Cem Şengezer – 28.01.2019
Dövizle ilgili son beklentiler giderek sönen hareketler ile şekillenirken, dolar için beklentimiz halen 5 TL altında olacağı yönündedir. Aynı yıl 2 önemli dalga yaşaması bugünleri getiren gelişme oldu: 2017 yılı başı ve sonunda görülen haftalardaki hareketi geçmişiyle değerlendirmek gerekir.
Sessiz veya yatay gelişen dönemler sonrası yaşananlar “sıra dışı” olmuştur. Olağandışı nitelendirilebilecek bu hareketler sırasındaki dalga şiddetini belirleyen geçmişin yatay seyirde geçen dönemi olmuştur. Bu dönemin uzunluğu, dalga şiddeti için belirleyicidir. Bundan sonra da benzer şablonda devam edecektir. Hareketin şablonu veya kalıbını geçmiş belirleyecektir.
Bu yüzdendir ki fiyat hareketlerinin ortalamalarla olan ilişkisinin farklı modeller üzerinden incelenmesi daha iyi portföy performansı için belirleyicidir. Basit bir model kurarak bu ilişkiyi gösterebiliriz: 48 haftalık ortalamalara yakın veya uzak geçen fiyatlar bir sonraki dönemin yani geleceğin belirleyicisi olmaktadır. Oldukça güvenilir sonuçlar veren bu basit bakışta (modelde) görülenlerden biri de oluşan hareketin şiddetinin belirlenebileceğidir.
Doğrulanmış vakalara bakalım: 2013 Gezi Parkı olayları bu ortalamaya yapışmış fiyat hareketlerinin kopmasını sağlamıştı. Benzer yapışma 2014 yılında da görüldü. Benzer şekilde de 2016 bahar döneminde aynı hareket görüldü. Elbette bahar döneminde olmasını sağlayan gerekçeler önceden belirlenmiştir yani ortam hazırlanmıştır.
Aynı model tekrar çalışır mı ?
Günümüze gelirsek, basitçe kurduğumuz modelin tekrar çalışmasını bekleyebilir miyiz ? Bu soruyu sorarken aynı hareket şablonunun oluşmasını beklemeliyiz. Yani haberlere veya ekonomi tarafındaki gelişmelere bakmadan, sadece fiyat hareketlerinin geometrisine bakarak karar vermek mümkün müdür ? Yeterli güven aralığı oluşturarak kendini doğrulayan bu model için yataya dönen fiyat hareketlerini bekleyebiliriz. Bu durumda ortalamaya yaklaşan yani 48 dönemlik yatay hareketi oluşturan yapı oluşmuş olacaktır. Kasım 2018 haftalarında 5.15 altını gördüğümüzde 48 haftalık ortalama henüz yataya dönmemişti, sonrasında oluşan tepki yükselişine rağmen tekrar düşüş görülmesi de bu yüzdendir.
Modelin doğrulanması gereği ortalama yataya dönmelidir. Bu hafta görülen düşüş baskısıyla güvenli bakışımızı sürdürüyoruz. Beklentimiz halen 5 TL altının görüleceği yönündedir.
Dövizdeki dalgalanma ihracatı teşvik ederken, akıllı planlama ile pazar tercihi de değişmektedir. Buna göre uygulanabilir plan önerisi :
http://www.ekonomist.com.tr/kapak-konusu/ihracati-artirma-yollari.html