Ekonomi ve Finans Haberleri – (7.09.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Yılmaz: Büyümenin kompozisyonu enflasyonla mücadeleye katkı verici çerçeve içinde şekillendirildi
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Büyümenin kompozisyonu enflasyonu arttırıcı değil tam aksine enflasyonla mücadeleye katkı verici bir çerçeve içinde şekillendirilmiş durumda. Cumhurbaşkanımızın bizzat bu programı ilan etmesi ve ‘Hükümet olarak arkasındayız, destekliyoruz’ demesi OVP’nin en büyük gücü.’’ diye konuştu

*Şimşek: OVP’nin yapısal reform gündemi çok net takvimlendirilmiş, dış kaynak ayağının da oldukça güçlü olacağına inanıyorum
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “OVP’nin felsefesi Türkiye’nin olumlu bir döngüye gireceği yönündedir. Onun için bir geçiş dönemi öngördük. Şu anda o geçiş dönemindeyiz. Yapısal reform gündemi çok net takvimlendirilmiş. Şimdi bunun bir ayağı kalıyor. Dış kaynak ayağı. Ben dış kaynak ayağının oldukça güçlü olacağına inanıyorum’’ dedi

*Ağustosta hava yolunda yaklaşık 25 milyon yolcuya hizmet verildi
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, ağustosta havalimanlarında 24 milyon 689 bin 743 yolcuya hizmet verildiğini belirterek, “8 ayda 143 milyon 359 bin 903 yolcu hava yolu ile seyahat etti.” ifadesini kullandı

*Bakan Kacır, Türkiye’nin AB’nin Dijital Avrupa Programı’na dahil olmasını değerlendirdi
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye ile AB arasında imzalanan 7,5 milyar avro değerindeki Dijital Avrupa Programı Katılım Anlaşması’nın tarihi bir fırsat olduğunu belirterek, “Bu programla sanayimizin, KOBİ’lerimizin ve kamu kurumlarımızın dijital dönüşümünü destekleyecek Avrupa dijital inovasyon merkezini (ADİM) ülkemizde kuracağız.” dedi

*Yumaklı: Tahıl sevkiyatının sorunsuz olarak tekrar teşekkülü için girişimlerde bulunuyoruz
Özbekistan’ın Semerkant şehrinde BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile Özbek hükümetince düzenlenen Gıda Güvenliği Uluslararası Konferansı’nda konuşan Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, dünyada gıda krizine karşı Türkiye’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde, Birleşmiş Milletler (BM) ile işbirliği içinde Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nı uygulamak için önemli bir diplomasi yürüttüğünü belirterek, tahıl sevkiyatının sorunsuz olarak tekrar başlaması için girişimlerde bulunduklarını kaydetti

*TCMB Başkanı Erkan: Tahvil piyasasında yabancı yatırımcı artışını beklediğimizi öngörmek doğru olur
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan, “Türkiye’ye olan iştahın yüksek olduğunu ve tahvil piyasasında yabancı yatırımcı artışını aşikar bir şekilde beklediğimizi öngörmek doğru olur. 2024 yılında dezenflasyonun tesisi için ne gerekiyorsa yapmaya hazırız” dedi

*Dünya Bankası Türkiye Ülke Direktörü Lopez’den Türkiye’nin ekonomi politikalarına destek mesajı:
Dünya Bankası Türkiye Ülke Direktörü Humberto Lopez, Türkiye ekonomisini istikrara kavuşturacak politikaların uygulanmasında Türkiye’ye eşlik etmeye kararlı olduklarını belirterek, “Devam etmekte olan 17 milyar dolarlık programımıza ek olarak, önümüzdeki üç yıl içinde Dünya Bankası Grubu Yönetim Kurulu’na 18 milyar dolarlık yeni operasyonlar hazırlamayı ve sunmayı öngörüyoruz.” dedi

*Ödenekte en yüksek pay Hazine ve Maliye Bakanlığına ayrıldı
2024-2026 yıllarına ilişkin Orta Vadeli Program’dan (OVP) yapılan derlemeye göre, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin 2024 yılı ödenek teklifi tavanlarının toplamı 10 trilyon 205 milyar lirayı geçerken, ödenekte aslan payı 4 trilyon 227 milyar lirayla Hazine ve Maliye Bakanlığına ayrıldı
 
*Yatırımcılar için “yatırım yeri envanteri” oluşturulacak
Türkiye’de iş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi kapsamında yeni Orta Vadeli Program (OVP) döneminde yatırımcıların faydalanması için uygun yatırım yerlerini içeren yatırım yeri envanteri oluşturulacak

*Türkiye’nin enerji ithalatı faturasının bu yıl yüzde 26,4 düşeceği öngörülüyor
2024-2026 yıllarına ilişkin Orta Vadeli Program’dan (OVP) yapılan derlemeye göre, Türkiye’nin enerji ithalatı faturasının bu yıl sonu itibarıyla geçen yıla göre yüzde 26,4 azalışla 71 milyar dolara düşeceği öngörülüyor

*Çevreye duyarlı çok modlu taşımacılık terminalleri oluşturulacak
Orta Vadeli Program’la (OVP), 2053 net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda, çevreye duyarlı çok modlu taşımacılık terminallerinin oluşturulması amaçlanıyor

*Depremzede konutları için getirilen KDV muafiyetinin detayları belli oldu
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’ta meydana gelen depremlerden etkilenen afetzedelere bağışlanacak konutlara yönelik KDV muafiyetinin usul ve esasları belirlendi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığınca hazırlanan “Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, 6 Şubat’taki depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetler, 31 Aralık 2024 tarihine kadar KDV’den müstesna olacak

*Borsa İstanbul yeni yatırımcılarla 2023’ün yıldızı olma yolunda
Türkiye’de seçim belirsizliklerinin sona ermesi ve yeni ekonomi yönetimiyle birlikte uygulanmaya başlanan politikaların ardından “ralli” yaşayan BIST 100 endeksi, yıllık performans açısından 2023’te dünya çapında öne çıkan borsalar arasında zirvede yer aldı.  BIST 100 endeksi, yılın başından 5 Eylül’e kadar yüzde 49,5’lik getiriyle 8.236,14 puana yükselerek dünya genelinde önemli pay piyasaları arasında açık ara en iyi performansı sergiledi

*ABD’de konut piyasası düşük arz ve artan faizler sonucu zorluklarla karşı karşıya
ABD’de düşük konut stoku, artan mortgage (konut kredisi) faiz oranları ve yüksek konut fiyatları konut piyasası üzerinde baskı oluşturuyor.  Ulusal Emlakçılar Birliği Başekonomist Yardımcısı Jessica Lautz, “Mortgage faiz oranlarının 2024’te beklendiği gibi düşmesi halinde piyasanın dışında kalan alıcılar piyasaya girme fırsatına sahip olacak” dedi

*Japon firmaları Türkiye’de “ayak izlerini” artırıyor
Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanı Yasutoshi Nishimura, Türkiye’nin dünyada bulunduğu yerin hayati önem taşıdığını belirterek, “Türkiye’nin sunduğu birçok cazip teklif var. Bu yüzden birçok Japon firması Türkiye’de organizasyonlarını büyütüyor. Bizi cesaretlendiren ve birçok pazarda zorlayan Türk iş dünyasına büyük saygı duyuyoruz.” diye konuştu

*Çin’de ağustosta ihracat ve ithalat geriledi
Çin’de ekonomik toparlanmadaki kırılganlığın işareti olarak görülen ihracat ve ithalattaki düşüş eğilimi ağustos ayında da sürdü.Çin Gümrükler Genel İdaresi verilerine göre, ağustosta, geçen yılın aynı dönemine kıyasla ihracat yüzde 8,8 azalarak 284,9 milyar dolara, ithalat da yüzde 7,3 düşüşle 216,5 milyar dolara geriledi

*Almanya’da sanayi üretimi düşüşünü temmuzda 3. aya taşıdı
Almanya’da sanayi üretimi, tüketim malları üretimindeki gerileme nedeniyle temmuzda yüzde 0,8 ile beklentilerin üzerinde azalış kaydederek, düşüşünü art arda üçüncü aya taşıdı

*ABD’li enerji şirketi Chevron’un Avustralya’daki tesislerinde yapılacak grev yarına ertelendi
ABD’li enerji şirketi Chevron’un Avustralya’daki tesislerinde bugün başlayacağı açıklanan grevin yarına ertelendiği duyuruldu

*Merkez Bankası’nın rezervleri yükseliş eğilimini 12’nci haftaya taşıyarak 120 milyar doları aştı
TCMB tarafından Haftalık Para ve Banka İstatistikleri yayımlandı. Buna göre, TCMB) toplam rezervleri 1 Eylül haftasında bir önceki haftaya göre 3 milyar 325 milyon dolar artarak 120 milyar 624 milyon dolara ulaşırken, yükseliş eğilimi üst üste 12’inci haftaya taşındı

*Bankacılık sektörünün mevduatı arttı
TCMB tarafından haftalık para ve banka istatistikleri yayımlandı.
Buna göre, bankacılık sektöründeki toplam mevduat (bankalar arası dahil), 1 Eylül ile biten haftada 50 milyar 546 milyon 788 bin lira azalarak 13 trilyon 363 milyar 559 milyon 367 bin liraya geriledi

*Bankacılık sektörü kredi hacmi geçen hafta 10 trilyon 424,8 milyar lira oldu
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan haftalık bültene göre, sektörün kredi hacmi 1 Eylül itibarıyla 75 milyar lira arttı. Söz konusu dönemde toplam kredi hacmi 10 trilyon 349 milyar 698 milyon liradan 10 trilyon 424 milyar 761 milyon liraya yükseldi

*Yurt dışında yerleşiklerin hisse senedi, DİBS ve ŞBS stoku
TCMB tarafından Haftalık Menkul Kıymet İstatistikleri yayımlandı. Buna göre, yurt dışında yerleşik kişiler, geçen hafta net 253,9 milyon dolarlık hisse senedi ve 375 milyon dolarlık DİBS alırken, 7,2 milyon dolarlık Şirket Borçlanma Senetleri sattı

*Avro Bölgesi ikinci çeyrekte yüzde 0,1 büyüdü
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), Avrupa Birliği (AB) ve Avro Bölgesi’nin 2023 yılı ikinci çeyrek büyüme oranlarına ilişkin nihai verileri yayımladı. Verilere göre, 20 üyeli Avro Bölgesi’nde mevsimsellikten arındırılmış Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH), 2023’ün ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,1 yükseldi

*Birleşik Krallık’ta konut fiyatları ağustosta yüzde 4,6 düştü
Birleşik Krallık’ta konut fiyatları, geçen ay yıllık bazda yüzde 4,6 gerileme ile son 14 yılın en sert düşüşünü kaydetti. Konut kredi finansman kuruluşu Halifax’tan yapılan açıklamada, ülkede konut fiyatlarının ağustosta yıllık bazda yüzde 4,6 gerilediği, bunun 2009’dan bu yana yıllık bazdaki en sert düşüş olarak kayıtlara geçtiği belirtildi

*Günlük elektrik üretim ve tüketim verileri
Türkiye’de dün günlük bazda 1 milyon 11 bin 890 megavatsaat elektrik üretildi, tüketim ise 1 milyon 22 bin 994 megavatsaat oldu. Türkiye Elektrik İletim AŞ verilerine göre, saatlik bazda dün en yüksek elektrik tüketimi 48 bin 786 megavatsaatle 15.00’te, en düşük tüketim ise 34 bin 211 megavatsaatle 07.00’de gerçekleşti

*Spot piyasada doğal gaz fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, spot doğal gaz piyasasında dün 1000 metreküp gazın referans fiyatı 9 bin 739 lira 95 kuruş olarak belirlendi

*Spot piyasada elektrik fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, Spot piyasada 1 megavatsaat elektriğin fiyatı yarın için en yüksek 2 bin 300 lira 1 kuruş, en düşük 1499 lira 99 kuruş olarak belirlendi

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 1 artışla 8.264 seviyesinde seyrediyor. Dolar/TL 26,84’e yükselirken, altının gramı 1.659  liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans