Ekonomi ve Finans Haberleri – (16.01.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Millete gideceğiz ve son sözü millet söyleyecek
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, başörtüsü ve aile konusunda kaçak güreşmenin hiç bir bahanesi olamayacağını belirterek, “Beklentimiz gerçekleşmez ve 400’ün altında bir meclis aritmetiği oluşursa bu durumda egemenlik kayıtsız şartsız milletindir demiyor muyuz? Öyleyse millete gideceğiz ve son sözü millet söyleyecek” ifadelerini kullandı
 
*Bakan Varank, Macaristan’da Türk iş insanlarıyla görüştü
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Macaristan’daki Türk iş insanlarıyla görüştü. Bakan Varank, iş insanlarına yaptığı konuşmada, KEK Dönem Toplantısı’nda ikili ticari ilişkilerin mevcut durumunun yanı sıra ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine yönelik çeşitli konuların ele alınacağını söyledi. Macaristan’daki Türk yatırımlarının artmaya devam etmesinin sevindirici olduğunu dile getiren Varank, görüşmelerde ticarette karşılaşılan sorunların çözümüne yönelik tedbirlerin üzerinde durulacağını belirtti

*Bakan Nebati, 2022 yılını değerlendirdi ve 2023 hedeflerini paylaştı
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, yüksek büyüme performansının etkisiyle 2022’de kişi başına gelirin 10 bin dolar seviyesini aşacağını öngördüklerini belirterek, “Bu, Orta Vadeli Program tahmininizin de üzerindedir. 2023 yılında da kişi başına gelirimizin inşallah daha da yükselerek 12 bin doların üzerine çıkacağını öngörüyoruz. (Darphane Altın Sertifikalarına gösterilen) Teveccühün ardından bugün de 10 tonluk ikinci altın sertifikası ihracına çıkıyoruz. Ülkemiz, OECD içinde en düşük vergi yüküne sahip 5’inci ülkedir. Dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payını yüzde 42’ye düşürdük. Ülkemizin vizyon projelerinden olan Togg’a yönelik kamu alım garantisini de hayata geçiriyoruz” dedi

*Yeni Evim Kampanyası”na başvurular bugün itibarıyla başladı
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Yeni Evim Kampanyası’na başvuruların bugün itibarıyla başladığını bildirdi. Bakan Nebati ile Bakan Kurum, vatandaşların katılım bankaları dahil, tüm kamu bankaları üzerinden başvurularını gerçekleştirebileceklerini bildirdi. Kampanyaya ilişkin tüm bilgilere “https://yenievimkampanyasi.com.tr” internet sitesinden ulaşılabiliyor

*Depozito uygulama sistemi 2024’te zorunlu hale getirilecek
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, tek kullanımlık içecek ambalajlarının dönüştürülerek ekonomiye kazandırılması için hazırlanan Depozito Yönetim Sistemini, bu yıl içerisinde tamamlayıp, 2024 itibarıyla da zorunlu hale getireceklerini bildirdi. Bakan Kurum, “Bu yıl itibarıyla 2 bin depozito iade makinesi, 5 bin depozito toplama noktasıyla, en az 7 bin noktada hizmet vereceğiz” diye konuştu

*Bakan Karaismailoğlu: (Altyapı projeleri) Bugün 28 milyar dolarlık tasarruf sağlıyoruz
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, yabancı yatırımcılara Türkiye’de yap-işlet-devret ve kamu-özel iş birlikleri ile hayata geçirilen projeler hakkında bilgi verdi. Bakan İsmailoğlu, “Yaptığımız 183 milyar dolarlık yatırım sonucunda bugün 28 milyar dolarlık tasarruf sağlıyoruz. Altyapı projelerinin önemi burada anlaşılıyor. Yap-işlet-devret, kamu-özel iş birlikleri de bu açığı hızlı şekilde kapatma ihtiyacından doğdu ve tüm projelerimiz dünyaya örnek oldu” açıklamasında bulundu

*AA Finans’ın PPK Beklenti Anketi sonuçlandı
AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistlerin tamamı, TCMB’nin politika faizini sabit bırakmasını bekliyor. Öte yandan 2023 sonuna ilişkin politika faizi beklentisini ileten 6 ekonomistin tahminlerinin ortalaması yüzde 19,4 düzeyinde gerçekleşti. Söz konusu beklentiler yüzde 7 ile yüzde 26 arasında değişti. Geçen ay gerçekleştirilen PPK toplantısında, politika faizi yüzde 9 düzeyinde tutulmuştu

*Hazine 2 ihalede 25,3 milyar lira borçlandı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, bugün düzenlediği 2 tahvil ihalesinde 25 milyar 338,4 milyon lira borçlanmaya gitti. Bakanlık ilk ihalede, 7 yıl (2450 gün) vadeli 6 ayda bir kupon ödemeli değişken faizli devlet tahvilinin yeniden ihracını yaptı. İhalede dönemsel faiz yüzde 10,31 oldu

*Bütçe uygulama sonuçları
Bütçe gelirleri geçen yıl 2 trilyon 802 milyar 355 milyon lira, giderleri 2 trilyon 941 milyar 420 milyon lira olarak hesaplandı. Merkezi yönetim bütçesi 2022’de 139 milyar 65 milyon lira açık verdi. Vergi gelirleri 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 102 artarak 2 trilyon 353 milyar 286 milyon liraya çıktı. Faiz giderleri geçen yıl, 2021’e kıyasla yüzde 71,9 artarak yaklaşık 310 milyar 903 milyon liraya yükseldi

*Özel sektörün yurt dışı kredi borcu azaldı
Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, Kasım 2022’de 2021 sonuna kıyasla 7,2 milyar dolar azalışla 161,2 milyar dolar oldu. Aynı dönemde, bankacılık dışı finansal kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları 55 milyon dolar artarken, tahvil stoku da 44 milyon dolar artışla 1,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti

*Dünya Ekonomik Forumu Davos’ta başladı
Davos Zirvesi olarak da bilinen 53. Dünya Ekonomik Forumu (WEF), İsviçre’nin Davos kasabasında başladı. WEF, bu yıl “Parçalanmış Bir Dünyada İşbirliği” temasıyla düzenleniyor. Çok sayıda uluslararası organizasyon ve iş dünyası temsilcisinin de katılacağı forum, 20 Ocak’a kadar sürecek

*Oxfam: Gıda şirketlerine ek gelir vergisi getirilmeli
İngiliz uluslararası insani yardım kuruluşu Oxfam’ın yayımladığı raporda büyük kar elde eden gıda şirketlerinin ek gelir vergisi ödemesi gerektiği belirtildi. Oxfam’ın İsviçre’nin Davos kentinde bugün başlayacak Dünya Ekonomik Forumu toplantısından önce yayımlanan raporuna göre, enflasyonun yükselmesiyle büyük kar elde eden gıda şirketlerinin, küresel eşitsizliği azaltmaya yardımcı olmak için ödedikleri vergilerin artırılması gerektiği bildirildi

*Avrupa, ABD ve Çin’e karşı kıtanın sanayi politikasında “devrim” yapmak istiyor
ABD’de enflasyonun düşürülmesine yönelik kapsamlı sağlık, iklim ve vergi düzenlemelerini içeren ve ABD Başkanı Biden’ın ağustos ayında imzaladığı Enflasyonu Düşürme Yasası, Avrupa’da tartışma konusu olmaya devam ediyor. Avrupa’da dünya ekonomisini ABD ve Çin’in ellerine bırakacak endüstriyel ve ekonomik gerilemeden endişe duyulurken, küresel bir ekonomik güç olarak kalabilmek için kıtayı yeniden sanayileştirmenin yolları aranıyor

*Çin ekonomisine dair umutlar ve ABD’de gerileyen enflasyon emtia piyasasını destekledi
Emtia piyasası, geçen hafta ekonomik aktiviteye ilişkin endişeleri geride bırakarak Çin ekonomisine dair umutlar ve ABD’de gerileyen enflasyondan destek buldu. Geçen hafta Brent petrol yüzde 8,8, bakır yüzde 7,9, mısır ve şeker yüzde 3,3, altın yüzde 2,9 değer kazandı .ABD’de TÜFE, aralıkta aylık bazda yüzde 0,1 düşerken, yıllık bazda yüzde 6,5 arttı. Geçen hafta özellikle bakır ve petrolün performansı dikkati çekti

*ASELSAN’ın gözü uzayda
ASELSAN, Türkiye’nin küresel rekabet gücünü artıracak, ekonomik ve teknolojik bağımsızlığını sağlayan kritik teknolojilerin yer aldığı Milli Teknoloji Hamlesi yaklaşımı doğrultusunda uydu teknolojileri alanında bir dizi hamle yaptı. 2000’li yıllarda hazır alınan ürünlerle sağlanan uydu haberleşme sistem çözümleri son yıllarda milli çözümlerle geliştirilerek yurt dışı bağımlılığı ortadan kalktı. ASELSAN tarafından geliştirilen Yüksek Hızlı X-Bant Verici Birimi, uydudan veri indirme hızını 2 katına çıkarıyor

*Ulaştırma ve haberleşme sektöründe bu yıl 121,7 milyar liralık kamu yatırımı yapılacak
2023 Yılı Yatırım Programı’na göre, söz konusu sektör yatırımları arasında en yüksek pay 60 milyar 98 milyon 406 bin lira ile demir yollarına ayrıldı. Kara yolu yatırımları için 29,5 milyar lira, kent içi ulaşım için 18,6 milyar lira, hava yolu için 6,6 milyar lira ödenek tahsis edildi

*Doğal gaz yatırımları sayesinde 2023’ün en yatırımcı KİT’i TPAO olacak
2023 Yılı Yatırım Programı’na göre, kamu iktisadi teşebbüsleri bu yıl 163 milyar 396 milyon 525 bin liralık yatırım yapacak. TPAO, Sakarya Doğalgaz Sahası geliştirme çalışmalarına ayrılan 55,4 milyar lira ile yeni projeler için belirlenen 13,5 milyar liralık sondaj çalışmalarının da içinde bulunduğu 76,6 milyar liralık yatırım ödeneğiyle ilk sırada yer aldı. KİT’lerde en fazla ödenek tahsis edilen kurumlar arasında ikinci sırayı 28,3 milyar lira ile TCDD alırken bu kurumu 17,1 milyar lira ile TEİAŞ ve 14,3 milyar lira ile BOTAŞ izledi

*Ücretli çalışan sayısı Kasım 2022’de yıllık bazda yüzde 7,1 artarak 14,8 milyon oldu
Kasım 2021’de 13 milyon 842 bin 209 kişi olan sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı, Kasım 2022’de yıllık bazda yüzde 7,1 artışla 14 milyon 824 bin 187 kişiye yükseldi. Söz konusu ayda ücretli çalışan sayısı, sanayi sektöründe yıllık bazda yüzde 7,1, inşaat sektöründe yüzde 6,3 ve ticaret-hizmet sektöründe yüzde 7,3 arttı
 
*Tarım ÜFE, Aralık 2022’de aylık yüzde 4,82, yıllık yüzde 151,03 arttı
Tarım ÜFE, aralıkta bir önceki aya göre yüzde 4,82, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 151,03 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 132,18 artış gerçekleşti

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 3,9 değer kazanarak 5.179 seviyesine yükseldi. Dolar/TL 18,79’dan işlem görürken, altının gramı 1.156 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans