Ekonomi ve Finans Haberleri – (1.03.2023)

Finans Haberleri Günün Özeti

*Cumhurbaşkanı Erdoğan, AK Parti TBMM Grup Toplantısı’nda konuştu
Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, depremleri engelleyebilmelerinin mümkün olmadığını belirterek, “Bize düşen görev şudur: Evvela deprem öncesi altyapısıyla yollarıyla hastaneleriyle okullarıyla konutlarıyla iş yerleriyle güvenli yerleşim yerleri inşa etmek, hazırlık yapmaktır. Bu millet inşallah, vakti geliyor, 14 Mayıs’ta gereğini yapacaktır. Asla bu tür kuru sıkı atanlara da prim vermeyecektir. (Kahramanmaraş merkezli depremler) Sorulması gereken hesapları da adli, idari, siyasi olarak sormak boynumuzun borcudur. Öyle de davranıyoruz” ifadelerini kullandı

*Bakan Varank: Biz ülkemizi yükseköğretimde global bir marka haline getirmek istiyoruz
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Avrasya Üniversiteler Birliği (EURAS) öncülüğünde, İstanbul Aydın Üniversitesi ev sahipliğinde bu yıl sekizincisi gerçekleştirilen Avrasya Yükseköğretim Zirvesi’nde yaptığı konuşmada, “Biz ülkemizi yükseköğretimde global bir marka haline getirmek istiyoruz. Dolayısıyla üniversitelerimizde niceliğin yanında niteliğin artması için de yoğun şekilde çalışıyoruz” dedi

*Bakan Muş: Türkiye dünyanın en çok uluslararası öğrenci çeken 11. ülkesi konumunda
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, 8. Avrasya Yükseköğretim Zirvesi’nde yaptığı konuşmada, “Türkiye’deki yükseköğretim kurumları sahip olduğu eğitim kalitesiyle, pek çok ülkeden uluslararası öğrenci çekmeye devam ediyor” şeklinde konuştu
 
*Bakan Nebati, depremden etkilenen Gaziantep’te konteyner kenti ziyaret etti
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, afetten etkilenen bölgelerde yaraları hızlıca saracaklarını belirterek, “Sözünü verdik, mutlak surette tutacağız” ifadesini kullandı

*Bakan Dönmez, Akkuyu NGS’de incelemelerde bulundu
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Mersin’in Gülnar ilçesinde yapımı devam eden Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde (NGS) incelemelerde bulundu. Dönmez, Türkiye’ye gelen Rosatom Başkanı Aleksandr Lihaçev ile hem ikili hem de heyetler arası görüşme gerçekleştirdi

*Bakan Kurum, Gaziantep’te iş dünyası ve müteahhitlerle bir araya geldi
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen illerde inşa edilecek kalıcı konutlara ilişkin süreci, üreticisi, inşaatçısı, işçisi, mühendisi, mimarı ile birlikte yürütmek zorunda olduklarını belirtti. Kurum, toplantıda, inşaat malzemesi üreticileri, depremlerden etkilenen 11 ilde fiyatları sabitlediklerini açıkladı

*Deprem bölgesinde kalıcı konutların yapımına bu hafta başlanması planlanıyor
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, “Kalıcı konutların plan, projelerini yaptık. Pek çok yerde de inşallah bu hafta itibarıyla yapım çalışmalarına başlıyoruz. Buraları canlandırmadan elimizi hiçbir zaman çekmeyeceğiz. Sizlerin desteğiyle beraber zorlukların üstesinden kalkmak için gece gündüz çalışmaya devam edeceğiz” dedi

*Emeklilikte Yaşa Takılanlara ilişkin kanun teklifi yasalaştı
Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı

*Bakan Bilgin EYT’lilerin nisan ayında maaşlarını alacağını bildirdi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, yaş şartının ortadan kalkmasıyla emekli olacakların maaşlarını nisan ayında alacağını açıkladı. Yasanın Resmi Gazete’de yayımlanmasından sonra başvuruların yapılacağını belirten Bilgin, “Herhangi bir endişeye gerek yok. Kimse bir hak kaybına uğramayacak” açıklamasında bulundu

*Kartlı ödemeler ocakta 446 milyar TL oldu
Kredi kartları, banka kartları ve ön ödemeli kartlar ile ocak ayında yapılan toplam ödeme tutarı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 146 artarak 446 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Kredi kartı ile ödemelerde önceki yılın aynı dönemine göre büyüme oranı yüzde 145, banka kartı ile ödemelerde yüzde 154 olurken, ön ödemeli kartlar ile yapılan ödemelerde ise bu oran 121 oldu

*Bankacılık sektörünün aktifleri ocakta 14,7 trilyon lira oldu
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, Türk bankacılık sektörünün toplam aktif büyüklüğü ocak itibarıyla 2022 sonuna kıyasla 341 milyar 461 milyon lira artarak 14 trilyon 688,9 milyar liraya yükseldi. Sektörün ocak sonu itibarıyla dönem net karı 39 milyar 320 milyon lira, sermaye yeterliliği standart oranı yüzde 16,99 seviyesinde gerçekleşti
 
*İTO’ya göre fiyat artışları
İstanbul’da perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi şubatta bir önceki aya göre yüzde 3,83, toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise yüzde 2,38 arttı

*İSO Türkiye İmalat PMI şubatta 50,1 oldu
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI, şubatta bir önceki aya göre değişmedi ve faaliyet koşullarının imalat sektörü genelinde yatay seyrettiğine işaret etti. S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, “Şubat ayındaki korkunç deprem, üretim hatları ve tedarik zincirleri başta olmak üzere Türk imalat sektörünü olumsuz etkiledi. Önümüzdeki aylarda depremden etkilenen bölgelerde ve sektör genelinde toparlanma belirtileri görmeyi ümit ediyoruz” diye konuştu

*Moody’s Türkiye’nin bu yıla ilişkin büyüme tahminini yüzde 2,3’e yükseltti
Moody’s, “Küresel Makro Görünüm” Şubat 2023 raporunu yayımladı. Kuruluşun raporunda, G20 küresel ekonomik büyümesinin bu yıl yüzde 2’ye düşeceği ve 2024’te ise yüzde 2,4’e yükseleceğini tahmin etti. G20 küresel ekonomik büyümesinin 2022’de yüzde 2,7’den bu yıl yüzde 2’ye düşeceği ve 2024’te ise yüzde 2,4’e yükseleceğinin tahmin edildiği kaydedildi

*AB, yeşil tahvillere standart getirmeye hazırlanıyor
Avrupa Parlamentosu (AP) ve AB Konseyi, yatırımcıların Birliğin iklim hedefleri ile uyumlu olan sürdürülebilir teknolojilere ve faaliyetlere yönelmelerini sağlamak için “Avrupa Yeşil Tahvil Standardı” belirlenmesi konusundaki müzakerelerde uzlaşı sağlandığını açıkladı. Buna göre, yeşil tahviller konusunda ilk standartlar getirilecek

*Rusya-Ukrayna Savaşı’yla küresel petrol pazarında kartlar yeniden dağıtıldı
Uluslararası Enerji Ajansı, yılın ilk çeyreğinde yaklaşık 1 milyon varil civarında Rus petrolünün yaptırımlar nedeniyle piyasadan çekileceğini tahmin ediyor. Batılı ülkelerin yaptırımları ve Rusya’nın karşı adımları küresel petrol piyasasında ticaret rotalarında da değişikliğe yol açtı

*Japonya’da 2023 mali yıl taslak bütçesi 114,3 trilyon yen
Japonya’da Temsilciler Meclisi, 2023 mali yılı bütçe taslağını kabul etti. Rekor düzeydeki bütçe taslağı Nisan 2023-Mart 2024 dönemini kapsayacak ve 114,3 trilyon yen (840 milyar dolar) seviyesinde olacak

*ABD’de, çip teşviki alan şirketlerin fazla karlarını paylaşmaları gerekecek
ABD’de Başkan Joe Biden yönetimi, yarı iletken üretimi için 52,7 milyar dolarlık desteği de içeren programdan teşvik alan çip şirketlerinin, fazla karlarını paylaşmalarını zorunlu kılıyor. ABD Ticaret Bakanlığı, ülkede çip üretiminin ve bu konudaki bilimsel araştırmaların artırılması adına düzenlenen CHIPS yasası kapsamında, imalat teşvikleri için başvuruların haziran sonunda alınmaya başlanacağını açıkladı

*Türkiye, vatandaşlık endeksinde 7’nci sırada
Uluslararası Göçmenlik ve Vatandaşlık Hukuku Uzmanı ve Henley & Partners Başkanı Dr. Christian H. Kaelin, “Rapor, yalnızca özel müşteriler, onların danışmanları ve diğer sektör profesyonelleri için değil,aynı zamanda daha fazla mali özerklik ve ekonomik büyüme elde etmek için yatırım geçiş programlarını yönetmek isteyen hükümet politika yapıcıları için de önemli” değerlendirmesinde bulundu

*Yenilenebilir enerji dönüşümü teknolojilerine 1,3 trilyon dolarlık rekor yatırım
Yenilenebilir enerji dönüşümü teknolojilerine yapılan küresel yatırım miktarı geçen yıl bir önceki yıla oranla yüzde 19 artarak 1,3 trilyon dolara çıktı

*Şirketlerin nakdi sermaye artışlarına 5 hesap dönemi boyunca vergi indirimi sağlanacak
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, şirketlerin yurt dışından satın aldıkları malları Türkiye’ye getirmeden yine yurt dışında satarak elde ettikleri kazancın yarısı beyannamede gösterilerek kurum kazancından indirilebilecek

*Depremlerden etkilenen 11 il geçen yıl 20,5 milyar dolarlık ihracat yaptı
Söz konusu kentler arasında en yüksek ihracatı 10 milyar 523 milyon dolarla Gaziantep gerçekleştirirken, 11 şehrin iller bazında yapılan ihracattan aldığı pay yüzde 9,05 oldu

*Sigorta sektörünün deprem hasar ödemeleri 20 milyar TL’yi aşacak
TSB Başkanı ve Türkiye Sigorta Genel Müdürü Atilla Benli, “Deprem bölgesinde araçların çoğu pert. Kasko üzerinden 1 milyar TL civarında ödeme yapacağımızı tahmin ediyoruz. Az hasarlı evlere sahip sigortalılara beklemelerini tavsiye ediyorum. Çünkü artçılar devam ediyor, sonraki artçı depremlerde de hasar artabilir” dedi

*Piyasalarda son durum
BIST 100 endeksi yüzde 1,78 değer kazanarak 5.330 puan oldu. Dolar/TL 18,89’dan işlem görürken, altının gramı 1.116 liradan satıldı

Kaynak: Anadolu Ajansı Finans