Ekonomi ve Finans Haberleri – (28.02.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Depremzedelerimize 15 bin lira taşınma yardımını bugün itibarıyla ödemeye başlıyoruz
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “(Deprem bölgesinde) Hasarlı binalardan uzak durulması gerektiğinin altını tekrar çiziyorum, vatandaşlarımızdan bu konuda daha dikkatli olmalarını bekliyoruz. Bugüne kadar yaşadığımız tüm felaketlerde nasıl kimseyi mağdur etmeden herkesi yeni evine taşıdıysak deprem bölgesinin tamamında da aynısını yapacağız. Bu ülkenin yeni acılara tahammülü yok. İdeolojik veya keyfi sebeplerle kimsenin milletimize yeni bedeller ödetmesine müsaade etmeyeceğiz. Evini taşıyacak depremzedelerimize 15 bin lira taşınma yardımını bugün itibarıyla ödemeye başlıyoruz” ifadelerini kullandı

*Bakan Nebati’den “deprem bahanesiyle fırsatçılık” uyarısı
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Olağanüstü dönemden geçtiğimiz, binlerce insanı kaybettiğimiz, böylesine acıların yaşandığı bir ortamda aman ve sakın kimse kısa günün çıkarı konusunda bir hesap yapmasın. Gereken tedbirleri aldık, kimsenin de bu ortamdan bir fayda elde edecek adımlar atmasına izin vermeyip, gözünün yaşına bakmayacağımızı açık şekilde ifade edeyim” dedi

*Bakan Muş, depremin etkilediği 11 ilin oda ve borsa temsilcileriyle görüştü
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, 6 Şubat’taki depremlerden etkilenen 11 ilin oda ve borsa temsilcileriyle Gaziantep’te bir araya geldi. Depreme ilişkin değerlendirmelerin yapıldığı toplantıda Bakan Muş, oda ve borsa başkanlarının talep ve önerilerini dinledi. GTO Başkanı Tuncay Yıldırım, buradaki konuşmasında, afet bölgesindeki iyileşme başarısının özel sektör, kamu ve sivil örgütlerinin işbirliğiyle mümkün olacağına inandıklarını belirtti

*Büyüme verileri açıklandı
Türkiye ekonomisi 2022 yılında yüzde 5,6 büyüdü. Geçen yılın son çeyreğinde ekonomik büyüme yüzde 3,5 oldu. Böylece Türkiye ekonomisi üst üste 10 çeyrektir büyümüş oldu. Üretim yöntemiyle GSYH tahmini geçen yılın 4. çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 106,2 artarak 4 trilyon 800 milyar 717 milyon lira oldu

*Ekonomistler büyüme verilerini değerlendirdi
AA Finans Analisti ve Ekonomist Haluk Bürümcekçi, “Özel yatırımların göstergesi olan makine-teçhizat yatırımları son 13 çeyrektir üst üste yükseliş göstermiş durumda” dedi. Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, “Maalesef yaşanan deprem büyüme hızını ilk çeyrekte aşağı çekecektir” açıklamasında bulundu

*MÜSİAD Genel Başkanı Mahmut Asmalı, büyüme rakamlarını değerlendirdi
MÜSİAD Genel Başkanı Mahmut Asmalı, Türkiye ekonomisinin, pozitif büyüme eğilimini üst üste 10’uncu çeyrekte de sürdürdüğünü belirterek, “Söz konusu direncin, asrın en büyük felaketi olan 6 Şubat Kahramanmaraş depremiyle sekteye uğrayan ekonomik aktiviteye karşın 2023 yılında da devam edeceğine olan inancımız tamdır” şeklinde konuştu
 
*İSTİB Başkanı Ali Kopuz büyüme rakamlarını değerlendirdi:
İSTİB Başkanı Ali Kopuz, Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı GSYH verilerine ilişkin “Jeopolitik riskler ve kuraklık gibi ciddi sınamalara rağmen 2022 yılının tamamında elde edilen yüzde 5,6 büyüme oranı her zamankinden daha değerlidir” ifadelerini kullandı

*Türk lirası cinsinden kontratlar Moskova Borsasında işleme açılacak
Moskova Borsası, artan müşteri talebi ile Türk lirası ve Hong Kong doları cinsinden vadeli işlem kontratlarının işleme açılacağını bildirdi. Moskova Borsasından (MOEX) yapılan duyuruya göre, 1 Mart itibarıyla Türk lirası ve Hong Kong doları cinsinden vadeli işlem kontratları MOEX’te işlem görmeye başlayacak
 
*IEA: Uluslararası gaz piyasalarında Çin ve Rusya belirsizliği nedeniyle sıkışıklık sürüyor
Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) doğal gaz piyasasındaki 2022 gelişmelerini ve 2023’e ilişkin öngörüleri içeren Gaz Piyasası 2023 – 1. Çeyrek Raporu yayımlandı. Rapora göre, geçen yıl küresel doğal gaz tüketimindeki yüzde 1,6’lık azalışa rağmen, piyasadaki arz sıkışıklığı devam etti

*Norveç Varlık Fonu Türkiye’deki şirketlere 1 milyar doları aşkın yatırım yaptı
Norveç’in 1 trilyon doları aşan değere sahip devlet varlık fonu, 2022 yılı sonu itibarıyla Türkiye’deki bazı şirketlerin hisse senetlerine 1 milyar 217 milyon 31 bin dolar yatırdı. Türkiye’de enerji ağırlıklı 5 şirkette fonun ortaklıklarının hisse değeri ise 161 milyon dolara ulaştı

*ABD’de mal ticareti açığı ocakta yüzde 2 arttı
ABD Ticaret Bakanlığı, ocak ayına ait mal ticareti dengesi, toptan eşya ve perakende stoklarına ilişkin verileri açıkladı. Buna göre, öncü dış ticaret açığı olarak adlandırılan mal ticareti açığı, ocakta bir önceki aya kıyasla yüzde 2 artarak 91,5 milyar dolara yükseldi. Mal ticaret açığı, geçen yıl aralık ayında 89,7 milyar dolar olarak kaydedilmişti

*İkinci el araçta “6 ayda 6 bin kilometre” şartına uymayanlara 16 milyon lira ceza
Ticaret Bakanlığı, ocak ayında ikinci el otomobilde 6 ay 6 bin kilometre pazarlama ve satış kısıtlamasına aykırı faaliyette bulunan 36 işletmeye 15 milyon 905 bin 127 lira para cezası uyguladı

*Yerli teknoloji şirketleri afetlere yönelik projelere odaklandı
Barselona’daki Mobil Dünya Kongresi’ne Türkiye’den katılan yerli teknoloji şirketlerinin birçoğu afetlere yönelik teknolojiler geliştiriyor. Geliştirme çalışmaları devam eden projeler arasında, sensörlerle binaların beton kalitesini ölçen sistem, afetlerde iletişimi hızlandıracak çip, yapay zekayla telsiz iletişimini daha kullanışlı hale getiren platform gibi birçok çalışma bulunuyor

*Depremler nedeniyle vergi, resim ve harç istisnası süreleri uzatıldı
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle, vergi, resim, harç istisna belgeleri ve belgesiz ihracat kredilerinin istisnadan yararlanma sürelerinin yıl sonuna kadar uzatılması kararlaştırıldı

*Deprem bölgesindeki 4 ilde bazı firmaların dahilde işleme izin süreleri uzatıldı
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan Dahilde İşleme Rejimi Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’taki depremler nedeniyle Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya’daki firmaların dahilde işleme izin sürelerin 31 Aralık 2023’e kadar uzatıldı

*Esnaf ve sanatkar kuruluşlarının genel kurullarını olağanüstü toplama şartları değiştirildi
Esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşlarının olağanüstü genel kurul toplantılarının yapılabilmesi için, üye sayısının dörtte biri yerine, beşte ikisinin noter onaylı imzaları talep edilecek. Genel kurulların olağanüstü toplanabilmesi için üyelerin dörtte biri yerine, beşte ikisinin imzaları aranacak

*Sanayicinin konteyner mesaisi devam ediyor
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Türkiye’nin en büyük konteyner üreticileri, geçici barınma ihtiyacını karşılamak için 7 gün 24 saat esasına göre üç vardiyalı çalışma sistemine geçti

*MÜSİAD SAMEKS şubatta 48,7’ye geriledi
Deprem bölgesinde üretimin büyük oranda sekteye uğramasının yanı sıra hasar gören kara yolları ve limanlar, lojistiği ciddi anlamda engelledi. Bunun neticesinde SAMEKS Hizmet Sektörü Endeksi önceki aya göre 4,7 puan azalarak 49,4 seviyesine, SAMEKS Sanayi Sektörü Endeksi ise 7,4 puan azalarak 47,3 puana geriledi

*SEDDK, Sigorta Tahkim Komisyonuna uyuşmazlık başvurularında parasal sınırı artırdı
Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurusu yapılan 15 bin Türk lirasının altındaki uyuşmazlıklar hakkında verilen hakem kararları kesin kabul edilirken, 15 bin Türk lirası ve daha üzerindeki uyuşmazlıklar hakkında verilen hakem kararlarına karşı Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde itiraz edilebilecek

*SGK deprem bölgesindeki hak ve alacak hacizlerini kaldırdı
Kurum, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’ta meydana gelen depremlerden etkilenen illerde işveren ve emeklilerin hak ve alacakları üzerindeki haciz işlemlerini kaldırma kararı aldı

*Ödeme ve elektronik para kuruluşlarının yeni hükümlere uyum süresi uzatıldı
TCMB’nin Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik’te yaptığı değişiklikler, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı. Buna göre, ödeme hizmeti ve elektronik para ihracı hizmeti sağlayan kuruluşlar için 1 Aralık 2021’de yürürlüğe giren yönetmelikteki hükümlere uyum süresi 28 Şubat’tan 30 Nisan’a uzatıldı

*TMSF, Türk Ticaret Bankası’ndaki hisselerini satışa çıkardı
TMSF, Türk Ticaret Bankası AŞ’nin kendisine ait yüzde 98,5 hissesini 380 milyon lira muhammen bedelle satışa çıkardı

*Hizmet Üretici Fiyat Endeksi ocakta aylık yüzde 15,57, yıllık yüzde 82,64 arttı
TÜİK, H-ÜFE, ocak ayı sonuçlarını açıkladı. Buna göre, H-ÜFE, ocakta bir önceki aya kıyasla yüzde 15,57, geçen yılın aynı ayına göre 82,64 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 90,32 yükseldi

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 0,5 değer kazanarak 5.200 puanın üzerini test etti. Dolar/TL 18,88’den işlem görürken altının gramı 1.102 liradan seyrediyor

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans