bankacılık sektörünün toplam mevduatı, 2 Eylül haftasında 4,8 milyar lira azalarak 8 trilyon 36,2 milyar liraya geriledi. Sektörün kredi hacmi, geçen hafta 20 milyar 14 milyon lira artarak 6 trilyon 648 milyar 205 milyon liraya yükseldi
*Yabancı yatırımcı, borsada 8 ay sonra ilk kez ağustosta net alış yaptı
Ağustosta 694,3 milyon dolarlık net hisse senedi alan yabancı yatırımcılar, BIST 100 endeksindeki yükselişte de önemli rol oynadı. Yabancılar geçen ay en fazla net alışı 136,2 milyon dolarla Akbank’ta gerçekleştirirken, onu 119,2 milyon dolarla Tüpraş ve 117,8 milyon dolarla Türk Hava Yolları takip etti
*Ağustosta en fazla reel getiri BIST 100 endeksinde oldu
TÜFE ile indirgendiğinde ağustosta en yüksek aylık reel getiri yüzde 16,31 ile BIST 100 endeksinde gerçekleşti. TÜFE ile indirgendiğinde DİBS yüzde 7,63, külçe altın yüzde 3,31, dolar yüzde 1,61 ve avro yüzde 0,82 yatırımcısına reel getiri sağlarken, mevduat faizi (brüt) yüzde 0,25 yatırımcısını kayba uğrattı
*İSO Türkiye İhracat İklimi Endeksi ağustosta 48,8 oldu
Ağustosta ABD’deki daralma derinleşirken, benzer tablo Türk imalatçılarının en büyük dış pazarı olan Almanya’da da gözlendi ve üretim Mayıs 2020’den beri en yüksek oranda azaldı. Orta Doğu, talepteki büyümenin ana kaynağı olmayı sürdürdü, en yüksek büyüme yine BAE’de kaydedildi
*Türkiye’nin girişim ekosisteminde 82 işlem ile tüm zamanların rekoru kırıldı
KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Danışmanlığı Lideri Gökhan Kaçmaz, “2022’nin ikinci çeyreğinde dünya çapında toplam 6 bin 729 girişim finanse edilirken bunların 103’ü unicorn girişimler” dedi. 212’nin Kurucu Ortağı Ali Karabey, “KPMG ile iş birliğinde yaptığımız analizde, tüm dönemlerden Getir ve Dream Games’in mega yatırım turlarını çıkardığımızda, 2. çeyreğin bir önceki çeyrekten sonra en yüksek yatırım hacminin gerçekleştiği çeyrek olduğunu görüyoruz” şeklinde konuştu
*Türk ihracatçılar uzak pazarların kilidini açmaya gidiyor
Ticaret Bakanlığı’nın açıklamış olduğu “Uzak Pazarlar Stratejisi” kapsamında Türk firmalar, Avustralya’da düzenlenen gıda fuarı Fine Food’a çıkarma yaptı. İHBİR Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Taycı, “Bakanlığın çizdiği stratejiye Avustralya’dan başladık ve önümüzdeki dönem yapılacak Güney Amerika seyahatlerinin ardından Uzak Doğu ve Güney Afrika’ya açılacağız” dedi
*Türkiye’nin doğal gaz depolarındaki doluluk oranı bu ay içinde yüzde 100’e ulaşacak
Türkiye’nin yer altı doğal gaz depolarındaki doluluk oranının bu ay içinde yüzde 100’e ulaşacağı öngörülüyor. Tuz Gölü Yer Altı Doğal Gaz Depolama Tesisi’nde tam kapasiteye ulaşılırken, Silivri Yer Altı Doğal Gaz Depolama Tesisi’nde 4,6 milyar metreküplük doğal gaz depolanması bekleniyor
*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 3’e yakın değer kazanarak tarihinde ilk kez 3.500 puanın üzerini gördü. Dolar/TL yüzde 0,1 artışla 18,24’ten işlem görürken, altının gramı 1.001 liradan satıldı
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans