Ekonomi ve Finans Haberleri – (4.09.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Erdoğan: (Karadeniz tahıl girişimi) Eksiklerin giderilerek girişimin devam ettirilmesi gerektiğine inanıyoruz
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Soçi’de bir araya gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, eksikliklerin giderilerek Karadeniz tahıl girişiminin devam ettirilmesi gerektiğini belirterek, “Birleşmiş Milletlerle bir istişare, önemli ilerlemeler içeren yeni öneriler paketi hazırladık. Bu yeni süreç vasıtasıyla netice almanın mümkün olduğu kanaatindeyim.” dedi

*Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek’ten enflasyonla mücadelede kararlılık vurgusu
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Enflasyonu kontrol altına almak ve daha sonra düşürmek için ne gerekiyorsa (parasal sıkılaşma, kredi politikası ve gelirler politikaları) yapacağız.” ifadesini kullandı

*KOBİ’ler için kredi garanti limiti artırıldı
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek,   “KOBİ’lerin kredi garanti sisteminden kullanabileceği kredi garanti limitini 100 milyon liradan 150 milyon liraya artırdık. Bu rakamı KOBİ dışı büyük işletmeler için de 350 milyon liradan 500 milyon liraya yükselttik. Bu düzenlemeler dün Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Bankacılık sistemindeki sınırlı kaynaklarımızı yatırıma, üretime ve ihracata kanalize etmeye devam edeceğiz.” dedi
 
*İhracatta 21,6 milyar dolarla en yüksek ağustos ayı değerine ulaşıldı
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, yaşanan deprem felaketine ve küresel ekonomideki yavaşlamaya rağmen ihracatın dayanıklı seyrini sürdürdüğüne işaret ederek, “Ağustos ayında ihracatımız yüzde 1,6 artışla 21 milyar 619 milyon dolar seviyesine yükseldi. Böylelikle en yüksek ağustos ayı ihracat değerine ulaştık.” ifadesini kullandı

*Ticaret Bakanlığı ağustos ayı veri bültenini yayımladı
Ticaret Bakanlığının ağustos ayına ilişkin geçici dış ticaret istatistiklerinden oluşan veri bülteni yayımlandı. Buna göre, Genel Ticaret Sistemi’ne (GTS) göre ihracat, ağustosta geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 1,6 artarak 21 milyar 619 milyon dolara çıktı, ithalat yüzde 6,3 azalışla 30 milyar 494 milyon dolara geriledi

*TİM Başkanı Gültepe, ağustos ayı dış ticaret rakamlarını değerlendirdi
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, “Bir süredir önceki yılın aynı dönemine göre bir ay artı, bir ay eksi seyreden ihracat, temmuzun ardından ağustos ayında da yükselerek bu döngüyü kırmış oldu. Ocak-ağustos dönemine baktığımızda 165 milyar dolarla geçen yılla hemen hemen başa baş durumdayız.” ifadelerini kullandı

*Vergiyle ilgili sorulara yapay zekasıyla çalışan “GİBİ” yanıt veriyor
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), yapay zeka ile çalışan dijital vergi asistanı GİBİ’yi vatandaşların kullanımına sundu. Uygulama, Başkanlığın internet sayfasından 7 gün 24 saat esasına göre hizmet veriyor ve değişen vergi mevzuatına göre güncelleniyor

*TÜFE ağustosta yüzde 9,09, Yİ-ÜFE yüzde 5,89 arttı
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ağustosta aylık bazda yüzde 9,09, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 5,89 artış gösterdi

*Ağustosta en fazla ihracatı otomotiv endüstrisi gerçekleştirdi
Otomotiv endüstrisi, geçen ay en fazla ihracat gerçekleştiren sektör oldu.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, geçen ay 2 milyar 738 milyon dolarlık ihracata imza atan otomotiv endüstrisini, 2 milyar 665 milyon dolarla kimyevi maddeler ve mamulleri, 1 milyar 674 milyon dolarla hazır giyim ve konfeksiyon takip etti

*Ağustos’ta fiyatı en fazla artan ürün “şans oyunları”, düşen ürün ise “patates” oldu
TÜİK verilerine göre, Tüketici fiyatları bazında ağustosta fiyatı en fazla artan ürün yüzde 74,67 ile “şans oyunları”, fiyatı düşen ürün ise yüzde 2,72 ile patates ve bazı yumru bitkiler oldu

*Hollanda ile Türkiye arasındaki ticaret hacmi 6 ayda 6,8 milyar dolara ulaştı
Hollanda’nın İstanbul Başkonsolosu Arjen Uijterlinde, bu yılın ilk yarısında Hollanda ile Türkiye arasındaki ticaret hacminin 6,8 milyar dolara ulaştığını belirterek, “Hollanda-Türkiye ticaret hacminin bu yıl 12,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi kuvvetle muhtemel.” dedi

*ABD’de artan ekonomik eşitsizlik “grev yazına” neden oldu
ABD’de sıkı iş gücü piyasası, dönemsel sözleşmelerin sona ermesi ve yüksek yaşam maliyetleri, işçilerin ücret artışları ve diğer hakları için işverenlerle zorlu müzakerelere gitmesine neden olurken, artan ekonomik eşitsizlik ülke genelinde işçi protestoları ile grevleri tetikliyor.  Rutgers Üniversitesi İşletme ve Çalışma İlişkileri Fakültesi Öğretim Üyesi Todd Vachon, “Kovid-19 ve ardından gelen yüksek enflasyon, toplumumuzdaki tarihsel olarak zaten yüksek olan eşitsizlik düzeyini daha da kötüleştirdi. Ancak çok sıkı bir iş gücü piyasasına sahip sağlıklı ekonomi, işçilere, işverenlerden eşitsizlik krizini çözmeye başlayabilecek taleplerde bulunma imkanı tanıyor” dedi

*Otomotiv satışlarında rekor ağustos ayında da devam etti
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği’nden (ODMD) yapılan açıklamada, ocak-ağustos dönemini kapsayan otomobil ve hafif ticari araç pazarına ilişkin veriler paylaşıldı. Buna göre, Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı yılın 8 ayında 2022’nin aynı dönemine göre yüzde 64,7 artarak 755 bin 282 adet olarak gerçekleşti

*Emtia piyasasına geçen hafta pozitif seyir hakim oldu
Emtia piyasasında, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) gelecek dönemde faiz artırmayacağına yönelik beklentilerin artması ve Çin’in ülke ekonomisini desteklemek için attığı adımlarla genel olarak pozitif bir seyir hakim oldu. Yaklaşık son 5 ayın en güçlü yükselişini gerçekleştiren Brent petrol, son 10 ayın da en yüksek haftalık kapanışını yaptı

*ABD’li lityum şirketi, Avustralyalı Liontown için teklifini 4,3 milyar dolara yükseltti
Avustralyalı lityum maden şirketi Liontown Resources Ltd., merkezi ABD’de bulunan, dünyanın en büyük batarya metali üreticisi Albemarle Albemarle Corp. tarafından yapılan 6,6 milyar Avustralya doları (4,3 milyar dolar) tutarındaki yeni bir devralma teklifini desteklemeye hazır olduğunu bildirdi

*Birleşik Krallık’ta gelecek yıl yüksek faiz nedeniyle 28 bin şirket iflas edebilir
Merkezi Londra’da bulunan Ekonomik ve İş Araştırmaları Merkezi’nden (CEBR) yapılan açıklamada, ülkede yılın ikinci çeyreğinde toplam 6 bin 342 şirketin iflas ettiği hatırlatılarak, kuruluşun veriler üzerinden yapılan modellemelerine göre, ülkede 2024 yılının her bir çeyreğinde 7 bin şirket olmak üzere yılın tamamında toplam 28 bin şirketin iflas riskiyle karşılaşabileceği kaydedildi

*HÜRKUŞ yeni milli silahıyla buluşuyor
Hafif taarruz ve silahlı keşif uçağı HÜRKUŞ-C, yeni milli silahına kavuşmak için gün sayıyor.
Türkiye’nin önde gelen silah üreticilerinden SARSILMAZ Silah Sanayi, Anadolu Ajansının 8. kez global iletişim ortağı olduğu, Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı (T3) ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yürütücülüğünde Etimesgut Havaalanı’nda düzenlenen TEKNOFEST Ankara’da bir dizi ürün ve çözümünü tanıttı. Festivalde, SARSILMAZ-Türk Havacılık Uzay Sanayii (TUSAŞ) ortaklığı ile kurulan TRMEKATRONİK tarafından geliştirilen ve HÜRKUŞ-C uçaklarına entegre edilecek 12,7 milimetre ağır makineli tüfek de sergilendi

*Almanya’nın ihracatı küresel ekonomideki durgunlukla geriliyor
Almanya’nın ihracatı, küresel ekonomideki durgunluğun etkisiyle temmuzda aylık yüzde 0,9 azaldı.
Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis), Almanya’nın temmuz ayına ilişkin dış ticaret verilerini açıkladı. Buna göre, ülkede mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat, temmuzda bir önceki aya kıyasla yüzde 1,5 düşüş beklentisine karşın yüzde 0,9 azalarak 130,4 milyar avro oldu

Hava yolunda 2025 hedefi 229,3 milyon yolcu
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğünün “Uçak, Yolcu, Yük Serisi ve Tahminleri Raporu”na göre, geçen yıl direkt transit yolcular dahil 182 milyon 225 bin 531 olan hava yolu yolcu sayısının, 2025’te yüzde 25,8 artışla 229 milyon 383 bin 673’e yükseleceği öngörülüyor

*Günlük elektrik üretim ve tüketim verileri
Türkiye Elektrik İletim AŞ verilerine göre,  Türkiye’de dün günlük bazda 873 bin 410 megavatsaat elektrik üretildi, tüketim ise 870 bin 43 megavatsaat oldu

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 1,1  artışla 8.140 seviyesinde seyrediyor. Dolar/TL 26,77’e yükselirken, altının gramı 1.669  liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans