Finans Haberleri Günün Özeti
*Bakan Varank’tan global markalara “Türkiye’ye yatırım” çağrısı
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, bu dönemde yerli üreticilerin yatırımlarının olduğunu ancak mutlaka büyük çaplı yatırımları, global markaları da Türkiye’ye kazandırmaları gerektiğini belirterek, “Biz Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olarak hangi teşviki verebilirsek, hangi desteği verebilirsek… Yeter ki bu firmalar buralara gelsinler, buradaki partnerleriyle ortak olabilir, kendileri bu yatırımları yapabilirler ama biz bunları desteklemeye hazırız yeter ki Türkiye yatırım yapsınlar” dedi
*Gıda Komitesinde gıda ve tarım ürünlerindeki fiyat değişimleri değerlendirildi
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Toplantı kapsamında, gıda ve tarım ürünlerinin yurt içi ve yurt dışı arz ve fiyatlarına ilişkin son dönemdeki gelişmeleri kapsamlı bir şekilde mercek altına aldık” dedi. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından, “Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi toplantısında, tarımsal ürünlerde üretici ve hal fiyatları ile perakende fiyatları arasındaki farkın nedenleri irdelendi ve bu konuda ilgili taraflarca daha detaylı çalışılması için alt komite kurulması kararlaştırıldı” ifadelerine yer verildi
*2023-2025 Dönemi Yatırım Programı Hazırlıklarıyla İlgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yayımlandı
2023-2025 Dönemi Yatırım Programı Hazırlıklarıyla İlgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı. Genelgede şu ifadeler kullanıldı: “Kamu yatırım harcamalarından azami düzeyde tasarruf edilirken kalkınma potansiyelini destekleyici mahiyetteki iktisadi ve sosyal altyapı yatırımlarına öncelik verilmeye devam edilecektir. Kamu yatırım öncelikleri özel sektörün yenilikçi ve üretken yatırımlarını ve ticareti destekleyecek mahiyette belirlenecek; iş, üretim, yatırım ve yaşam ortamını iyileştiren nitelikli altyapı yatırımlarına öncelik verilecektir”
*Ulaştırma alanında kamu kaynakları öncelikle demir yolu yatırımları için kullanılacak
2023-2025 Dönemi Yatırım Programı Hazırlama Rehberi’ne göre, ulaştırma alanında Konya-Karaman-Niğde-Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Hızlı Tren Hattı, Ankara-Sivas ve Ankara-Afyonkarahisar-İzmir yüksek hızlı tren hatları, Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli, Halkalı-Kapıkule demir yolu projeleri ile ikinci hat yapımlarına öncelik verilecek
*ABD’de üretici fiyatları ağustosta düşüşünü sürdürdü
ABD’de ÜFE, ağustosta beklentiler dahilinde aylık yüzde 0,1 azalırken, yıllık yüzde 8,7 ile beklenenden az artış kaydetti. Piyasa beklentileri dahilinde düşüş göstermeye devam eden veri, temmuzda da yüzde 0,4 azalmıştı.Bu dönemde üretici fiyatlarında yaşanan düşüşte benzin fiyatlarındaki yüzde 12,7’lik azalış etkili oldu
*ABD’de yüksek seyreden enflasyon nedeniyle Fed’in “şahin” tutumunu koruması bekleniyor
Ülkede ağustosta yüzde 8,3 ile beklentilerin üzerinde gelen enflasyon, Amerikalıların yaşam maliyetinin önceki aylara kıyasla artmaya devam ettiğini gösterirken, Fed’in gelecek haftaki toplantısında üçüncü kez 75 baz puanlık faiz artışına gideceğine yönelik beklentileri güçlendirdi ve 100 baz puanlık faiz artışı ihtimalini de yeniden gündeme getirdi. American Enterprise Institute Kıdemli Uzmanı Desmond Lachman, “Hayal kırıklığı yaratan enflasyon rakamları, Fed’e gelecek hafta yapacağı politika toplantısında faiz oranlarını 75 baz puan daha yükseltmekten başka seçenek bırakmıyor” değerlendirmesinde bulundu
*AB Komisyonu, zorunlu olarak elektrik tüketiminin yüzde 10 azaltılmasını teklif etti
AB Komisyonu, zorunlu olarak elektrik tüketiminin yüzde 10 azaltılmasını, yoğun saatlerde ise tüketimin yüzde 5 düşürülmesini teklif etti
*AB asgari ücrete yeni kurallar getiriyor
Avrupa Parlamentosu (AP), AB ülkelerinde asgari ücretlerin düzgün bir yaşam standardı sağlayacak seviyelere yükseltilmesi için hazırlanan yasayı onayladı.Üye ülkeler, asgari ücretleri geçim maliyetini hesaba katarak belirlemek zorunda olacak. Yeni kurallar, AB Konseyi’nin onayı sonrasında 2 yıllık bir geçiş sürecinin ardından yürürlüğe girecek
*AB yeni mali kurallar hazırlıyor
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Üye ülkeler borç azaltma süreçlerinde daha fazla esnekliğe sahip olmalıdır. Yeni mali kurallar gelecek yıllarda ortaya çıkacak zorluklara uygun biçimde tasarlanacak ve bu alanda yeni fikirleri ekim ayında açıklayacağız” diye konuştu
*AB mahkemesi, Google’a 4 milyar avronun üzerindeki para cezasını onadı
AB’nin en yüksek mahkemesi Avrupa Adalet Divanı yapısı içinde yer alan AB Genel Mahkemesi, ABD merkezli Google’ın AB Komisyonu’nun verdiği 4 milyar 340 milyon avroluk para cezasına karşı açtığı davayı karara bağladı. Kararda, “AB Genel Mahkemesi, Google’ın arama motorunun hakim durumunu sağlamlaştırmak için Android mobil cihaz üreticilerine ve mobil ağ operatörlerine yasa dışı kısıtlamalar getirdiği yönündeki Komisyon kararını büyük ölçüde onaylamaktadır” ifadesi kullanıldı
*AB, enerji firmalarının gelirlerini sınırlandırmaya hazırlanıyor
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, düşük maliyetle elektrik üreten şirketlerin gelirlerine tavan getirilmesini ve yüksek kar sağlayan fosil yakıt firmalarının vergilendirilmesini istedi. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Üye ülkelerin toplam elektrik tüketimini azaltmaları için önlemler alıyoruz. Gazın, elektrik fiyatı üzerindeki baskın etkisini ayrıştırmamız gerekiyor. Elektrik piyasasında derin ve kapsamlı bir reform yapacağız” açıklamasında bulundu
*Avro Bölgesi’nde sanayi üretimi temmuzda sert düştü
Avro Bölgesi’nde sanayi üretimi, temmuzda haziran ayına kıyasla yüzde 2,3, Temmuz 2021’e göre de yüzde 2,4 düştü. Piyasa beklentileri, Avro Bölgesi’nde sanayi üretiminin temmuzda aylık yüzde 1 gerilemesi, yıllık bazda ise yüzde 0,4 artması yönündeydi. AB’de de sanayi üretimi, temmuzda bir önceki aya kıyasla yüzde 1,6, geçen yılın aynı dönemine göre de yüzde 0,8 geriledi
*İngiltere’de enflasyon ağustosta hız kesti
İngiltere’de TÜFE ağustosta bir önceki aya göre yüzde 0,5, yıllık bazda ise yüzde 9,9 artış kaydetti. İngiliz Ulusal İstatistik Ofisi’nin (ONS) verilerine göre, ülkede Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ağustosta yıllık bazda yüzde 9.9 artış gösterdi
*Balkanlar’a ihracat 8 ayda 14 milyar dolara dayandı
Balkan coğrafyasına yılın 8 ayında 13 milyar 939 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Balkan ülkeleri arasında en fazla ihracat, 4 milyar 173 milyon dolarla Romanya’ya gerçekleşti
*Tarihi projede ilk etapta yapılacak konutların bölge ve illere göre sayıları belli oldu
Proje kapsamında en fazla konut, 78 bin 650 ile Marmara bölgesine inşa edilecek, bu bölgeyi 42 bin 508 konutla İç Anadolu, 30 bin 300 ile Ege takip edecek. İlk etapta en fazla konut, illere göre sırasıyla İstanbul, Ankara, İzmir, Gaziantep ve Bursa’ya yapılacak
*Ürünlerdeki katma değeri artırmaya yönelik mekanizma geliştirildi
Firmaların dahilde işleme rejimi kapsamında getirdikleri eşyanın yarı mamul olarak ihraç edilmesinden ziyade, yurt içinde işlem görme sürecini artırarak katma değerli bir şekilde “mamul eşya” olarak ihraç edilmesini sağlamak amacıyla “Belge Kapsamında İşlem Görmüş Ürün Bünyesinde Kullanılan İthal Eşyasına İlişkin Hak ve Yükümlülüklerin Devri” mekanizması geliştirildi
*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi 3.277 puana kadar gerilemesinin ardından kayıplarını önemli ölçüde telafi ederek 3.446 puanla kapandı. Dolar/TL yüzde 0,1 azalışla 18,24’ten işlem görürken, altının gramı 998 liradan satıldı
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans