Ekonomi ve Finans Haberleri – (19.09.2022)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Türk uzay yolcusunun eğitim ve uçuş hizmeti için Axiom Space ile iş birliğine gidildi
Axiom Space, Türkiye’nin uzay araştırma yeteneklerini genişletme ve ulusal bir insanlı uzay programı oluşturma çabalarının parçası olarak Türkiye’ye eğitim ve uçuş hizmeti verecek, Türk uzay yolcusunun yer çekimsiz ortamda yapacağı bilimsel araştırmalara olanak sağlayacak. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Cumhuriyetimizin 100. yılında gerçekleştireceğimiz insanlı ilk uzay görevi için tarihi bir anlaşmaya imza attık. Milli Uzay Programı ile hayaller gurura dönüşüyor” ifadesini kullandı

*Bakan Karaismailoğlu: 5G çalışmalarının yerli ve milli olması adına faaliyetlerimizi sürdürüyoruz
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, 5G çalışmalarının yerli ve milli olması adına faaliyetlerini sürdürdüklerini belirterek, “Hem 5G ve hem de 6G teknolojilerinde dijital sıçrama ile birlikte siber güvenlik en önemli önceliğimizdir.” dedi. Bakan Karaismailoğlu, “(Sirkeci-Kazlıçeşme) Projemiz, hızlı bir şekilde devam ediyor. Mayıs 2023 öncesi Kazlıçeşme-Sirkeci Raylı Sistem ve Yaya Odaklı Yeni Nesil Ulaşım Projemizi hizmete alacağız. Mevcutta Sirkeci-Kazlıçeşme arasında 8,3 kilometrelik hatta gerekli iyileştirmeler ve değişimler yaparak hattı tekrardan kullanıma açacağız” şeklinde konuştu

*Bakan Dönmez, Akkuyu NGS’de çalışmaların hızlanarak devam edeceğini bildirdi
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde bizim için proje takvimi olmazsa olmazımızdır. 2023’te ilk üniteyi işletmeye almamız gerekiyor. Karadeniz gazını karaya taşıyacak boru hattında çalışmalar büyük oranda tamamlandı. Bu ayın sonuna kadar ana boru hattı bitmiş olur. Rus gazının Ruble ile ödenmesi konusunda bir mutabakat var” dedi

*Bakan Kurum, İlk Evim İlk İş Yerim Projesi’ne başvuruların 3,5 milyona yaklaştığını duyurdu
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Projemize başvuranların sayısı 3,5 milyona yaklaştı. Saat 09.00 itibarıyla başvuru sayısı tam olarak 3 milyon 466 bin 250. Bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da bu güveni boşa çıkarmayacağız” açıklamasında bulundu

*Emeklilik yatırım fonları daha güçlü hale gelecek
Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Murat Zaman, “Türkiye Ekonomi Modeli’nin en önemli amaçlarından biri olan TL tasarrufların artırılması konusunda bireysel emeklilik sistemi kilit rol oynayacaktır. Atılan adımlarla BES 20. yılına çok daha güçlü girecek” dedi. Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı İbrahim Ömer Gönül, “SPK mevzuatı çerçevesinde BES’te sunulan ürün yelpazesinin çeşitlendirilmesine yönelik yaptığımız çalışmalarla sistemin büyümesine verdiğimiz desteği sürdüreceğiz” dedi

*AA Finans’ın PPK Beklenti Anketi sonuçlandı
TCMB Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına ilişkin AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistlerin çoğu, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının (politika faizi) yüzde 13’te sabit bırakılacağını tahmin ediyor. Ekonomistlerin 19’u faizinin yüzde 13’te sabit tutulacağını öngörüyor. Ankete katılan ekonomistlerden 9’u politika faizinde 100 baz puanlık, 1’i ise 50 baz puanlık indirim bekliyor

*Hazine, 2 tahvil ihalesinde 26,7 milyar lira borçlandı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, bugün düzenlediği 2 tahvil ihalesinde 26 milyar 721,9 milyon lira borçlanmaya gitti. Bakanlık ilk ihalede, 5 yıl (1820 gün) vadeli, 6 ayda bir yüzde 5,14 kupon ödemeli, sabit kuponlu devlet tahvilinin ilk ihracını gerçekleştirdi. İhalede basit faiz yüzde 10,3, bileşik faiz 10,56 olarak kayıtlara geçti. İkinci ihalede 6 yıl (2184 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, değişken faizli devlet tahvilinin yeniden ihracı gerçekleştirildi. İhalede dönemsel faiz yüzde 9,78 olarak kayıtlara geçti

*Hazine yarın iki tahvil ihalesi düzenleyecek
Hazine ve Maliye Bakanlığı, yarın 2 tahvil ihalesi gerçekleştirecek. Bakanlığın yayımladığı iç borç ihraç takvimine göre, ilk ihalede, 13 ay (385 gün) vadeli, kuponsuz devlet tahvilinin ilk ihracı yapılacak. İkinci ihalede ise 10 yıl (3605 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, TÜFE’ye endeksli devlet tahvili yeniden ihraç edilecek

*Türkiye’nin uluslararası yatırım pozisyonu verileri yayımlandı
Türkiye’nin temmuz sonu itibarıyla yurt dışı varlıkları 287,3 milyar dolar, yurt dışı yükümlülükleri ise 504,6 milyar dolar olarak gerçekleşti. Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, temmuzda eksi 217,3 milyar dolar oldu

*SPK’den borsadaki işlemlere ilişkin çıkan haberlere dair açıklama:
SPK, pay senetlerinde yapılan işlemlerin Borsa İstanbul tarafından anlık takip edildiği, Kurul’un da gerçek ve tüzel kişilerin piyasa bozucu hareketlerine karşı gözetim ve denetimini sürekli yaptığı bildirildi

*Avro Bölgesi’nde inşaat üretimi temmuzda arttı
Avro Bölgesi’nde inşaat üretimi, temmuzda haziran ayına kıyasla yüzde 0,3 arttı. İnşaat üretimi, 2021’in temmuz ayına göre de yüzde 1,5 yükseldi.AB’de ise inşaat üretimi temmuzda önceki aya kıyasla yüzde 0,2, 2021’in aynı dönemine göre de yüzde 1,3 artış gösterdi

*AB, tedarik krizi yaşanmaması için acil durum yetkileri istedi
Avrupa Birliği (AB), Kovid-19 salgını döneminde yaşanan tedarik sorunlarının tekrar etmemesi için acil durumlarda iç sınırların kapatılmasını önleme ve şirketlerin üretimlerini belirleme gibi çeşitli yetkiler istedi. AB Komisyonu, şirketlerden krizle ilgili ürünler için öncelikli üretim talep edebilecek
 
*Avrupa’da gaz depolarının yüzde 85,3 dolmasıyla fiyatlar yüzde 12,6 geriledi
Avrupa’da doğal gaz depolarındaki doluluk oranının yüzde 85’i geçmesiyle ekim vadeli kontratlarda doğal gaz fiyatları megavatsaat başına 187 avroya geriledi. Söz konusu gelişmenin ardından 15 Eylül gününü megavatsaat başına yaklaşık 214 avrodan kapatan doğal gaz fiyatları, cuma gününü de yüzde 12,6 düşüşle 187 avrodan kapattı

*Bundesbank, enerji kriziyle Alman ekonomisinde resesyon ve çift haneli enflasyon bekliyor
Almanya Merkez Bankası (Bundesbank), enerji krizi nedeniyle Alman ekonomisinin resesyona girdiğine ilişkin işaretlerin giderek arttığını ve enflasyonun gelecek aylarda çift hanelere ulaşabileceğini duyurdu

*Bitcoin, faiz artırımına ilişkin endişelerle 3 ayın en düşük seviyesine geriledi
Bu hafta gerçekleştirilecek önemli merkez bankalarının toplantıları öncesinde yatırımcıların riskli varlıklardan kaçınması, Bitcoin fiyatının 3 ayın en düşük seviyesine inmesine neden oldu. Analiz şirketi Coinmarketcap’in verilerine göre, Bitcoin dahil küresel kripto para piyasasının değeri sadece 24 saat içinde yaklaşık yüzde 7 düşerek 900 milyar dolara indi

*Tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün varlıkları 5 yılda 3 katına çıktı
Türkiye’de tarım, ormancılık ve balıkçılık alanında faaliyet gösteren firmaların aktif büyüklükleri son 5 yılda 3 katına çıkarak 97,1 milyar liraya ulaştı. Sektördeki firmaların aktif büyüklüğü 100 milyar liraya yaklaştı. Söz konusu firmaların aktif büyüklüklerinin toplamı 2016’da 30,9 milyar lira düzeyindeydi. Bu rakam 2017’de yaklaşık 36,3 milyar liraya, 2018’de 45,7 milyar liraya, 2019’da 53,6 milyar liraya ulaştı

*İsrail’in çelik tercihi Türkiye oldu
ÇİB Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Aslan, “İsrail’in çelik ithalatı istatistiklerine bakıldığında, 2002 yılından günümüze kadar en fazla çelik ithalatı gerçekleştirdiği ülke Türkiye olmuştur. 2021 yılında 3,5 milyar dolarlık çelik ithalatı gerçekleştiren İsrail çelik tüketicileri, söz konusu ithalatın yaklaşık 1,2 milyar dolarlık kısmında Türk çelik ihracatçılarını tercih etti” diye konuştu

*Makine ihracatı 8 ayda 16,1 milyar doları aştı
MAİB Başkanı Kutlu Karavelioğlu, “İthalat bağımlılığı en düşük sektörlerimizden makine imalatı, Avrupa ülkelerinin savunmada açıklar verdiği bu mücadelede Türkiye için forvette en iyi aday olarak öne çıkıyor. Makine sektörümüz, AB sanayi ile entegrasyonda en ileri düzeye ulaşmış konumuyla, Türkiye’de bu gelişmeye en hazır aktör durumunda” ifadesini kullandı

*Türk savunma sanayisi kabiliyetlerini Güney Afrika’da sergileyecek
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığından (SSB) yapılan açıklamaya göre, Afrika Havacılık ve Savunma Fuarı AAD 2022 etkinliği, 30 ülkeden 450 firmanın katılımıyla 21-25 Eylül’de Güney Afrika’nın başkenti Pretorya’da düzenlenecek. Türkiye’den 25 firma, Afrika ülkeleri başta olmak üzere bütün katılımcılar için ürettikleri ürün ve hizmetleri sergileyecek

*Enflasyonist baskılar ve “şahin” para politikaları emtia piyasasında talep endişelerini körükledi
Geçen hafta kahve yüzde 5,9, pamuk yüzde 5,3, çinko yüzde 4,7, alüminyum yüzden 2,1, bakır yüzde 1,3 ve buğday yüzde 1,1 azalış kaydetti. Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, ”ABD’den gelen veriler sonrası Fed’in faiz artırımına yönelik endişeler arttı. Bu da ekonomik büyüme endişelerini artırıyor” şeklinde konuştu

*Türkiye’de genişbant internet abone sayısı 6 yılda yüzde 41,7 arttı
Türkiye’de 2016-2021 yıllarında mobil telefon abone sayısı yüzde 15 artarak 86,3 milyona çıktı. Bu dönemde iller bazında penetrasyon oranları en yüksek İstanbul’da sabit telefon hat sayısı yüzde 2,6 azalarak 3 milyona geriledi, mobil telefon abone sayısı yüzde 23,3 artışla yaklaşık 24 milyona, genişbant internet abone sayısı ise yüzde 40 artışla 21,5 milyona yükseldi

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 5,26 değer kaybederek 3.199,5 puana geriledi. Dolar/TL yüzde 0,2 artışla 18,30’dan işlem görürken, altının gramı 983 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans