Finans Haberleri Günün Özeti
*Bakan Dönmez, Afşin Elbistan B Termik Santrali’nin gelecek hafta kısmen çalışmaya başlayacağını bildirdi
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, depremlerden etkilenen Afşin Elbistan B Termik Santrali’nde hasar tespit çalışmalarının tamamlandığını belirterek, “Önümüzdeki pazartesiden itibaren Afşin-B santralimizde ilk etapta bakım onarım ve teknik personel olmak üzere kısmen çalışmaya başlayacaklar” dedi
*Bakan Kurum, Adana’da açıklama yaptı
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen illerde 684 bin binanın incelendiğini, bunlardan 84 bin 726’sı için yıkık, acil yıkılacak veya ağır hasarlı tespiti yapıldığını bildirdi. Kurum, “(Yeni afet konutları) Mart ayı başı itibarıyla konutlarımızın 11 ilimizde eş zamanlı ihalelerini gerçekleştireceğiz ve etap etap bakanlığımız ve TOKİ’mizin inşa koordinasyonunda tüm birimlerimizle birlikte 11 ilimizde olacağız. Ağır hasarlı binadan ‘eşya alınabilir mi alınamaz mı’ sorusunun tespitini valiliğimiz, bilim insanlarımızla birlikte yapacak ve ‘eşya alınabilir’ kararına müteakip eşya taşıma sürecine izin verilecektir” diye konuştu
*Bakan Akar: Türk Silahlı Kuvvetleri ilk günden itibaren görevinin başındadır
Bakan Akar, Mehmetçiğin deprem bölgelerinde güvenliğin tesis edilmesinin yanı sıra arama kurtarma faaliyetlerine katıldığını belirterek çadır kurduğunu, yemek dağıtımı gerçekleştirdiğini, 2 bin 602 sorti ile malzeme ve personel taşıdığını bildirdi
*Bakan Kirişci, çiftçilere destek ödemelerindeki son kararları paylaştı
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, organik ve iyi tarım uygulamaları için son başvuru tarihinin 8 Mayıs, toprak analiz desteği için 31 Mart ve yağlı tohumlu bitkiler fark ödemesi desteği için 2 Mayıs olarak düzenlendiğini bildirdi. Kirişci, “Adana özelinde 363,2 milyon lirası mazot ve gübre, 5,6 milyon lirası yem bitkisi ve 63,5 milyon lirası hayvancılık olmak üzere toplam 432,3 milyon liralık destek bu ay sonuna kadar çiftçilerin hesaplarına yatırılacak” ifadelerini kullandı
*Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, depremin etkilediği Adıyaman’daki çalışmalara ilişkin bilgi verdi
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Kahramanmaraş merkezli depremlerde zarar gören Adıyaman’da altyapı ve barınma ihtiyacının karşılanması için çalışmaların devam ettiğini ve kentin bazı bölgelerine cumartesi gününden itibaren doğal gaz verilmeye başlanacağını bildirdi
*Hazine haftaya 3 ihale, 1 doğrudan satış yapacak
Hazine ve Maliye Bakanlığı, gelecek hafta TÜFE’ye endeksli, sabit kuponlu ve değişken faizli devlet tahvilleri ile kira sertifikası satış ihalesi düzenleyecek. 20 Şubat’ta yapılacak ilk ihalede, 5 yıl (1820 gün) vadeli, 6 ayda bir sabit kupon ödemeli devlet tahvilinin ilk ihracı yapılacak. Aynı gün 7 yıl (2415 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, değişken faizli devlet tahvili yeniden ihraç edilecek. 21 Şubat’taki ilk ihraç ihalesinde, 5 yıl (1820 gün) vadeli, 6 ayda bir kira ödemeli kira sertifikasının doğrudan satışı yapılacak. Aynı gün yapılacak diğer ihalede ise 10 yıl (3612 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, TÜFE’ye endeksli devlet tahvili ihraç edilecek
*TÜİK, Ekim-Aralık 2022 dönemi iş gücü istatistiklerini açıkladı
Türkiye’de işsizlik oranı, geçen yılın dördüncü çeyreğinde üçüncü çeyreğe göre 0,2 puan artışla yüzde 10,2 oldu. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 3 milyon 583 bin kişiye çıktı. Türkiye’de işsizlik oranı, geçen yılın dördüncü çeyreğinde üçüncü çeyreğe göre 0,2 puan artışla yüzde 10,2 oldu. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 3 milyon 583 bin kişiye çıktı. Türkiye’de istihdam edilenlerin sayısı 2022’nin ekim-aralık döneminde üçüncü çeyreğe kıyasla 565 bin kişi artarak 31 milyon 460 bin kişiye ulaşırken, istihdam oranı 0,7 puanlık artışla yüzde 48,4 olarak kayıtlara geçti. İş gücüne katılma oranı bu dönemde 0,9 puan artarak yüzde 53,9 oldu
*Kısa vadeli dış borç stoku 145,6 milyar dolar oldu
TCMB tarafından açıklanan Aralık 2022 dönemine ilişkin kısa vadeli dış borç istatistiklerine göre, kısa vadeli dış borç stoku, aralıkta 2021 sonuna kıyasla yüzde 22,1 artarak 145,6 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 22,3 artışla 60,1 milyar dolar, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 19,7 yükselişle 52,6 milyar dolar olarak gerçekleşti
*TCMB’nin şubat ayı Piyasa Katılımcıları Anketi yayımlandı
TÜFE’de artış beklentileri 12 ay sonrası için yüzde 30,44’ten 30,75’e, 24 ay sonrası için yüzde 17,18’den 18,11’e çıktı. Politika faizine ilişkin cari ay sonu beklentisi yüzde 9 oldu. Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, aralıkta 2021 sonuna göre yüzde 2,6 artışla 10,8 milyar dolara yükseldi
*Türkiye’de ocakta 97 bin 708 konut satıldı
Türkiye genelinde ocak ayında 97 bin 708 konut satışı gerçekleştirildi. Ocakta satılan konut sayısı Aralık 2022’ye göre yüzde 53,02 azalırken geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,6 artış gösterdi. Yabancılara yapılan konut satışı sayısı, ocakta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,6 azalarak 4 bin 161 oldu. Ocakta yabancılara konut satışı sayısında ilk sırayı 1557 ile Rusya vatandaşları aldı
*Bankalar ve konsolide denetime tabi kuruluşların bağış ve yardımlarına ilişkin sınırlamalara muafiyet
Olağanüstü hal kapsamında bankalar ve konsolide denetime tabi kuruluşlarca yapılacak bağış ve yardımlara ilişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.Karar ile Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası genel hayatı olumsuz etkileyen şartların ortadan kaldırılması ve afetzedelerin ihtiyaçlarının karşılanmasını teminen, AFAD’a bankalar ve konsolide denetime tabi kuruluşlar tarafından olağanüstü hal süresince yapılacak bağış ve yardımlar, mevcut sınırlamalara dahil edilmeyecek
*Deprem bölgesindeki 870 banka şubesinden 448’i fiziki hizmet veriyor
TBB, Elazığ hariç depremlerden etkilenen illerde bulunan 870 şubeden 448’inin aktif hizmet verebildiğini, 4 bin 131 ATM’nin de 2 bin 977’sinin çalıştığını bildirdi. Açıklamada, bankacılık sektörünün tüm imkanlarıyla deprem bölgesinde faaliyetlerin kesintisiz sürdürülmesi ve hizmet ağının hızlı bir şekilde daha yaygın hale getirilmesi çabasında olduğu vurgulandı
*Kuyumcu Altın Değerleme Sistemi’ne dahil banka sayısı 10’a çıktı
İstanbul Altın Rafinerisi’nin (İAR), yastık altındaki altınların ekonomiye kazandırılması amacıyla devreye aldığı Kuyumcu Altın Değerleme Sistemi’ne (KAD-SİS) Türkiye Finans Katılım Bankası’nın eklenmesi ile sistemdeki banka sayısı 10’a çıktı. Ziraat Bankası, VakıfBank, Halkbank, Vakıf Katılım, Ziraat Katılım’ın yanı sıra İş Bankası, DenizBank, Akbank, Emlak Katılım da sisteme entegre durumda
*Çiftçilere yaklaşık 49,5 milyon liralık tarımsal destek ödemeleri bugün yapılacak
Tarım ve Orman Bakanlığı, 49 milyon 411 bin liralık tarımsal destekleme ödemelerinin bugün çiftçilerin hesaplarına aktarılacağını bildirdi
*Mobilya, kağıt ve orman ürünleri ihracatı 2023’e rekorla başladı
Sektör, ihracatını yüzde 12,4 artırarak 626,7 milyon dolarla en yüksek ocak ayı rakamına imza atarken, en yüksek dış satım Irak ve Birleşik Krallık’a yapıldı. İstanbul Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı Erkan Özkan, “Doğru planlamaların yanı sıra katılacağımız fuarlar ve yapılacak yeni yatırımlarla globaldeki yeni fırsatları değerlendirip yılı 10 milyar dolar ihracatla kapatmayı hedefliyoruz” şeklinde konuştu
*Bina dayanıklılık testi talebinde yüzde 100’ü aşan artış
Deprem Güçlendirme Derneği Başkanı Sinan Türkkan, “(Binadan karot almanın yapıya zarar verdiği iddiası) Deprem sonrası özellikle sosyal medyada bir bilgi kirliliği yaşanıyor. Bu kesinlikle doğru bir bilgi değil. Raporda binanın nasıl hasar alacağı, nerelerin zayıf, nerelerin sağlam olduğu, binanın nelerden dolayı problem yaşayacağı çok net olarak gösteriliyor. Binanın kaç şiddetinde depreme dayanacağına ilişkin bir bilgi vermek mümkün değil” dedi
*Deprem bölgesinde 100 milyon ton enkaz çıkması bekleniyor
Eski Yıkım Müteahhitleri Derneği Başkanı ve MAB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Bulut, “Enkazdan çıkacak demir hurdalarının geri dönüşüme katkısı 6,6 milyar lirayı bulur. Bölgeden 660 stadyumun içini dolduracak kadar enkaz çıkacak” dedi. İTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Levent Trabzon, “Enkazın taşınacağı yerde gerekli tedbirler alınarak yer altı sularına karışması önlenmeli, tarım yapılan arazilere konmamalı. Enkazı uzaklaştırırken ikincil bir afet oluşturacak sorun yaratılmamalı” değerlendirmesinde bulundu
*11 ili etkileyen depremlerin ardından DASK’a 158 bin 183 hasar ihbarı yapıldı
DASK tarafından, Kahramanmaraş merkezli depremlerin üzerinden 24 saat geçmeden ilk hasar ödemesinin gerçekleştirildiği ve hasar ödemelerinin hızla sürdürüldüğü, bölgede, yıkık ve ağır hasarlı olduğu belirlenen binalar için sigortalılardan ihbar gelmesi dahi beklenmeden hasar süreçlerinin başlatılıp ödemelerinin gerçekleştirildiği bildirildi. DASK’ta günlük poliçe üretiminin yüzde 112 arttığı, Hakkari, Muş, Bingöl, Niğde, Bayburt, Kayseri ve Batman sigortalılık oranında artış görülen başlıca iller olarak öne çıktığı belirtildi
*Ertuğrul Gazi FSRU, deprem sonrası gaz talebini karşılamak için tam kapasite çalıştı
Türk Bayraklı ilk yüzer depolama ve gazlaştırma (FSRU) gemisi Ertuğrul Gazi, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle hasar gören hatların yeniden devreye alınması sürecinde gaz ihtiyacını karşılamak için tam kapasite çalıştı. Ertuğrul Gazi FSRU deprem sonrası bölgenin tüm ihtiyacını günlük maksimum gazlaştırma kapasitesi olan 28 milyon metreküplük gazlaştırma yaparak tek başına karşıladı
*Depremden etkilenen 7 ilde kurulu rüzgar enerjisi santralleri elektrik üretmeye devam ediyor
Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 7 şehirde kurulu 962,42 megavat gücünde 21 rüzgar enerjisi santrali, elektrik enerjisi üretimine kesintisiz devam ediyor. TÜREB Başkanı İbrahim Erden, “Rüzgar santralleri ana yapıları depremi çok şükür hasarsız atlattı ve iletim şebekesindeki hasarlar tamamlanarak şebekenin devreye alınmasıyla beraber hepsi tam kapasite devreye alınmış durumda” açıklamasında bulundu
*BM’den Türkiye’deki depremzedeler için 1 milyar dolar insani yardım çağrısı
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, asrın en büyük depreminden etkilenen Türk halkı için insani yardım çağrısı yaptı. Fonlamanın üç aylık süreye yayılacağını ve yardım örgütlerinin hükümet tarafından yürütülen çalışmalara katkısını hızlandırmayı hedeflediğini belirten Guterres, özellikle gıda, güvenlik, eğitim, su ve barınma alanlarında 5,2 milyon kişiye yardım konusunda katkı sağlanacağını belirtti. Guterres, kaybedilecek zaman olmadığına ve ihtiyaçların çok büyük olduğuna dikkati çekerek, “Uluslararası topluma, zamanımızın en büyük doğal afetine karşı düzenlenen bu teşebbüsü tam olarak desteklemeleri için çağrıda bulunuyorum” ifadesine yer verdi
*AB Türkiye’deki depremzedeler için 5,5 milyon avroluk insani yardımda bulundu
Avrupa Birliği’nin (AB), Türkiye’de meydana gelen depremlerden etkilenen kişiler için şu ana kadar yaptığı insani yardımın toplam 5,5 milyon avro tutarında olduğu bildirildi
*Avrupa’da gaz fiyatı 17 ayın en düşük seviyesine geriledi
Avrupa’da doğal gaz fiyatı, ılıman hava koşulları dolayısıyla birçok ülkede gaz depolarının yeniden doldurulması ve daha fazla sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatıyla 17 ayın en düşük seviyesine geriledi. Mart vadeli gaz kontrat fiyatı, bugün megavatsaat başına 51,55 avrodan işleme açıldı. Gaz kontrat fiyatı, gün içinde megavatsaat başına 48,77’e düşerek Ağustos 2021’den bu yana en düşük seviyesine geriledi
*Nissan ve Renault, Hindistan’a 600 milyon dolarlık yatırım yapıyor
Nissan ve Renault ortaklığı, 600 milyon dolarlık yatırımla Hindistan’daki operasyonlarını genişleteceklerini duyurdu. 600 milyon dolarlık yatırım yapacak iki firma, 6 yeni model geliştirecek ve ülke içerisindeki imalat oranını artıracak. 2 elektrikli ve 4 spor arazi aracı geliştirecek firmalar, kurulacak ortak Ar-Ge merkezinde azami 2 bin kişilik yeni istihdam oluşturacak
*Kamu, depremler nedeniyle yapılacak ödemelerde “Borcu yoktur” belgesi istemeyecek
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan “Tahsilat Genel Tebliği Seri: A Sıra No: 1’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle kamu kurumlarının yapacakları ödemelerde vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge aranılması zorunluluğu, 31 Temmuz’a kadar yapılacak ödemeler için aranmayacak
*Depremzedeler, elektrik ve doğal gazda yeni abonelik için OHAL süresince güvence bedeli ödemeyecek
EPDK, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen vatandaşların, afet bölgesinde ikamet edip etmemesine bakılmaksızın elektrik ve doğal gaz için yeni abonelik yaptırırken olağanüstü hal (OHAL) süresi boyunca güvence bedeli ödemeyeceğini bildirdi
*Vefat eden çiftçilerin mazot ve gübre destekleri mirasçılarına aktarılabilecek
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan “Bitkisel Üretime Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” Resmi Gazete’de yayımlandı. Müracaatlarını tamamladıktan sonra vefat eden çiftçilerin Ziraat Bankasında bulunan hesaplarına mazot ve gübre alımında kullanılmak üzere tanımlanan destekleme tutarları, bankaya başvurmaları halinde mirasçılarına nakit olarak ödenecek
*Depremden etkilenen çiftçilerin mazot ve gübre destekleri nakit ödenecek
Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle zarar gören ve afet bölgesi ilan edilen illerde ÇKS kayıtlı çiftçiler için 2022 üretim yılı mazot ve gübre destekleme ödemeleri nakdi olarak yapılacak. Kararla havza bazlı fark ödeme desteğine ilişkin de değişikliğe gidildi. Bu kapsamda, söz konusu destek kütlü pamukta kilogram başına 110 kuruştan 160 kuruşa, yağlık ayçiçeğinde 50 kuruştan 70 kuruşa yükseltildi
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans