Finans Haberleri Günün Özeti
*Cumhurbaşkanı Erdoğan: Türk Yatırım Fonu’nun en kısa sürede hayata geçmesi faydalı olacaktır
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Türk Medeniyeti için Yeni Dönem: Ortak Kalkınma ve Refaha Doğru” temasıyla düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı Devlet Başkanları 9’uncu Zirvesi’nde yaptığı konuşmasında, zirvenin, Türk dünyasındaki kurumsal birlikteliğin güçlenmesi sürecinde bir kilometre taşı olduğunu dile getirerek, “Konseyimizi Teşkilat’a dönüştürürken, aynı zamanda özgün ve etkin bir yapının temelini de attık. İstanbul’da kabul ettiğimiz 2040 Türk Dünyası Vizyon Belgesi, işbirliğimizin çerçevesini oluşturuyor. Siyaset, güvenlik, ticaret, gümrük, ulaştırma, enerji, sağlık, bilişim, eğitim, gençlik ve spor gibi alanlarda işbirliğimizi pekiştirelim istiyoruz” ifadelerini kullandı
*Türkiye ile Cezayir, ortak petrol ve doğal gaz arama şirketi kuruyor
Cezayir’de resmi temaslarda bulunan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Cezayir’in milli petrol ve gaz şirketi Sonatrach ile Türkiye Petrolleri (TP) arasında ortak bir şirketin kurulması, petrol ve gaz arama faaliyetlerini başta Cezayir olmak üzere, bölge ülkelerinde bu yönde çalışmalarını yürütmeleri konusunda fikir birliğine varmış durumdayız. Geçtiğimiz yıl (Cezayir ile) 4 milyar dolar civarında gerçekleşen ticaret hacmimiz, bu sene muhtemelen 5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşecektir” dedi
*Bakan Bilgin: Sözleşmeli memurları bu ayın içerisinde kadrolu hale getireceğiz
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, bakanlığı ile bağlı kuruluşlarının 2023 yılı bütçesinin sunumununda, “Emin olun enflasyonun ücretleri gerileten etkisini ortadan kaldıracak bir asgari ücret uygulamasını gerçekleştireceğiz. Sözleşmeli personelin çalışma şartlarını değiştirmeyi düşünüyoruz. Şu anda o çalışmamızı tamamladık. Bu ayın içerisinde onu uygulamaya geçireceğiz. Onları kadrolu hale getireceğiz. (EYT) Şu anda yaş şartını kaldırırsak, prim gün sayısı ve hizmet süresi tutan yaklaşık 1,5 milyon kişi var” şeklinde konuştu
*Bakan Kirişci “Orman ve Ekosistem Zirvesi ile Fuarı”nda konuştu
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Türkiye’de son 5 yıldır TEKNOFEST kuşağının konuşulduğunu belirterek, “Bunların tarım ve orman alanına ilgilerini çekmek için Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde Tarım ve Orman Gençlik Konseyi’ni oluşturacağız. Böylelikle gençlerimizin düşüncelerinden, onların alın terlerinin yanı sıra akıl terlerinden istifade edeceğiz” değerlendirmesinde bulundu
*Doğal gaz tüketim desteğinde, kış dönemi ödemeleri bu hafta itibarıyla başlayacak
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, kış dönemi öncesinde sosyal yardım alan ailelere yaklaşık 7 milyar lira nakdi destekte bulunacaklarını açıkladı
*Bakan Yardımcısı Gürcan, Şile’de iş insanlarıyla buluştu
Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan, “Kur Korumalı Mevduat hesabı ile döviz tevdiat hesaplarında ciddi bir düşüş gerçekleşti. Döviz tevdiat hesaplarının toplam mevduat içindeki yüzde 71’lik payı yüzde 52’ye kadar geriledi. Türkiye, 8 çeyrektir hızla büyümesini devam ettiriyor ve ortalamanın üzerinde bir seyir gösteriyor” dedi
*Türkiye’ye 9 ayda 9,3 milyar dolar uluslararası doğrudan yatırım geldi
Ocak-eylül döneminde en fazla yatırım yapan ülke 1,5 milyar dolarla İspanya olurken, en yüksek payı finans ve sigorta faaliyetleri aldı. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu, “Türkiye, pandemi sonrası dönemde ve devam etmekte olan küresel kırılganlıklar ve risklere rağmen güçlü ve dayanıklı yatırım ortamı sayesinde birçok farklı sektörde faaliyet gösteren küresel şirketlerin ve yatırımcıların ilgi odağı olmaya devam ediyor” bilgilerini aktardı
*Sanayi üretimi eylülde aylık bazda yüzde 1,6 gerilerken, yıllık bazda yüzde 0,4 arttı
TÜİK’in, eylül ayına ilişkin sanayi üretim endeksi sonuçlarına göre, eylülde takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,4 yükseldi. Arındırılmamış sanayi üretim endeksinde de yıllık bazda yüzde 0,4 artış oldu
*Ödemeler dengesi
Cari işlemler hesabı, eylülde 2 milyar 966 milyon dolar açık verdi. 12 aylık cari açık 39 milyar 164 milyon dolar oldu. TCMB verilerine göre, eylül ayında doğrudan yatırımlar kaynaklı 488 milyon dolar giriş, portföy yatırımlarında ise 3 milyar 373 milyon dolarlık net çıkış gerçekleşti
*ABD’de tüketici güveni 4 ayın en düşük seviyesine geriledi
ABD’de Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi, kasımda aylık 5,2 puan azalışla 54,7’ye inerek temmuzdan bu yana en düşük seviyeye geriledi. Bu dönemde piyasa beklentilerinin üzerinde düşüş kaydeden tüketici güven endeksinin, 59,5 değerini alması öngörülüyordu
*AB, 2023’e ilişkin büyüme beklentisini düşürürken, enflasyon beklentisini yükseltti
AB Komisyonu, Avro Bölgesi’nde ekonomik büyüme beklentisini yüksek enerji fiyatları ve hanelerin düşen satın alma gücü nedeniyle düşürürken, enflasyon beklentisini yükseltti. “Avrupa Ekonomik Tahminleri 2022 Kış Raporu”na göre, Avro Bölgesi’ne ilişkin 2023 büyüme beklentisi, yüzde 1,4’ten 0,3’e indirildi, enflasyon beklentisi ise yüzde 7,6’dan 8,5’e yükseltildi
*Almanya’da nihai veriler, enflasyonun çift hanede kaldığını teyit etti
Almanya’da eylülde yüzde 10 olan yıllık enflasyon, enerji ve gıda fiyatlarındaki son yükselişle ekimde yüzde 10,4’e çıkarak 1951’den bu yana görülen en yüksek seviyeye ulaştı
*İngiliz ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde 0,2 daraldı
İngiltere ekonomisi, giderek artan hayat pahalılığı ve faiz oranlarındaki yükselişin etkisiyle yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 0,2 daraldı. İngiltere’de GSYH üçüncü çeyrekte yıllık bazda ise yüzde 2,4 artış kaydetti. GSYH, yılın ikinci çeyreğinde ise yüzde 0,2 büyümüştü. ONS açıklamasında, ülkede GSYH’nın ekim ayında aylık bazda ise yüzde 6 daraldığı belirtildi
*BoE Başkanı Bailey: İngiltere’de enflasyonun azaltılması 18-24 ay arasında olası
İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey, 40 yılın en yüksek seviyesinde olan enflasyonun azaltılmasının gelecek 18 ila 24 ay arasından olası olduğunu kaydetti. “Enflasyon genel olarak en yoksullar için kötü. Özellikle bu enflasyon kötü.” diyen Bailey, gelecek dönemde İngiltere Merkez Bankası’nın olası politika faiz artırım adımları atmasının ihtimal dahilinde olduğunu belirterek, ülkede enflasyonun bu kış aylarında zirve seviyesini görmesini beklendiğine vurgu yaptı
*Binance’in Kurucusu Changpeng Zhao, “kademeli” kripto krizine karşı uyardı
Dünyanın en büyük kripto borsası Binance’in Kurucusu ve İcra Kurulu Başkanı Changpeng Zhao, FTX’teki erimenin tam etkisinin henüz hissedilmediğini belirterek, “kademeli” kripto krizi konusunda uyarıda bulundu. Zhao, 1 trilyon dolarlık dijital varlık piyasasının 2008’deki finansal çöküşe benzer bir krizle karşı karşıya olduğunu aktardı. FTX’teki sıkıntıların ardından gelecek haftalarda daha fazla şirketin başarısız olabileceğine dikkati çeken Zhao, rakip kripto borsası FTX’teki erimenin tam etkisinin henüz hissedilmediğini kaydetti
*Türkiye’nin, OECD bilgi değişimi standartlarında kategorisi yükseldi
OECD tarafından yapılan “Vergide Şeffaflık ve Bilgi Değişimi Küresel Forumu (Küresel Forum) İkinci Tur Eş Denetimleri” sonucunda Türkiye’nin ülke değerlendirmesi, “Büyük Ölçüde Uyumlu” kategorisine yükseldi. Notun Türkiye’nin uluslararası konumunu güçlendirmesine olumlu katkıda bulunması bekleniyor
*Dünyadaki en büyük emisyon kaynakları ABD ve Rusya’da
Teksas’taki Permian Havzası, Sibirya’nın batısındaki Novi Urengoy, New York yakınlarındaki Marcellus ve Rusya’daki Bovanenkovo gaz sahaları tek başına en yüksek emisyona yol açan noktalar. Dünyayı en fazla kirleten ilk 14 emisyon kaynağı arasında İran’daki Güney Pars sahası, Çin’in en büyük gaz sahası olan Sulige, Cezayir’deki Hassi R’mel gaz sahası, Irak’taki Rumaila ve Suudi Arabistan’daki Gavar petrol sahası da bulunuyor
*Türk Eximbank sendikasyon kredisini sürdürülebilirlik bağlantılı olarak yeniledi
Türk Eximbank, Türk ihracat sektörüne kullandırılmak üzere 404,2 milyon avro, 136 milyon dolar ve 350 milyon Çin yuanı olmak üzere toplam 588 milyon dolar tutarında kaynak sağladı. Türk Eximbank Genel Müdürü Ali Güney, “Kadın katılımcı KOBİ’lere kredi desteğimizin artırılması hedefi dahil olmak üzere sürdürülebilirlik performans kriterleri ekleyerek gerçekleştirdiğimiz sendikasyon işlemimizi yüzde 101,4 yenileme oranıyla tamamlamanın gururunu yaşıyoruz. Bu işlem ile birlikte sürdürülebilirlik bağlantılı toplam yurt dışı finansman tutarımız 1,3 milyar doları aştı” diye konuştu
*TKBB Başkanı Çelik, liralaşmaya sektör paylarının üzerinde destek verdiklerini belirtti
TKBB Yönetim Kurulu Başkanı ve Vakıf Katılım Genel Müdürü Osman Çelik, “Bankacılık sektöründeki payımız yüzde 8 olmasına rağmen kur korumalı hesaplardaki payımız yüzde 10’un üzerine çıkmış durumda. Yani sektördeki payımızdan daha fazla liralaşma politikasına desteklerimizi sürdürüyoruz” açıklamasında bulundu
*MSCI endekslerde değişikliğe gitti
Küresel endeks sağlayıcılarından MSCI, Türkiye standart endeksine SASA Polyester, Hektaş ve Yapı Kredi’yi eklediğini duyurdu. Ayrıca endeksten herhangi bir şirket çıkartılmadı
*Arsa yatırımına artan ilgi kurumsal markaların iştahını kabartıyor
Talebin yüksek olması, artan konut fiyatlarına karşın düşük rakamlarla yatırım yapılabilmesi ve bu alanda kurumsal firma sayısının azlığı büyük şirketleri markalı arsa satışına yönlendiriyor. GAPAS Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Özcan, “2000’li yılların başında ‘markalı konut’ kavramı ile tanışmıştık, devir artık ‘markalı arsa’ devri olma yönünde ilerlemektedir” dedi. Helmann Yönetim Kurulu Başkanı Selman Özgün, “Zaman zaman arsa satışlarında yaşanan suistimaller yatırımcıları korkutabiliyor. Son dönemde kurumsal markaların bu sektöre yönelmesi yatırımcı için yeni bir kapı araladı” dedi
*İstanbul Havalimanı günlük uçuş ortalamasıyla Avrupa birincisi oldu
Avrupa Hava Seyrüsefer Güvenliği Teşkilatının, 3-9 Kasım dönemini kapsayan uçuş raporuna göre, Avrupa’daki en yoğun havalimanları arasında birinci sırada İstanbul Havalimanı yer aldı. Açıklamada, “Türk Hava Yolları günlük ortalama 1248 uçuş ile en fazla uçuş gerçekleştiren hava yolu şirketleri arasında ikinci olmuştur” ifadeleri kullanıldı
*İstanbullu şirketlerin ihracatı kimya sektörü öncülüğünde 80 milyar doları aştı
İstanbullu şirketlerin dış satımı ocak-ekim döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15,5 artarak 82 milyar 373 milyon dolara yükseldi. Şirketler yılın 10 ayında dünyanın 230 noktasına ürünlerini ulaştırırken, Türkiye’nin ocak-ekim dönemi ihracatındaki payı yüzde 39,3 oldu
*Perakende satış hacmi yıllık bazda yüzde 9,7 ve toplam ciro endeksi yüzde 134,1 arttı
Sabit fiyatlarla perakende satış hacmi, eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9,7 artış kaydetti. Buna göre, sabit fiyatlarla perakende satış hacmi, eylülde bir önceki aya kıyasla yüzde 1,8 yükseldi. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplam ciro endeksi, eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 134,1 artış gösterdi
Kaynak: Anadolu Ajansı Finans