Finans Haberleri Günün Özeti
*Bakan yardımcılıklarına atama kararları Resmi Gazete’de yayımlandı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bakan yardımcılıklarına atama kararları, Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı bakan yardımcılıklarına Abdullah Erdem Cantimur, İsmail İlhan Hatipoğlu, Osman Çelik ve Zekeriya Kaya atandı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bakan yardımcılıklarına Ahmet Yozgatlıgil, Çetin Ali Dönmez, Oruç Baba İnan ve Zekeriya Çoştu getirildi.
Tarım ve Orman Bakanlığı bakan yardımcılıklarına Ahmet Bağcı, Ahmet Gümen, Ebubekir Gizligider ve Veysel Tiryaki görevlendirildi. Ticaret Bakanlığı bakan yardımcılıklarına Mahmut Gürcan, Mustafa Tuzcu, Özgür Volkan Ağar ve Sezai Uçarmak getirildi
*Şimşek: Ekonomi felsefemizin temeli teşebbüs hürriyeti, piyasa ekonomisi, dışa açık serbest kambiyo rejimi, dalgalı kur sistemi ve enflasyon hedeflemesi modeli ilkeleri tarafından belirlenen çerçeveye dayanmaktadır
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ekonomi felsefelerinin temelinin teşebbüs hürriyeti, piyasa ekonomisi, dışa açık serbest kambiyo rejimi, dalgalı kur sistemi ve enflasyon hedeflemesi modeli ilkeleri tarafından belirlenen çerçeveye dayandığını belirterek, “Bugün Merkez Bankasının aldığı kararı bu çerçevede değerlendirmek gerek.” ifadesini kullandı
2 Temmuz 2023’ten itibaren 1 yıl süreyle konutlarda kira artışı üst sınırı yüzde 25 olarak uygulanacak
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, 2 Temmuz 2023’ten 2 Temmuz 2024 tarihine kadar bir yıl süreyle konut kiralarında kira artışı oranı üst sınırının yüzde 25 olarak uygulanacağını bildirdi
*Bakan Yumaklı, üreticilere bugün 714,8 milyon liralık pancar avans ödemesi yapılacağını bildirdi
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Türkşeker aracılığıyla 714,8 milyon liralık pancar avans ödemesinin bugün hesaplara aktarılacağını ifade etti
*Kacır: Afet bölgesindeki KOBİ’lerimizin faaliyetlerini sürdürebilmelerini sağlamak amacıyla yeni inşa edilecek iş yerlerine ait proje ve yapım maliyeti, inşaatı devam eden iş yerlerine ait yapım maliyeti giderlerine 1 milyon liraya kadar destek sağlayacağız
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, afet bölgesindeki KOBİ’lerin faaliyetlerini sürdürebilmelerini sağlamak amacıyla yeni inşa edilecek iş yerlerine ait proje ve yapım maliyeti, inşaatı devam eden iş yerlerine ait yapım maliyeti giderlerine 1 milyon liraya kadar destek sağlayacaklarını bildirdi
*Merkez Bankası politika faizini yüzde 15’e yükseltti
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 650 baz puan artırarak yüzde 15’e çıkardı. Duyuruda, “Kurul, dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için parasal sıkılaştırma sürecinin başlamasına karar vermiştir.” ifadelerine yer verildi
*İngiltere Merkez Bankası faizi 50 baz puan artırarak yüzde 5’e çıkardı
İngiltere Merkez Bankası (BoE), politika faizini 50 baz puan artırarak yüzde 4,50’den yüzde 5’e yükseltti
*Gayrettepe-İstanbul Havalimanı Metrosu seferleri Kurban Bayramı’nda ücretsiz olacak
Kurban Bayramı’nda Gayrettepe-İstanbul Havalimanı Metrosu seferlerinden ücret alınmayacak
Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı.Buna göre, Kurban Bayramı tatili dolayısıyla 28 Haziran Çarşamba saat 00.00’dan (salı gününü çarşambaya bağlayan gece) başlayarak 1 Temmuz Cumartesi gün sonuna kadar Gayrettepe-İstanbul Havalimanı Metrosu seferlerinden ücretsiz yararlanılacak
*4,5 milyon mükellef 265,4 milyar liralık kamu borcunu yapılandırdı
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığından edinilen bilgiye göre, kamu alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin düzenleme kapsamında bugüne kadar 265,4 milyar liralık alacağın yapılandırması gerçekleştirildi
*Ticaret Bakanlığından, Türkiye’ye yabancı plakalı araçlarıyla gelecekler için hatırlatma
Ticaret Bakanlığı, yaz döneminde yabancı plakalı araçlarıyla Türkiye’ye gelecek vatandaş ve misafirlerin ülkeye girişte mağduriyet yaşamaması için hatırlatma ve uyarılarda bulundu.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, ‘’Ülkemize giriş yapacağınız tarihten geriye doğru son bir yıl içinde en az 185 gün yurt dışında bulunduğunuzdan emin olunuz.Ülkemize getirildikten sonra taşıtın hak sahibi olmayan kişilerce kullanılması veya süresi içesinde yurt dışına çıkarılmaması durumunda cezai müeyyide ile karşılaşacağınızı unutmayınız’’ ifadelerine yer verildi
*Borsada, yarınki işlemlerde 10 günlük takas süresi
Borsa İstanbul’da, tatil nedeniyle Kurban Bayramı öncesi nakde dönmek isteyen hisse senedi yatırımcıları için bugün son şans olarak dikkati çekiyor.
Gelecek hafta salı günü Kurban Bayramı nedeniyle 3,5 günlük tatile girecek olan Borsa İstanbul’da, yarın gerçekleştirilecek işlemlerin takası 3 Temmuz Pazartesi gerçekleştirilecek.
Borsa İstanbul’da, 26 Haziran Pazartesi ve 27 Haziran Salı günü yapılacak işlemlerin takası ise 4 Temmuz Salı günü yapılacak
*Kurban kimlik bilgilerine “Tarım Cebimde” uygulamasıyla üç tıkla ulaşılabiliyor
Tarım ve Orman Bakanlığının “Tarım Cebimde” uygulaması ile kurbanlık hayvanların ırk, cinsiyet, yaş, tür ve aşı bilgilerine bir dakikadan kısa sürede erişim sağlanabiliyor
*Türkiye’de tarımsal kuraklık riski internetten izlenebilecek
Tarım ve Orman Bakanlığının Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) bünyesinde tarımsal kuraklığı belirlemek ve izlemek için hazırlanan projeyle Türkiye’nin tarımsal kuraklık risk haritası oluşturulacak
*Restoranlarda yaygınlaşmaya başlayan “zorunlu bahşiş” uygulaması tarafları ikiye böldü
Son dönemde pek çok restoranın hesap ücretine “servis ücreti” adı altında zorunlu bedel eklemesi tartışma yarattı. Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği Başkanı Ramazan Bingöl, ‘’Artık insanlar eskisi gibi bahşiş bırakmıyor. İşletmeler de standart yüzde 10-15 ‘servis ücreti’ yazmaya başladı, bunu da adisyona ekliyorlar. Bu çok normal ve doğal bir şey” dedi
Tüketiciler Derneği Genel Başkanı Levent Küçük, ‘’Kişiler gönüllü bahşiş bırakabilir. Ama bahşiş dışında ayrıca böyle bir hizmet ücreti alınması ve bunun dayatma şeklinde olması, tüketicilerin haberi olmadan bunun uygulanması doğru değil” diye konuştu
*Merkez bankalarının dijital para yarışı hız kazanıyor
Kripto para birimlerinin ve sabitcoinlerin geleneksel ödeme sistemlerine rakip olmalarının finansal istikrara zarar verebileceğine dair endişeler artarken, merkez bankaları kendi dijital para birimlerini oluşturmak için çalışmalarını hızlandırıyor. Küresel ekonominin yüzde 95’inden fazlasını temsil eden 114 ülke, merkez bankası dijital para birimine yönelik aktif araştırma yürütüyor
*İsviçre Merkez Bankası politika faizini 25 baz puan artırdı
İsviçre Merkez Bankası (SNB), enflasyonist baskının yeniden arttığını vurgulayarak politika faizini 25 baz puan yükselterek yüzde 1,75’e çıkardı
*El Nino, emtia piyasalarının yeni endişe kaynağı
Beklenen El Nino hava olayının olası etkilerine dair endişeler artarken, bu hava olayının emtia piyasasını meşgul edecek yeni gündem olması öngörülüyor.Kakao haziran ayında 3.271 dolarla Aralık 2015’ten bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, ‘’(El Nino) Bu durum özellikle buğday, mısır, pirinç, şeker kamışı, kahve ve kakao gibi ürünlerde arz kıtlığına yol açabilir ve fiyatlarının yükselmesine neden olabilir’’ diye konuştu
*TÜİK, Cibuti’ye nüfus ve konut sayımı için teknik destek sağlayacak
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Cibuti hükümetinin bu yıl gerçekleştirmeyi planladığı nüfus ve konut sayımı için teknik destek verecek. TÜİK’ten edinilen bilgiye göre, Cibuti hükümeti bu yıl yapmayı hedeflediği nüfus ve konut sayımı için Dışişleri ile Hazine ve Maliye bakanlıkları aracılığıyla TÜİK’e çeşitli konularda destek talebinde bulundu. Kurumun talebi kabul etmesi üzerine Cibuti Ulusal İstatistik Enstitüsünden (INSTAD) bir heyet, 19-21 Haziran’da TÜİK’e çalışma ziyareti gerçekleştirdi
*Tatilde yola çıkacak sürücülere “lastik” ve “araç bakımı” uyarısı
Okulların tatile girmesi ve dokuz günlük Kurban Bayramı tatili dolayısıyla yola çıkacak sürücülerin araçlarının bakımlarını yaptırarak ve trafik kurallarına dikkat ederek seyahat etmeleri hayati önem taşıyor. PETLAS Pazarlama Müdürü Esra Ertuğrul Boran, “Güvenli bir yolculuk için tercihen 5 yıldan eski ve diş derinliği 3 milimetrenin altındaki lastiklerle seyahat edilmemeli, özellikle de lastiklerde baloncuk oluşmuşsa kesinlikle yenisiyle değiştirilmelidir’’ dedi
*”Irak İpek Yolu” Türkiye’nin enerji merkezi statüsüne güç katacak
Türkiye, Irak’ın Kalkınma Yolu Projesi ile Irak üzerinden gelen petrol ve doğal gazı dünya pazarlarına ulaştırırken aynı zamanda enerjide merkez ülke olma politikasını da güçlendirecek. Ortadoğu, Avrasya ve Asya-Pasifik Araştırmaları Platformu (ODAP) Kurucu Direktörü Dr. Ali Semin, Basra’dan Türkiye sınırına uzanan kara ve demir yolu ulaştırma koridoru inşasına yönelik Kalkınma Yolu Projesi, Türkiye’nin enerji sektöründeki rekabet gücüne katkı sağlayacak” ifadelerini kullandı
*Türkiye’nin güneş enerjisi sektörü “iş kapısı” oldu
Türkiye’nin güneş enerjisi sektöründe doğrudan ve dolaylı faaliyet gösteren kişi sayısı geçen yıl sonunda 50 bine ulaştı. SolarPower Europe tarafından hazırlanan ve Intersolar Avrupa Güneş Enerjisi Konferans ve Fuarı’nda açıklanan “Güneş Enerjisi Küresel Piyasa Görünümü 2023-2027” raporundan derlediği bilgilere göre, Türkiye’nin yıllık güneş paneli üretim kapasitesi bu yıl işletmeye girecek yeni fabrikalarla 10 gigavat daha artarak, 22 gigavata yükselecek. Rapora göre, Türkiye’de 30’dan fazla güneş paneli üretim fabrikası ile yıllık 12 gigavat kapasitelik panel üretimi gerçekleştiriliyor
*Türkiye’nin EUREKA Dönem Başkanlığı başlıyor
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, EUREKA’nın sınır ötesi işbirliklerini teşvik eden ve yenilikçi girişimlerin büyümesini sağlayan çok sayıda başarılı projeye olanak sağladığını söyledi
*AB enerji kriziyle kömüre yöneldi
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), AB üyesi 27 ülkede 2022 için kömür üretim ve tüketimine ilişkin verileri yayımladı. Buna göre, enerji krizi yaşanan dönemde AB’nin kömür üretimi de tüketimi de yükseldi. Geçen yıl AB’nin kömür üretimi bir önceki yıla kıyasla yüzde 5 artarak 349 milyon ton, kömür tüketimi de yüzde 2 yükselerek 454 milyon ton oldu
*Trafiğe mayısta 223 bin 541 aracın kaydı yapıldı
Türkiye İstatistik Kurumu, mayıs ayına ilişkin motorlu kara taşıtları istatistiklerini açıkladı.
Buna göre, mayısta trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 98,3 artarak 223 bin 541’e yükseldi. Söz konusu dönemde kaydı silinen taşıt sayısı ise yüzde 28,2 artarak 3 bin 354’e yükseldi. Böylece trafikteki toplam taşıt sayısı, mayısta 220 bin 187 artış kaydetti
*Uber, işe alım ekibinden 200 personelini işten çıkarıyor
Ulaşım ağı şirketi Uber Technologies’in, maliyet tasarrufu nedeniyle işe alım ekibinden 200 çalışanının işine son vereceği bildirildi
*”Net sıfır” hedefleri için elektrik üretiminin yüzde 8’i, konut ısıtmanın tamamı jeotermalden karşılanabilir
Jeotermal Enerji Derneği (JED) Başkanı Ali Kındap, Türkiye’nin 2053 “net sıfır” emisyon hedefine ulaşması için elektrik üretiminin yüzde 8’inin, konut ısıtmanın tamamının jeotermalden karşılanmasının hedeflendiğini bildirdi
*Türkiye’nin yüksek hızlı hedef uçağı “SÜPER ŞİMŞEK” kanatlanmaya hazır
Türkiye’nin hava savunma sistemlerinin geliştirilmesi ve ilgili personelin eğitimlerinde kullanılması amacıyla geliştirilen yüksek hızlı hedef uçak SÜPER ŞİMŞEK, ilk uçuşu için gün sayıyor.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ), SÜPER ŞİMŞEK’i Paris Airshow’da insansız hava aracı AKSUNGUR’un kanat altında ve bağımsız şekilde sergileyerek vitrine çıkardı
*Yurt dışında yerleşiklerin hisse senedi, DİBS ve ŞBS stoku
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Haftalık Menkul Kıymet İstatistikleri yayımlandı. Buna göre, yurt dışında yerleşik kişiler, geçen hafta 313,4 milyon dolarlık hisse senedi aldı
*Merkez Bankası rezervleri 102,8 milyar dolar oldu
TCMB toplam rezervleri 16 Haziran haftasında bir önceki haftaya göre 3 milyar 18 milyon dolar artarak 102 milyar 801 milyon dolara yükseldi.TCMB tarafından Haftalık Para ve Banka İstatistikleri yayımlandı.Buna göre, 16 Haziran itibarıyla Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 2 milyar 993 milyon dolar artışla 60 milyar 783 milyon dolara yükseldi. Brüt döviz rezervleri, 9 Haziran’da 57 milyar 790 milyon dolar seviyesinde bulunuyordu
*ABD’de işsizlik maaşı başvuruları Ekim 2021’den bu yanan en yüksek seviyede
ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 17 Haziran ile biten haftada değişim göstermeyerek 264 bin oldu ve Ekim 2021’den bu yana kaydedilen en yüksek seviyede kalmaya devam etti
*Bankacılık sektörü kredi hacmi geçen hafta 9 trilyon 687,6 milyar lira oldu
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan haftalık bültene göre, sektörün kredi hacmi 16 Haziran itibarıyla 52 milyar 447 milyon lira arttı. Söz konusu dönemde toplam kredi hacmi 9 trilyon 635 milyar 198 milyon liradan 9 trilyon 687 milyar 645 milyon liraya yükseldi
*Bankacılık sektörünün mevduatı arttı
TCMB tarafından haftalık para ve banka istatistikleri yayımlandı. Buna göre, bankacılık sektörünün toplam mevduatı, 16 Haziran ile biten haftada 368,5 milyar lira artarak 11 trilyon 659,8 milyar liraya yükseldi
*Günlük elektrik üretim ve tüketim verileri
Türkiye Elektrik İletim AŞ verilerine göre, Türkiye’de dün günlük bazda 893 bin 96 megavatsaat elektrik üretildi, tüketim ise 903 bin 59 megavatsaat oldu
*Spot piyasada doğal gaz fiyatları
Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, Spot doğal gaz piyasasında dün 1000 metreküp gazın referans fiyatı 8 bin 625 lira 38 kuruş olarak belirlendi
*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi, yüzde 4 artışla 5.394 seviyesinde seyrediyor. Dolar/TL 24,41’e yükselirken, altının gramı 1.506 liradan satıldı
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans