Finans Haberleri Günün Özeti
*Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Toplantısı’nda konuştu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen illerde hasar tespit çalışmaları bitince yapacakları yeni konutların ve köy evlerinin sayısının netleşeceğini belirterek, “Şu an için yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı 214 bin binada 608 bin bağımsız bölüm belirledik. Yeni yerleşimleri planlarken şehirlerimizin yönünü mümkün olduğu kadar ovalardan dağlara, zemini sağlam yerlere döndürüyoruz. Kadim şehir yerleşimlerimizi ise tarihi ve kültürel varlıklarımızı da yaşatacak, aynı zamanda afetlere karşı güçlendirecek bir anlayışla ihya etmeyi hedefliyoruz. TOKİ’nin inşa edeceği konutlar zemin artı 3 veya 4 katlı, 3 oda 1 salon olarak yapılarak hak sahiplerine verilecektir. Yerinde ihya edilebilecek alanlarda da düşük yoğunluk, düşük kat ve güvenlik önceliğimiz olacaktır” dedi. Erdoğan, Türkiye – Birleşik Arap Emirlikleri Serbest Ticaret Anlaşması İmza Töreni’nde yaptığı konuşmada, “Ticaret hacmimizi 5 yıl içerisinde 25 milyar dolar seviyesine çıkaracağımıza inanıyorum” açıklamasında bulundu
*Çiftçilere yaklaşık 1,4 milyar liralık tarımsal destek ödemeleri bugün yapılacak
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, “Afet bölgesindeki depremzede yetiştiricilerimiz için 1 milyar 364 milyon lira yem desteği başta olmak üzere, toplam 1 milyar 438 milyon lira destekleme ödemesini bugün çiftçilerimizin hesaplarına aktarıyoruz. Hayırlı ve bereketli olsun.” ifadelerini kullandı. Afet bölgesi ilan edilen illerdeki yetiştiricilere yem desteği olarak 1 milyar 364 milyon 608 bin 700 lira, hububat, baklagil ve dane mısır desteği olarak 65 milyon 109 bin 592 lira, kırsal kalkınma yatırımlarında 8 milyon 581 bin 288 lira
*Fiyat artışları
TÜFE şubatta yüzde 3,15, Yİ-ÜFE yüzde 1,56 arttı. Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 55,18, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 76,61 oldu. TÜFE son 12 ayın, Yİ-ÜFE son 15 ayın en düşük seviyesinde gerçekleşti. TÜİK, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle şubatta Gaziantep, Malatya ve Hatay bölge müdürlüklerine bağlı illerde saha fiyatlarının derlenemediğini bildirdi- Yİ-ÜFE, şubatta bir önceki aya göre yüzde 1,56, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 5,78, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 76,61 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 120,72 arttı. TÜFE’de ana harcama gruplarında şubatta yıllık bazda en yüksek artış yüzde 74,34 ile lokanta ve otellerde görüldü
*Avro Bölgesi’nde üretici fiyatları yüzde 15 arttı
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), AB ve Avro Bölgesi’nin ocak ayı ÜFE verilerini yayımladı. Buna göre, AB’de ÜFE, ocakta bir önceki aya kıyasla yüzde 2,2 gerilerken, 2022’nin ocak ayına göre yüzde 16,4 arttı. Avro Bölgesi’nde ise ÜFE, ocakta aylık bazda yüzde 2,8 düşerken, yıllık bazda yüzde 15 artış kaydetti. Piyasa beklentileri ÜFE’nin aylık yüzde 0,3 düşeceği, yıllık bazda ise yüzde 17,7 artacağı yönündeydi
*Almanya’da kamu çalışanlarının grevi toplu taşıma ulaşımını aksattı
Almanya’da bazı eyaletlerde kamu çalışanlarının düzenlediği “büyük uyarı grevi” toplu taşıma ulaşımını büyük ölçüde aksattı. Grevler pazarlık baskısını arttırmayı amaçlıyor
*AB ülkeleri, benzinli ve dizel otomobilleri yasaklama planını oylamayı erteledi
AB üyesi ülkeler, 2035 yılından itibaren içten yanmalı motora sahip yeni otomobillerin satışını yasaklamayı içeren düzenlemenin oylanmasını erteleme kararı aldı. AB üyesi ülkelerde 2035’ten itibaren satılacak yeni bütün otomobil ve hafif ticari araçların sıfır emisyonlu olmasını gerektirecek düzenlemenin oylaması, 7 Mart yerine ileri bir tarihte yapılacak
*ABD ile Avrupa arasındaki “yeşil teşvik” rekabeti ivme kazanıyor
S&P Global Ratings Analisti Nora Wittstruck, “ABD’nin Enflasyonu Düşürme Yasası şirketlere net sıfıra ve dönüşüme yatırım yapmaları için teşvik ve sübvansiyonlar sağlarken, Yeşil Mutabakat (Green Deal) ve 55’e Uyum (Fit For 55) paketindeki AB politikası esas olarak sera gazı emisyonunun azaltılmasına uymayan şirketlere yönelik cezalara dayanıyor” dedi
*ABD, İran petrolünün satışı ve sevkiyatını yapan 6 şirkete yaptırım uyguladı
ABD Dışişleri Bakanlığı, İran petrolü ve petrokimya ürünlerinin sevkiyatı veya satışını yapan 6 şirkete yaptırım uyguladığını bildirdi. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, yaptırım uygulanan şirketler arasında bir Vietnam merkezli, iki Çin merkezli, iki İran merkezli şirketin yanı sıra bir de Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli şirket bulunduğu belirtildi. Bu şirketlere ait 20 geminin de yaptırım kapsamına alındığı ifade edildi
*Çin 44 teknoloji alanının 37’sinde ABD’nin önünde yer alıyor
Avustralya merkezli bir “think-tank” kuruluşunun araştırmasına göre Çin, dronlar, makine öğrenimi, elektrik bataryaları, nükleer enerji, kuantum sensörleri ve ileri düzey veri analizi, yapay zeka algoritmaları, gelişmiş robotlar, otonom sistemler ve sentetik biyoloji gibi bir çok alanda ABD’yi geride bıraktı. Araştırmada Türkiye’nin de bazı teknoloji kategorilerinde dünyanın önde gelen ilk 10 ülkesi arasında yer aldığı belirtildi
*Çin’den ithal elektrikli taşıtlar için yüzde 40 ilave gümrük vergisi getirildi
Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, ilgili gümrük tarife istatistik pozisyonunda sınıflandırılan sadece elektrik motorundan tahrikli diğer taşıtlardan Çin menşeli olanlarının ithalatında yüzde 40 ilave gümrük vergisi uygulanması kararlaştırıldı
*FAO Gıda Fiyat Endeksi şubatta düştü
FAO uluslararası gıda emtia fiyatları gösterge endeksi, şubatta da art arda 11. defa düşerek ortalama 129,8 puan oldu. FAO Gıda Fiyat Endeksi şubatta bir önceki aya göre yüzde 0,6’lık düşüşle ortalama 129,8 puana indi. Yaygın olarak ticareti yapılan gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişimleri takip eden endeksteki düşüş, bitkisel yağlar ve süt ürünleri fiyatlarındaki gerilemenin, şeker fiyatlarındaki keskin artışı fazlasıyla dengelediğini gösterdi.FAO Bitkisel Yağ Endeksi şubatta aylık bazda yüzde 3,2 gerilerken, palm, soya, ayçiçeği tohumu ve kolza tohumu yağları fiyatlarında küresel olarak azalış görüldü
*e-Devlet Kapısı EYT’lilerin başvuruları için hazır
Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, Emeklilikte Yaşa Takılanlara (EYT) ilişkin düzenlemeyle emeklilik hakkını kazanan vatandaşların başvurularını e-Devlet Kapısı üzerinden yapabilmeleri için gerekli hazırlıklarını tamamladı. EYT’lilere başvuru hizmeti, e-Devlet Kapısı’nda “Gelir, Aylık, Ödenek Talep Belgesinin Verilmesi” sekmesi üzerinden sunulacak
*SGK’den EYT başvurularına ilişkin açıklama
SGK’dan, EYT’ye ilişkin düzenleme kapsamında, yaşlılık aylığına hak kazanma şartlarını yerine getiren sigortalılara aylık bağlanabilmesi için işverenleri tarafından işten ayrılış bildirgelerinin verilmesi sonrası, SGK’ya “Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi” ile başvurmasının yeterli olacağı bildirildi
*Depremlerden etkilenen esnaf ve sanatkarların kredi borçlarının ertelemesine dair karar yürürlükte
Türkiye Halk Bankası’nın, Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremler nedeniyle zarar gören bazı illerdeki esnaf ve sanatkarların kredi borçlarını ertelemesine dair karar, Resmi Gazete’de yayımlandı. Depremlerden zarar gören bazı illerdeki esnaf ve sanatkarların Halkbank tarafından kredi borçlarının ertelenmesine dair Cumhurbaşkanı Kararı, 6 Şubat’tan itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi
*Askeri Radar ve Sınır Güvenliği Zirvesi’nde yerli firmalar yeni teknolojilerini tanıtacak
MÜSİAD Ankara tarafından 21-22 Mart’ta başkentte gerçekleştirilecek 4’üncü Askeri Radar ve Sınır Güvenliği Zirvesi (MRBS), yerli savunma sanayisi firmalarının yeni teknolojilerini tanıtacağı bir etkinliğe sahne olacak. MÜSİAD Ankara Başkanı Hasan Fehmi Yılmaz, “Bu yıl 4’üncüsünü düzenlediğimiz zirveyle temsilcilerimizin önemli işbirliklerine imza atabilecekleri, uluslararası rekabette üst seviyelere ulaşmalarını sağlayacak bir işbirliği platformu sunuyoruz” diye konuştu
*Şubatta en çok satılan otomotiv markaları belli oldu
Türkiye otomobil ve hafif ticari araç pazarında şubatta satışlarında ilk üçte Türkiye’de üretim yapan Fiat, Renault ve Ford markaları yer aldı. Şubatta Ferrari ve Aston Martin satışı gerçekleşmezken, 98 Porsche, 14 Maserati, 5 Lexus, 4 Jaguar, 2 Bentley ve 1 Lamborghini satıldı
*Şubatta fiyatı en fazla artan ürün “sebzeler”, en fazla düşen “kadın giyimi” oldu
Tüketici fiyatları bazında şubatta en fazla fiyat artışı yüzde 24,56 ile “sebzede (patates ve bazı yumru bitkiler hariç)”, en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 4,4 ile “kadın giyimi”nde gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, geçen ay sebzedeki (patates ve bazı yumru bitkiler hariç) artışı, yüzde 14,47 ile şarap, yüzde 10,47 ile taze meyveler, yüzde 10,35 ile alkolsüz içecekler ve konsatre içeceklerdeki artış izledi
*İtalya’nın Co.Svi.G jeotermal enerji modeli Türkiye’ye örnek oluşturabilir
İtalya’nın Toskana Bölgesel Yönetimi, 16 belediye ve jeotermal enerji yatırımı yapan enerji şirketleri tarafından oluşturulan “Co.Svi.G” Konsorsiyumu ile elektrik üretiminde jeotermal enerjinin payı artarken, istihdam olanakları gelişti. YENADER Başkanı Prof. Dr. Kerem Alkin, “Toskana Bölgesi’nde bulunan Co.Svi.G Modeline benzer bir model Türkiye’de de uygulanabilir. Bu model jeotermal enerjiden maksimum verimi almayı hedefliyor” değerlendirmesinde bulundu
*Küresel hidrojen yatırımları geçen yıl 1,1 milyar dolara ulaştı
Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı’nın raporuna göre, küresel hidrojen yatırımlarının yüzde 44’ü ABD’de, yüzde 33’ü ise Asya Pasifik ülkelerinde gerçekleşti. Yeşil hidrojen üretebilmek için kilit öneme sahip elektroliz teknolojisi alanında ise Çin, ABD’den 2,5 kat daha fazla yatırım yaptı
*EPDK’nin afet bölgesindeki tesislerin doğal gaz bağlantılarına ilişkin kararı Resmi Gazete’de
“Asrın felaketi” olarak nitelenen Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle olağanüstü hal (OHAL) kararı alınan veya afet bölgesi ilan edilen illerde, afet yönetimi çerçevesinde hizmet veren tesislerin ve kamu yararına çalışan derneklerce yardım faaliyetlerinin yürütüldüğü tesislerin doğal gaz bağlantıları, dağıtım şirketince bedelsiz yapılabilecek
*Yurt dışı müteahhitlik sektörü yılın ilk 2 ayında yaklaşık 2 milyar dolarlık iş aldı
Türk yurt dışı müteahhitlik sektörünün, yılın ilk 2 aylık döneminde üstlendiği proje tutarı yaklaşık 2 milyar doları buldu. Ticaret Bakanlığı verilerine göre, yurt dışı müteahhitlik sektörü 1972’den şubat ayı sonuna kadar 133 ülkede 474,5 milyar dolar değerinde 11 bin 662 proje üstlendi
*Elektrikli otomobillerin ÖTV matrahlarında değişiklik yapıldı
4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) Sayılı Listede Yer Alan Bazı Malların Özel Tüketim Vergisi Oranlarına Esas Özel Tüketim Vergisi Matrahlarının Yeniden Tespiti Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kararla sadece elektrik motorlu olan binek otomobiller için özel tüketim vergisi oranlarına esas ÖTV matrahlarında değişikliğe gidildi
*Deprem bölgesinde KGF başvurularında “Vergi ve SGK borcu yoktur” yazısı aranmayacak
Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanan Hazine Desteğine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen bölgede, Kredi Garanti Fonu (KGF) başvurularında “Vergi ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) borcu yoktur” yazısı 1 Nisan 2024’e kadar aranmayacak
*EPDK Kararları Resmi Gazete’de
EPDK tarafından BOTAŞ’ın, ulusal iletim şebekesi yatırım programının onaylanması için alınmış olan “2022 yılı iletim şebekesi yatırım tavanı tutarı 4 milyar 313 milyon 298 bin 500 lira” olarak değiştirildi
*Türkiye’nin ham çelik üretimi ocakta yüzde 17,6 azaldı
Türkiye’nin ham çelik üretimi, ocakta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,6 azalışla 2,6 milyon tona geriledi. Nihai mamul çelik tüketimi ise ocakta yıllık bazda yüzde 3,5 azalışla 2,9 milyon ton olarak kayıtlara geçti
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans