Finans Haberleri Günün Özeti – 04.07.2022
*Bakan Nebati, kamu çalışanı ve emekli maaşlarındaki artışı değerlendirdi
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, fiyat artışları karşısında aldıkları ve almaya devam ettikleri çeşitli önlemlerin yanı sıra çalışanların, emeklilerin alım gücünün desteklenmesi amacıyla gerekli adımların atıldığını belirterek, “Böylece, 2022 yılında kümülatif bazda asgari ücrete yüzde 94,6, kamu görevlileri ile memur emeklilerinin aylık ve ücretlerine yüzde 85,5, SSK ve Bağ-Kur emekli aylıklarına yüzde 78,6 artış yaptık. Önümüzdeki dönemde para ve maliye politikalarının güçlü eş güdümünün yanı sıra mal ve hizmet piyasalarında rekabet ve verimliliği artıracak yapısal politikaları hayata geçirerek fiyat artışlarının düşürülmesi hedeflenmektedir” dedi
*Bakan Çavuşoğlu: Türkiye-Avusturya ilişkilerinde olumlu bir ivme yakaladık
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye ve Avusturya’nın ikili ilişkileri her alanda geliştirmesi ve güçlendirmesi gerektiğini belirterek “Olumlu bir ivme yakaladık. Geçmişten ders alarak geleceğe doğru bu iş birliğimizi geliştirmek istiyoruz” ifadesini kullandı
*Bakan Karaismailoğlu: 20 yılda ulaşım ve iletişim altyapısına 183 milyar dolar yatırım gerçekleştirdik
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, son 20 yılda ülkenin ulaşım ve iletişim altyapısına 183 milyar dolar yatırım gerçekleştirdiklerini belirterek, “Bu sayede milli gelire 520 milyar dolar, üretime 1 trilyon 79 milyar dolar ve istihdama 18 milyon kişi katkı sağladık” diye konuştu
*Bakan Bilgin’den EYT açıklaması: Bu, önümüzdeki dosyalardan, çözülecek şeylerden biri
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, kamuoyunda “EYT” olarak bilinen emeklilikte yaşa takılanların durumuyla ilgili “Türkiye’nin her sorunu çözülmesi gereken dosya olarak önümüzde duruyor. Bu, önümüzdeki dosyalardan, çözülecek şeylerden biri. Türkiye’nin emekçileri hiç merak etmesinler, hiç endişe etmesinler. Türkiye’nin her sorunu, çözülmesi gereken dosya olarak önümüzde duruyor. Bu, önümüzdeki dosyalardan, çözülecek şeylerden biri. Bu yılın sonuna kadar bu yolda önümüzde olan bütün dosyaları çözeceğiz. O da önemli dosyalardan biri” açıklamasında bulundu
*Finansal kesim dışı firmaların net döviz açığı azaldı
Finansal kesim dışındaki firmaların net döviz açığı, nisanda 105 milyar 42 milyon dolar oldu. TCMB tarafından açıklanan verilere göre, nisanda önceki aya kıyasla finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlıkları 349 milyon dolar artarken, yükümlülükleri 5 milyar 897 milyon dolar azaldı
*Hazine, 2 tahvil ihalesinde 19,4 milyar lira borçlandı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, bugün düzenlediği 2 tahvil ihalesinde 19 milyar 423,5 milyon lira borçlanmaya gitti. Bakanlık ilk ihalede, 6 yıl (2261 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, değişken faizli devlet tahvilinin ilk ihracını gerçekleştirdi. İhalede dönemsel faiz yüzde 12,21 olarak kayıtlara geçti. İkinci ihalede 10 yıl (3584 gün) vadeli, 6 ayda bir yüzde 10,75 kupon ödemeli, sabit kuponlu devlet tahvilinin yeniden ihracı gerçekleştirildi
*Fiyat artışları
TÜFE haziranda yüzde 4,95, Yİ-ÜFE yüzde 6,77 arttı. Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 78,62, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 138,31 oldu. Yİ-ÜFE, haziranda yıllık bazda madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 142,68, imalatta yüzde 120,47, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 369,20 ve su temininde yüzde 81,47 arttı. TÜFE’de ana harcama gruplarında haziranda yıllık bazda en yüksek artış yüzde 123,37 ile ulaştırmada görüldü. Haziranda aylık bazda en yüksek artış 10,59 ile ulaştırma, yüzde 8,34 ile konut, yüzde 5,42 ile lokanta ve oteller grubunda oldu
*TCMB’den TL varlıkların teminat sistemindeki ağırlığının artırılması kapsamında yeni kararlar
TCMB, 22 Temmuz’dan itibaren TÜFE endeksli kıymetlerin iskonto oranının yüzde 30’dan yüzde 50’ye artırılmasına ve swap işlemleri için uygulanan teminat blokajının minimum yüzde 50’sinin DİBS sepetinden oluşmasına karar verdi. TÜFE’ye endeksli kıymetlerin iskonto oranı yüzde 30’dan yüzde 50’ye çıkarılırken, swap işlemlerinde uygulanan teminat blokajının minimum yüzde 50’sinin DİBS sepetinden oluşması kararlaştırıldı
*Girişim Sermayesi Yatırım Fonundan 11 şirkete yatırım
Sivil teknoloji alanındaki girişimlere yatırım yapma hedefiyle geçen yıl kurulan Girişim Sermayesi Yatırım Fonu, 11 şirkete yatırım yaptı. Bilişim Vadisinden yapılan açıklamaya göre, Girişim Sermayesi Yatırım Fonu, Türkiye’nin teknoloji ve inovasyon üssü Bilişim Vadisi ile Albaraka Türk Katılım Bankası ve Vakıf Katılım Bankasının 100 milyon liralık başlangıç sermayesi ile hayata geçti. Daha sonra Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ilgili kuruluşu KOSGEB’in ve Vakıf Katılım’ın ilave yatırımlarıyla fon büyüklüğü 325 milyon liraya ulaştı. Fon, yaklaşık 1000 girişimi inceledi ve 11 şirkete yatırım yapma kararı aldı. Fondan yatırım alan 11 şirket, Bilişim Vadisi’nde Çarşamba günü düzenlenecek program ile tanıtılacak
*Haziranda fiyatı en fazla artan ürün şehir gazı ve doğal gaz, en çok düşen sebze oldu
Haziranda fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 15,01 ile elektrik, yüzde 13,8 ile demir yolu ile şehirlerarası yolcu taşımacılığı, yüzde 13,13 ile meyve ve sebze suları, yüzde 12,46 ile tereyağı, yüzde 12,41 peynir ve yüzde 10,8 ile kara yolu ile şehirlerarası yolcu taşımacılığı yer aldı
*Avro Bölgesi’nde yatırımcı güveni, Mayıs 2020’den bu yana en düşük seviyesinde
Haziranda eksi 15,8 puan olan Avro Bölgesi Genel Yatırımcı Güven Endeksi, enerji krizini ilişkin endişelerle bu ay eksi 26,4 puana geriledi. Avro Bölgesi’nde yatırımcı güven endeksi, enerji krizinin yönelik endişelerle Mayıs 2020’den beri en düşük seviyesine geriledi. Avro Bölgesi Genel Yatırımcı Güven Endeksi, bu ay 10,6 puanlık düşüşle eksi 26,4 puana geriledi. Mayıs 2020’den beri en düşük seviyesine inen endekse ilişkin beklenti, eksi 19,9 puana gerilemesi yönündeydi
*Deutsche Bank/Sewing: Yüksek enflasyon toplumsal barışı tehdit ediyor
Deutsche Bank CEO’su Christian Sewing, yüksek enflasyonun toplumsal barışı tehdit ettiğini belirterek, devam eden fiyat baskısının Alman ekonomisinde resesyon riskini artırdığını söyledi. Yüksek enflasyonun toplum üzerindeki olumsuz etkisine dikkati çeken Sewing, Almanya’da anketlerde insanların yüzde 40’ının yüksek enflasyon nedeniyle artık tasarruf edemeyeceklerini söylemesinin Almanya’da toplumsal barışı tehdit ettiğini kaydetti. Sewing, devam eden fiyat baskısının Alman ekonomisinde resesyon riskini artırdığını belirterek, Alman şirketlerin sipariş defterlerinin hala dolu ve karlı ancak gelecek 12 ay için endişeli olduklarını aktardı
*Alman kartel dairesi, Volkswagen ve Bosch’un otonom sürüşte iş birliğine onay verdi
Almanya Federal Kartel Dairesi (Bundeskartellamt), otomotiv üreticisi Volkswagen ve dünyanın en büyük otomotiv tedarikçisi Bosch’un ortaklaşa otonom sürüş teknolojisi geliştirmesine “yeşil ışık” yaktı. Federal Kartel Dairesi’nden yapılan açıklamada, Bundeskartellamt’ın, Robert Bosch GmbH ve Volkswagen AG arasında otonom sürüşü daha da geliştirmek için planlanan bir teknoloji iş birliğine karşı dava açmayacağı belirtildi
*Avrupa’nın doğal gaz depolarındaki doluluk oranı yüzde 60’a çıktı
Avrupa’da kış sonunda yüzde 28 olan doğal gaz depolarındaki doluluk oranı haziran sonu itibarıyla yüzde 60’a yükseldi. Portekiz, doğal gaz depolarının tamamını dolduran tek ülke olarak dikkati çekiyor.Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle enerjide arz problemi yaşayan Avrupa, kaynaklarını çeşitlendirme ve depoları doldurma kararı almıştı. Gelecek yıl kış aylarında doğal gaz konusunda problem yaşamak istemeyen Avrupa ülkeleri havaların ısınmasıyla depolarını doldurmaya başladı
*ECB, yeşil şirketleri desteklemek için kurumsal tahvil alımlarını yenileyecek
ECB, para politikasını iklim değişikliği hedefleriyle uyumlu hale getirmek için kurumsal tahvil alımlarında yeşil şirketleri desteklemeye yönelik ilave adımlar atılacağını duyurdu. Bankanın 344 milyar avroluk kurumsal tahvil portföyünü daha yeşil şirketleri desteklemek için kademeli olarak yenileceğin belirtildiği açıklamada, bankanın tahvil yatırım kararlarını verirken şirketlerin geçmiş performanslarına, karbon emisyonu azaltılması hedeflerine ve kamuya açıklanan verilere bakılacağı ifade edildi
*Almanya’nın mayıs ayı ihracatı AB’den gelen zayıf taleple düştü
Ülkede mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat, haziranda yüzde 0,5 azalarak yaklaşık 125,8 milyar avroya geriledi. Mayısta ithalat yüzde 2,7 artarak 126,7 milyar avroya yükseldi. Böylece Almanya’nın mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret açığı 1 milyar avro oldu. Mayıs 2021’de söz konusu fazla 13,4 milyar avro olarak kayıtlara geçmişti
*Avrupa’da gaz fiyatları Norveç’teki grev duyurusuyla yüzde 7 yükseldi
Norveç’te enerji sektörü çalışanlarının greve gideceklerini duyurmasının ardından Avrupa’da gaz fiyatları yaklaşık yüzde 7 artarak 157 avroya ulaştı. Norveç Petrol ve Gaz Birliğinden yapılan açıklamaya göre, ülkedeki enerji çalışanlarının büyük kısmını temsil eden sendikalar ücret konusunda anlaşmaya varılamadığı için greve gidecek. Yarın üç açık deniz sahasında grev başlayacak ve çözüm bulunamaması durumunda 6 Temmuz’da üç sahada daha çalışmalar durdurulacak
*TÜRKTOB’dan TMO’nun prim sisteminin tohum üreticilerine de uygulanması önerisi
TÜRKTOB Yönetim Kurulu Üyesi ve TYAB Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Ömer Güler, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin bu yıl uyguladığı prim sisteminin bir benzerinin sözleşmeli tohum üreten tohum yetiştiricileri içinde geçerli olmasını önerdi
*ODD Yönetim Kurulu Başkanı Ali Haydar Bozkurt, otomotiv pazarını değerlendirdi
ODD Yönetim Kurulu Başkanı Ali Haydar Bozkurt, otomotiv pazarında ürün bulan markaların satış yaptığını belirterek, “Her markanın, her modelin bazı aylarda bulunurluğunda sıkıntı varken nispeten bazı modellerde rahatlama da olsa sektör genelinde sıkıntılar devam edecek gibi görünüyor. Genelde aktörler birbirine çok karıştırılıyor. ‘Üreticiler otomobilleri galeriye satıyor’ diyorlar. Distribütörlerin araçları galericilere sattığını sananlar var. Tahmin edersiniz böyle bir şey olmayacağını” şeklinde konuştu
*”Varlık Barışı”nda yeni dönem uygulaması başladı
Gelir İdaresi Başkanlığı, “‘Yeni Varlık Barışı’ düzenlemesi TBMM’de kabul edildi. Yurt dışı ve yurt içi varlıkların bildirim ve beyan edilerek kayıtlara alınması imkanı getirildi. Düzenlemeden yararlanmak için son gün 31 Mart 2023. Yurt dışında sahip olunan para, döviz, altın, hisse senedi, tahvil ve diğer menkul kıymetler banka ve aracı kurumlara bildirilerek 3 ay içinde Türkiye’ye getirilecek. Bildirilen varlıkların değeri üzerinden yüzde 3 vergi ödenecek” dedi
*Zamlı memur maaşları belli oldu
Altı aylık enflasyon farkından kaynaklı ilave artışla birlikte kamu görevlileri ve memur emeklilerinin maaşlarına temmuzdan geçerli olmak üzere yüzde 41,69 artış yapıldı
*İlk yarıda otomobil ve hafif ticari araç satışları yüzde 9,3 azaldı
Ocak-haziran döneminde otomobil ve hafif ticari araç pazarı 357 bin 904 adede gerilerken, otomobil satışları yüzde 10,3 azalarak 278 bin 282 adet, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 5,6 düşüşle 79 bin 622 adet olarak gerçekleşti. Otomobil ve hafif ticari araç pazarı, haziranda yüzde 1 artarak 80 bin 652 adede yükseldi
*Elektrik santrallerine 285 milyon liralık kapasite mekanizması desteği
TEİAŞ, 43 elektrik üretim santraline mayıs ayı için yaklaşık 285 milyon lira kapasite ödemesi yapacak. Söz konusu mekanizma kapsamında yer alan 51 santralden 43’üne mayıs ayı için toplam 284 milyon 726 bin 70 lira ödenecek. En yüksek ödemeler 18 milyon 340 bin 819 lirayla İzmir Elektrik Üretim Ltd. Şti’ye yapılacak. Bu şirketi, 15 milyon 10 bin 657 lira ödemeyle Çelikler Seyitömer Elektrik Üretim AŞ izleyecek
*Kooperatifleşen kadınlara BM ve bakanlık desteği
BM Gıda ve Tarım Örgütü ile Tarım ve Orman Bakanlığınca yürütülen proje kapsamında desteklenen S.S. Emirgazi Kadın Girişimi, Üretim ve İşletme Kooperatifi, kırsalda kadınların rolünün güçlenmesine ve ekonomik özgürlüklerini kazanmalarına katkı sağlıyor. FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık, “Kooperatif bünyesinde üretilen ürünler, altyapı çalışmaları devam eden bir dijital platform üzerinden satışa çıkarılacak” değerlendirmesinde bulundu
*Artan araç fiyatları karşısında vatandaş kiralama formülüne yöneldi
SİMAS Başkanı Gökhan Çalışkan, Kurban Bayramı’nın yaklaşmasıyla ikinci el otomobil pazarı ve oto kiralama sektörünün de canlandığını belirterek, “Sıfır araç üretim ve tedarikinde yaşanan aksamaların yanı sıra çip krizinin de sürüyor olması, talebi ikinci ele kaydırırken, fiyatların yükselmesi araç kiralama sektörünü de hareketlendirdi” diye konuştu
*Emtia piyasasındaki düşüş devam ediyor
Geçen hafta Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday 8,4 dolarla 4 ayın, mısır 6,04 dolar ve soya fasulyesi 13,91 dolarla 5 ayın en düşük seviyesini gördü. Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, “Merkez bankalarının faiz artırımları dolar endeksini yukarı çekiyor. Bu da emtia piyasasında satış baskısının sürmesine neden oluyor” şeklinde konuştu
*Yılın ilk yarısında 67 ilin ihracatı arttı
Ocak-Haziran 2022’de 15 ilin ihracatı 1 milyar doları geçerken, bu rakam İstanbul’da 49,95 milyar dolar, Kocaeli’de 10,15 milyar dolar ve Bursa’da 7,92 milyar dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu dönemde ihracatını en çok artıran iller yüzde 237,1 ile Yozgat, yüzde 157,2 ile Bingöl ve yüzde 100,6 ile Kars oldu
*Kamu ihaleleri yerli teknolojiyle uzaktan yapılabilecek
Kamu İhale Kurumu, çevrim içi ihale süreçlerini video konferans uygulaması HAVELSAN Diyalog üzerinden yürütecek. İhaleler, görüntülü görüşme yoluyla gerçekleştirilebilecek ve bu yeni süreç Kurumun ihale süreçlerine hız katacak
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans