Finans Haberleri Günün Özeti
*Cumhurbaşkanı Erdoğan: “Türkiye Yüzyılı”nı hep birlikte inşa edeceğiz
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Katılım Finans Strateji Belgesi Tanıtım Toplantısı’nda, “Küresel gelişmelerin etkisiyle bir süredir etkisini hissettiğimiz enflasyon meselesinin de üstesinden gelerek, inşallah ‘Türkiye yüzyılı’nı hep birlikte inşa edeceğiz. 2021 yılında 303 trilyon dolar seviyesine ulaşan küresel borçluluk oranı, küresel milli gelirin 3,5 katına yükselmiştir. Ülkelerin ve piyasaların 2008 küresel finans krizinden gerekli dersleri almadıklarını, aynı yanlış yolda yürümeyi sürdürdüklerini görüyoruz” ifadelerini kullandı
*Bakan Varank, Eskişehir Tasarım ve İnovasyon Merkezi’nin açılışında konuştu
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Rekabetçi Sektörler Programı, Avrupa Birliği’yle ortak finansman sağladığımız, Bakanlığımızın da yürütücüsü olduğu çok özel bir program. Şu anda bu program kapsamında uygulaması devam eden, bütçeleri toplamı 260 milyon avroyu geçen 42 proje bulunuyor” diye konuştu. AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut ise, “AB ve Türkiye’nin karşılıklı anlayışı geliştirmesi adına kültürler arası diyaloğun çok büyük bir önem taşıdığını düşünüyorum. Bu konuda hiçbir şüphem yok” dedi
*Bakan Kirişci: Tahıl koridoruyla dünya nefes aldı
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Şanlıurfa’da “2023’e Doğru Şehir Buluşmaları” programında yaptığı konuşmada, “Bugün dünya nefes aldı, 5,5 milyon ton hububat tahıl koridorundan geçti. Bazı ekonomik güçlüklerimiz var mı var, onların üstesinden geleceğiz. Enflasyonun tek haneli rakamlara ineceğini hepimiz göreceğiz” diye konuştu
*Katılım Finans Strateji Belgesi Tanıtım Toplantısı
Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanı Prof. Dr. Göksel Aşan Katılım Finans Strateji Belgesi Tanıtım Toplantısı’nda gerçekleştirdiği konuşmada, “Katılım Finans Strateji Belgesi, bütüncül dönüşüm dönemi olarak nitelendirdiğimiz 2022-2025 döneminde katılım finans sisteminin hak ettiği yere ulaşmasını sağlayacak stratejik dönüşümü gerçekleştirmeye yönelik somut adımlar içermektedir. Türkiye’yi İslami finansın lider ülkesi olarak konumlandırmak istiyor ve bu amaçla çalışmalarımızı yürütüyoruz” değerlendirmesinde bulundu
*SPK’nın borsadaki dolandırıcılık iddiasına ilişkin yaptığı suç duyurusunun detayları ortaya çıktı
Sermaye Piyasası Kurulu tarafından İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na sunulan suç duyurusu dilekçesinde piyasa güvenilirliğinin sarsılması sonucunda kamunun uğradığı zararın tam olarak tespiti mümkün olmadığından, şüpheliler tarafından elde edilen menfaate el konulması ve yurt dışına çıkışlarının yasaklanması istendi. İnceleme döneminde bankacılık sektörü paylarında ve bu paylara ait vadeli işlem sözleşmelerinde gerçekleştirilen işlemlerin, ilgili şirket payının fiyatı, fiyat değişimleri, arz ve talebine ilişkin olarak yanlış veya yanıltıcı izlenim uyandırmaya yönelik ve elverişli olduğu, ‘işlem bazlı piyasa dolandırıcılığı’ suçunun maddi unsurunun bulunduğu vurgulandı
*Fiyat artışları
TÜFE eylülde yüzde 3,08, Yİ-ÜFE yüzde 4,78 arttı. Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 83,45, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 151,5 oldu. Yİ-ÜFE eylülde yıllık bazda madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 164,59, imalatta yüzde 127,69, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 416,58 ve su temininde yüzde 107,84 arttı. TÜFE’de, ana harcama gruplarında eylülde yıllık bazda en yüksek artış yüzde 117,66 ile ulaştırmada görüldü. Eylülde aylık bazda en yüksek artış 9,99 ile konut, yüzde 6,99 ile eğitim, yüzde 3,40 ile haberleşme grubunda gerçekleşti
*Togg’dan spekülatif haberlere ilişkin açıklama
Togg’dan yapılan açıklamada, “Markamız tarafından açıklanmış gibi gösterilerek; fiyat listesi, ön sipariş-satış kampanyası, kendisini Togg iş ortağı olarak tanıtan üçüncü kişi ve kurumların kamuoyunu yanıltmaya yönelik demeçlerinin, yayın ve ilanlarının arttığını gözlemliyoruz. Hedeflerimize adım adım yaklaştığımız bir dönemde bu tür spekülatif haberlere itibar edilmemesini önemle rica ederiz” denildi
*İSO Türkiye İmalat PMI eylülde 46,9 oldu
S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, “Yeni siparişlerde devam eden yavaşlama istihdamı etkiledi ve firmalar salgının ilk dalgasından bu yana ilk kez çalışan sayısını azalttı. İmalatçıların nihai ürün stoklarında süregelen artış, üretimin önümüzdeki aylarda zayıf seyredebileceğine işaret ediyor” açıklamasında bulundu
*Avro Bölgesi’nde imalat sanayi PMI geriledi
Yüksek enerji fiyatları nedeniyle üretim miktarları azalırken, birçok firma faaliyetlerini yavaşlattı. Enflasyondaki artış ve ekonomik belirsizlikler, Avro Bölgesi’nde talebi düşürdü. Böylece, Avro Bölgesi’nde ağustosta 49,6 puan olan imalat sanayi PMI, eylülde 48,4 puana inerek son 27 ayın en düşük seviyesini gördü
*Alman imalat sanayisi enerji kriziyle ivme kaybetmeye devam ediyor
S&P Global, Almanya’nın ekim ayı imalat sanayi PMI nihai verisine göre, eylülde 49,1 puan olan imalat sanayi PMI, enerji krizi nedeniyle ekimde 47,8 puana geriledi. İmalat PMI’daki ivme kaybı üçüncü aya taşınırken, 27 ayın en düşük puanı olarak kayıtlara geçti. Beklenti, endeksin 48,3 puana gerilemesi yönündeydi. Eylülde 40,9 puan olan yeni siparişler alt endeksi de ekimde 39,10 puana düştü
*İngiliz hükümeti vergi planında geri adım attı
İngiltere Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng, “Gelir vergisinde yüzde 45 kesintinin kaldırılmasının ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklarla başa çıkma misyonumuzla uyuşmadığına karar verdik. Sonuç olarak, yüzde 45’lik verginin kaldırılmasında ilerlemeyeceğiz. Anladık ve dinledik” ifadelerini kullandı
*Doğal gaz piyasalarında sıkışıklığın 2023’te devam edeceği öngörülüyor
IEA’nın 4. Çeyrek 2022 Gaz Piyasası Raporu’na göre, Rusya’nın Avrupa’ya gaz akışının düşürmesi piyasalarda fiyatları rekor seviyelere çıkarırken, ticaret yollarını değiştirdi ve gelişmekte olan ülkelerde yakıt kısıtlarına neden oldu. Avrupa’da doğal gaz ve Asya’daki sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) fiyatlarının yılın üçüncü çeyreğinde yeni rekorlar kırması doğal gaz talebini düşürdü ve elektrik üretiminde kömür ve petrol gibi yakıtların kullanılmasına yol açtı. Bazı gelişmekte olan ülkelerde ise yüksek fiyatlar nedeniyle elektrik kesintileri meydana geldi
*Japonya “spekülatif yen” hareketlerine kararlılıkla müdahale edecek
Japon hükümeti, yene son müdahalenin “spekülatörlere uyarı niteliğinde” olduğunu belirterek, olası istikrarsız yen hareketlerine karşı yeniden “kararlılığa” hazır olduğunu bildirdi. Japon yeninin, yabancı piyasalardaki değer kayıpları hükümet ile Japon finansal otoritelerini endişelendiriyor
*Emtia piyasası, resesyon endişeleri ve jeopolitik riskler arasında kaldı
Geçen hafta buğdayın fiyatı yüzde 4,7, kurşun yüzde 1,8, bakır yüzde 1,2 ve mısır yüzde 0,1 artarken, nikel yüzde 8,9, soya fasulyesi yüzde 4,3, çinko yüzde 2,2, pirinç yüzde 1,2 ve alüminyum yüzde 0,8, azalış kaydetti. Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, ”Avrupa’da artan hava sıcaklıkları nedeniyle buğday ve mısır üretimine yönelik endişeler devam ediyor” şeklinde konuştu
*Eylülde fiyatı en fazla artan “üniversite eğitimi”, en çok düşen “patates ve bazı yumru bitkiler” oldu
Tüketici fiyatları bazında eylülde en fazla fiyat artışı yüzde 22,7 ile üniversite eğitim giderlerinde, en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 18,21 ile patates ve bazı yumru bitkilerde görüldü.TÜİK verilerine göre, geçen ay üniversite eğitim giderlerindeki artışı yüzde 20,78 ile şehir gazı ve doğal gaz, yüzde 20 ile elektrik, yüzde 14,82 ile reçel, marmelat ve bal izledi
*Türk tanklarına zırh ötesi görüş yeteneği geliyor
BİTES tarafından geliştirilen ve gelecek yıl envantere girecek sistem sayesinde, artırılmış gerçeklik gözlüğü takan personel, başını hangi yöne çevirirse adeta “camdan bir zırh” içindeymiş gibi aracın çevresini ve olası tehditleri görebilecek
*Kearney’in araştırmasına göre küresel devlerin enflasyona karşı yeni silahı “değer mühendisliği”
Uluslararası danışmanlık şirketi Kearney, küresel şirketlerin yöneticileri arasında gerçekleştirdiği “Satın Almada Mükemmeliyet” araştırmasının sonuçlarını açıkladı
*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 6,45 değer kazanarak 3.385 puana çıktı. Dolar/TL yüzde 0,2 artışla 18,54’ten işlem görürken, altının gramı 1005 liradan satıldı
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans