Ekonomi ve Finans Haberleri – (6.07.2022)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Son 10 yılda Somali’ye yaptığımız insani ve kalkınma yardımlarının tutarı 1 milyar doları aştı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip  Erdoğan, “Son 10 yılda Somali’ye yaptığımız insani ve kalkınma yardımlarının tutarı 1 milyar doları aştı. Somali’nin birçok alanda önemli gelişme sergilediğini görmekten memnuniyet duyuyorum.” dedi. Ayrıca Erdoğan, “İkili ticaret hacmimiz geçen sene yüzde 31 artarak 363 milyon dolara ulaştı. Tabii bu noktalara 2003 yılının 2 milyon dolarlık seviyelerinden geldiğimiz de akılda bulundurulmalıdır. Görüşmelerimizde ayrıca bölgesel meseleleri de ele alarak Somali’nin istikrar ve güvenliğinin tüm Afrika boynuzu için taşıdığı öneme vurgu yaptık. Bugüne kadar 5 bin Somalili askerin eğitimini tamamladık. Ayrıca 1000 özel harekat polisine eğitim verdik. Türkiye olarak Somali’nin istikrar ve güvenliğine, terörle mücadelesine katkılarımızı sürdürme kararlılığımızı bu vesileyle buradan tekrarlıyorum” dedi

*Bakan Varank, INNOFOOD Projesi açılışında konuştu
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Türkiye’yi bütün üretim alanlarıyla birlikte gıdada da dünyaya hizmet veren bir üretim üssü haline getireceklerini söyledi. Varank, “Türkiye’yi bütün üretim alanlarıyla birlikte gıdada da dünyaya hizmet veren bir üretim üssü haline getireceğiz. Gıda üretiminde sürdürülebilirliğin ve verimliliğin artırılması artık bir zorunluluk. Bu da ancak sektördeki teknolojik altyapının geliştirilebilmesiyle mümkün” diye konuştu

*Bakan Varank’tan muhalefete “Togg” eleştirisi
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Togg’a yönelik eleştirilere ilişkin, “Bunlar ‘Siz asla Togg’u yapamazsınız? Hani nerede bunun fabrikası dediler.’ Şimdi Togg’u test sürüşünde görmüşler, şimdi ‘Biz size yapamazsınız demedik, satamazsınız.’ diyorlar. Ya bir kere de mutlu olun be! Takdir, tebrik, teşekkür zaten beklemiyoruz da hiç değilse anlamsız eleştirilerle bunca emeği verenlerin moralini bozmayın” ifadelerini kullandı

*Abdülhamid Han sondaj gemisinin ilk görev yerinin Akdeniz olması bekleniyor
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Gemimiz ağustosun ilk yarısında ilk görev yerine gidecek. İlk görev yeri için 5-6 alternatif görüşülüyor. Görev yeri büyük olasılıkla Akdeniz olur. Mavi Vatan’da kendi deniz etki alanlarımızdaki sondaj faaliyetlerimizi 4 yıldır aralıksız devam ettiriyoruz. En büyük gücümüz filomuzun derin deniz sondaj gemileri” açıklamasında bulundu

*Hazine ve Maliye Bakanlığı “Türkiye Ekonomi Modeli” kapsamında atılan adımları derledi
Hazine ve Maliye Bakanlığı, iş ve yatırım ortamından istihdam artışına, ticari kredilerden tasarrufların değerlendirilmesine, BES’ten vergi düzenlemelerine kadar Türkiye Ekonomi Modeli kapsamında atılan bazı adımları anımsattı

*Bakan Muş, Uzak Ülkeler Stratejisi tanıtım toplantısında konuştu
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Uzak Ülkeler Stratejisi ile dünya ekonomisinin yarısından fazlasını teşkil eden 18 ülkenin ithalatında Türkiye’nin payını, ilk aşamada, dünya ihracatındaki ortalama payı olan yüzde 1’e yükseltmeyi hedeflediğini belirterek, “Bu hedef, anılan ülkelere 2018-2020 ortalaması olan 20 milyar dolar düzeyindeki ihracatımızın, 4 katına yükseltilerek 80 milyar doların üzerine çıkarılması anlamına gelmektedir. Çin’e e-ihracatımızı artırmak için çevrim içi mağazalar kuracağız” şeklinde konuştu

*Bakan Bozdağ: İsveç ve Finlandiya’ya teröristlerin iadesine yönelik talepleri hatırlatan yazı bakanlığa gönderildi
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, İsveç ve Finlandiya’ya bu ülkelerde bulunan teröristlerin iadesine yönelik talepleri hatırlatan yazının Dışişleri Bakanlığına gönderildiğini, buradan da ilgili ülkelere iletileceğini açıkladı

*İletişim Başkanı Altun, Finlandiya’nın “Helsingin Sanomat” gazetesine demeç verdi
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, “Madrid’de imzalanan üçlü muhtıranın üyelik olarak lanse edilmesi doğru değil. Finlandiya ve İsveç’in yazılı taahhütlerini ne ölçüde yerine getirdiğini değerlendireceğiz. Türkiye, terör örgütü mensupları hakkında gerekli bilgileri iki ülkenin makamlarıyla paylaştı. Teröristlerin iadesi konusu elbette ilgili devletlerin samimiyeti açısından bir test olacaktır” ifadesini kullandı

*Savunma Sanayii Başkanı Demir, OTAĞ toplantısında konuştu
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, ileri teknoloji kazanımı çalışmalarını bütüncül bir yaklaşımla planlamayı, takip etmeyi ve desteklemeyi amaçladıklarını belirterek, “Yıl içinde Akustik Teknolojileri Yol Haritası’nın oluşturulmasını hedeflemekteyiz” dedi

*”Future of Technology” webinarında siber güvenlik konuşuldu
Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, “Son yıllarda hem ölçek hem de çeşit itibarıyla artan siber tehditler, ülkeleri dijital altyapılarını korumasıyla ilgili yeni tedbirler almaya, politika, strateji ve yönetişim yapısını bütüncül bir bakış açısıyla yeniden değerlendirmeye sevk etti” dedi. Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Özlem Kestioğlu, “Dijital dönüşümün hızlanması, siber tehditlerin artışını da beraberinde getirdi. Bu noktada Vodafone Business olarak işletmeleri proaktif bir yaklaşımla yönlendiriyoruz” değerlendirmesinde bulundu

*Tüzel kişilere dövizden TL’ye geçişte sağlanacak destek için tarih kapsamı genişletildi
TCMB Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de yaptığı değişiklikler, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Değişiklik kapsamında, tüzel kişilerin dövizden Türk lirasına geçişte sağlanacak destek için, söz konusu döviz tevdiat veya döviz cinsinden katılım fonu hesaplarının 31 Mart’a kadar açılmış olması şartı, 30 Haziran’a kadar uzatıldı

*Mahalli idarelerin bütçeden aldığı pay her yıl artış gösterdi
Bu yılın ilk 6 aylık döneminde büyükşehir belediyelerine genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı üzerinden ayrılan pay geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 100’ün üzerinde artarak 54,9 milyar lira oldu

*Avro Bölgesi’nde yüksek enflasyon nedeniyle gıda harcamaları art arda iki aydır azaldı
Avro Bölgesi tüketicileri, fiyatlardaki ani artışlar nedeniyle art arda ikinci ayda gıda, içecek ve tütün harcamalarını azalttı. Bölgede yiyecek, içecek ve tütün ürünleri harcamaları nisanda olduğu gibi mayısta da yıllık yüzde 3,6 düşüş gösterdi. Avro Bölgesi’nde perakende satışlar mayısta, nisana kıyasla yüzde 0,4 artış beklentisine karşı yüzde 0,2 artarken, geçen yılın aynı dönemine göre yine yüzde 0,2 yükseldi. Nisan 2022’de perakende satışlar yüzde 1,4 azalmıştı

*Almanya, Amazon’a daha sıkı rekabet kontrolleri uygulayacak
Almanya Federal Kartel Dairesi (Bundeskartellamt), Amazon’u çapraz pazarlarda “çok önemli” bir şirket olarak sınıflandırarak, rekabet karşıtı davranışı daha erken bir aşamada yasaklamak amacıyla Amazon için daha sıkı rekabet denetimi getirileceğini bildirdi. Amazon’un ticaret platformunun “Alman online perakendeciliğinde merkezi bir stratejik konumda” olduğu belirtilen açıklamada, ABD’li şirketin ülkede pazaryeri hizmetlerinde baskın olduğunun değerlendirildiği vurgulandı

*Almanya’da fabrika siparişleri hafif artarken görünüm belirsiz kaldı
Almanya’da fabrika siparişleri, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle art arda üç aylık düşüşün ardından eğilimi tersine çevirerek mayısta hafif yükseliş kaydetti. Ülkede mayısta aylık bazda yurt içi siparişlerde yüzde 1,5 düşüş görülürken yabancı siparişlerde ise yüzde 1,3 artış kaydedildi

*Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun yaz kampları başlıyor
BTK bünyesindeki BTK Akademi tarafından 20 Temmuz-4 Eylül tarihlerinde gençlere yönelik yaz kampları düzenlenecek. Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, “Biz bu kampla yazılım alanında kendini geliştirmek isteyen ortaokul, lise ve üniversite çağındaki gençlerimizi eğitim ağımıza katmayı amaçlıyoruz” dedi

*Fortune 500 Türkiye-2021 Araştırması’nın sonuçları açıklandı
Fortune 500 Türkiye-2021 Araştırması’nda yer alan şirketlerin toplam net satışları bir önceki yıla göre yüzde 65,7 artarak 3 trilyon 212 milyar liraya çıktı. Fortune 500 Türkiye-2021 listesinde, geçen yıl zirveye çıkan Enerji Piyasaları İşletmesi AŞ, bu yıl da zirvede yer alırken, ardından Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ ve Türk Hava Yolları sıralandı

*TOBB’un haziranda onayladığı sanayi kapasite raporu sayısı yüzde 10,4 arttı
TOBB tarafından haziranda onaylanan sanayi kapasite raporu sayısı yıllık bazda yüzde 10,4 artışla 4 bin 890 oldu. Haziranda onaylanan kapasite raporu sayısı yıllık bazda yüzde 10,4 artarak 4 bin 890’a çıktı. Yılın ilk 6 ayında onaylanan sanayi kapasite raporu sayısı da geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 12,3 artarak 28 bin 93’e yükseldi

*Mahalli idarelerin bütçeden aldığı pay her yıl artış gösterdi
Bu yılın ilk 6 aylık döneminde büyükşehir belediyelerine genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı üzerinden ayrılan pay geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 100’ün üzerinde artarak 54,9 milyar lira oldu

*Dünya Nüfus Günü’nde Türkiye verileri
TÜİK, UNFPA tarafından 2022 yılı Dünya Nüfus Günü’nün teması olarak belirlenen “fırsatlardan yararlanmak, herkes için haklar ve seçenekler sağlamak” mesajı çerçevesinde Türkiye’deki nüfus gruplarına ilişkin verileri paylaştı. Buna göre Türkiye, 84 milyon 680 bin 273 kişilik nüfusuyla nüfus büyüklüğüne göre 195 ülke arasında 18. sırada yer alırken, dünya toplam nüfusunun yüzde 1,1’ini oluşturdu. Türkiye, yüzde 15,3 olan genç nüfus oranıyla dünya genç nüfus ortalamasının hemen altında bulunuyor

*Rusya-Ukrayna savaşı, Almanya’yı 30 yıl sonra ilk dış ticaret açığıyla vurdu
Ülkenin mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret açığı mayısta 1,03 milyar avro oldu. Artan enerji fiyatları, Rusya’ya ihracat değerinin azalması ve AB ekonomilerinde Kovid-19 sonrası görülen ekonomik toparlanmadaki yavaşlama, Almanya’nın 30 yıldan sonra dış ticaret açığı vermesindeki büyük etkenler arasında yer alırken, ticaret açığının yüksek enerji maliyetleri nedeniyle yaz aylarında devam etmesi bekleniyor

*Rekabet Kurulu, Numil Gıda Ürünleri AŞ’ye 48,5 milyon lira para cezası verdi
Rekabet Kurulu, çocuk maması sektöründe faaliyet gösteren Numil Gıda Ürünleri Sanayi ve Ticaret AŞ’ye yönelik soruşturmayı uzlaşma usulüyle sonlandırarak, şirkete 48 milyon 521 bin 80 lira idari para ceza verilmesini kararlaştırdı. Ceza, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un ilgili maddelerini ihlalden dolayı uzlaşma usulüyle kesildi

*Uzmanlar kira sözleşmelerinde dikkat edilmesi gerekenleri açıkladı
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz, “Sözleşmelerde, hususların açıkça belirlenmesi durumunda kiracı, kira tespit davasına maruz kalmadan yasal artışı uygulayarak 5 yıl boyunca oturmaya devam edebilir. Ayrıca 1+10 yıl boyunca doğrudan tahliye tehdidiyle karşı karşıya kalmayacaktır” dedi. Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı Ali Yüksel, “Sözleşmede, kira artışına ilişkin yıllık oran belirtmek yerine ‘devletin kira oranında artış yapılacaktır’ ifadesi artışla ilgili ileride yaşanacak tartışma ve davaları engelleyecektir. Bu durumda, devletin açıkladığı oranlar yıl dönümünde otomatikman artış olarak yapılmalıdır” şeklinde konuştu

*Sanayi grubundan tüm zamanların en yüksek ilk yarı ihracatı
Türkiye’nin sanayi ihracatı, 94 milyar 180 milyon dolarla tüm zamanların en yüksek ocak-haziran ihracatına ulaştı. Sanayi grubuna bağlı 16 sektörden 12’si ihracat rekoru kırdı

*Hazır giyim ve konfeksiyon sektörü 10,8 milyar dolarlık rekor ihracatıyla hedefe koşuyor
Bu yılın ocak-haziran döneminde toplam ihracatının 7,4 milyar dolarlık kısmını İstanbul’dan gerçekleştiren sektörün, aynı dönemde Almanya, İspanya ve Birleşik Krallık’a yaptığı dış satım 1 milyar doları aştı. TİM ve İHKİB Başkanı Mustafa Gültepe, “Hazır giyim ve konfeksiyon sektörü olarak 2021’deki 20,3 milyar dolarlık performansın ardından, 2022’ye 23 milyar dolarlık ihracat hedefi ile başlamıştık, ilk 6 ayın sonuçları hedefin uzak olmadığını gösteriyor” dedi

*Emtia piyasasında yılın ilk yarısında sert dalgalanmalar hakim oldu
Yılın ilk yarısında tezgah üstü piyasada bakır yüzde 14,8, kurşun 17,3, alüminyum 5,7, çinko yüzde 7,1 azaldı.Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday yüzde 14,7, mısır 4,5, soya fasulyesi 8,9, pirinç yüzde 9 artış kaydetti

*İŞKUR ilk altı ayda yaklaşık 740 bin kişiyi işle buluşturdu
İşe yerleştirmelerde 125 bin 877 kişiyle ilk sırada yer alan İstanbul’u, Ankara, İzmir, Kocaeli ve Bursa izledi. Bu dönemde en fazla istihdamına aracılık edilen meslekler, “turizm ve otelcilik elemanı” ile “konfeksiyon işçisi” oldu

*Türkiye komşularına 6 ayda 11,4 milyar dolarlık ihracat yaptı
Türkiye’nin, bu yılın ocak-haziran döneminde komşuları Bulgaristan, Gürcistan, Irak, İran, Suriye ve Yunanistan’a yaptığı ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25,4 artarak 11,4 milyar dolara çıktı. Komşu ülkelere bu yılın ilk yarısında en fazla “kimyevi maddeler ve mamulleri” satıldı. Bu dönemde en fazla ihracat 4,8 milyar dolarla Irak’a yapıldı

*Enerji kaynakları ve enerjide verimliliğin artırılmasına yönelik yönetmelikte değişiklik
Kurulu gücü 20 megavat ve üzeri olan termik santrallerde atık ısıların farklı sektörlerde ısıtma ve soğutmada değerlendirilmesine yönelik enerji etütleri yapılacak veya şirketlere yaptırılacak

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans