Utku Altunöz – 18.12.2014
Kıymetli para Borsa takipçilerim. Son günlerde ABD’de ekonomik verilerde beklenenden daha olumlu gerçekleşmelerin yanına FED’in faiz arttırım söylentileri de eklenince piyasalar adeta toz duman hale geldi. Birkaç gündür Türkiye’de dolardaki artış, ekonomiye ilgisi olan olmayan tüm bireyleri endişelendirmeye başladı. Tam bu sırada birkaç gün önce TCMB’den oldukça ilginç bir açıklama geldi. Söz konusu açıklamada enerji ithalatçısı KİT’lerin döviz ihtiyacı Merkez Bankası ve Hazine tarafından karşılanacağı ve Uygulamanın 17 Aralık 2014 tarihinden itibaren başlayacaktır beşlayacağı açıklanmaktaydı. Bu açıklamanın hemen ardından MB’nin açıklaması sonrası kur 2,38’in altına insse de yeniden yükseldi. Dövizdeki söz konusu artışla birlikte tahvil – bono piyasasında gösterge tahvilin bileşik faizi yüzde 8,78’e çıkarak son 7 haftanın en yüksek seviyesini gördü. Şunu açıkça belirtmek istiyorum ki söz konusu faizlerdeki yükselişin temel nedeni gelişen ülkelerin para birimlerinin dolar karşısındaki değer kaybıdır. Tl den yaşanan değer kaybı sonucunda Erdem Başçı ve ekibinin yapmayı düşündüğü faiz inidrimin uzunca bir süre öteleneceğini düşünmekteyim. Bu beklenti nedeni ile tahvillere gelen satışlar doğrudan ilişkilidir. Bunu Mahfi Eğilmez hocanın basit ve anlaşılır açıklamasından alıntı yaparak belirtmekl istiyorum.
…tahvil ihalesine girdiniz ve bir yıl vadeli % 5 faizli bir tahvil aldınız. Yılsonunda 100 TL’lik tahvili Hazine’ye götürdüğünüzde karşılığında 105 TL alacaksınız. Bu tahvilin ikincil piyasadaki faizinin de aynı olduğunu varsayalım. Bu durumda bu tahvili aldığınız gün ikincil piyasada başkasına satsanız fiyatı yine 100 TL olur. Siz tahvili satamadan aynı gün içinde olağanüstü bir olay olduğunu ve faizlerin % 7’ye yükseldiğini varsayalım. Bu durumda sizin tahvilinizin değeri artık 100 TL etmez. Çünkü Hazine’nin yeni çıkaracağı tahvil artık yılsonunda 107 TL ederken sizin tahviliniz 105 TL edecektir. Bu durumda siz bu tahvili ikincil piyasada 100 TL’ye satamazsınız. Daha ucuza satmanız gerekir ki alan da %7 faiz kazanabilsin. Aksi takdirde sizin 105 TL edecek tahvilinizi alacağına gidip Hazine’nin % 7 faizli tahvilini satın alır. Bu durumda eski fiyatla tahvil satın almış olduğunuz için zarar edersiniz. Tahvili vadesinden önce ikincil piyasada satmayıp vade sonuna kadar elinde tutsanız da zarar edersiniz çünkü sizden hemen sonra tahvil alanlar 100 TL’lerine karşı vade sonunda 107 TL alırken siz 105 TL alacaksınız demektir.
Fed Gelişen Piyasaları Rahatlattı
Yılın son Açık Piyasa Komitesi toplantısını dün tamamlayan FED, faizi son 6 yıldır olduğu gibi yüzde 0 – 0.25 seviyesinde tuttu ancak artışa yaklaştığını hissettirdi. Fed faiz artışının ne zaman olacağını belirtmese de bu konuda “sabırlı” olacağını dile getirdi. Özellikle makul bir süre sonra açıklaması bile doların ateşini düşürmeye ve büyüyen piyasaları rahatlatmaya yetti.
Rusya Ekonomisinde Neler Oluyor?
Rusya’da 17 Aralık itibariyle dolar 2,03 ruble artarak 69,53, avro ise 1,48 ruble artarak 86,63 rubleye ulaştı. Resesyon söylentilerinin oldukça dillendirilmeye başlandığı ülkede olayların başlangıcı petrol fiyatlarının 90 doların altına inmesi ve Rublenin bu durum karşısında zayıflamasına dayanmaktadır. Petrol fiyatlarının daha da düşmesi, rublenin dolar ve euro karşısında daha da değersizleşeceği riskini beraberinde getirmektedir.
Rusya Merkez Bankası’nın rubleyi desteklemek için geçtiğimiz hafta 3 milyar dolar tutarında döviz satışı yaptığı belirtilirken, rubleye destek vermek için yapılan döviz satışı son 10 günde 6 milyar doları buldu.Ay başından bu yana merkez bankası altın ve döviz rezervinden 7.7 milyar dolarlık satış gerçekleştirdi. Rusya, ekim başı itibariyle 454.7 milyar dolarla dünyanın dördüncü büyük döviz rezervine sahip. Ayrıca merkez bankası Rusya Merkez Bankası Ruble’de yaşanan serbest düşüşün önüne geçebilmek için faizlerde eşine az rastlanır bir artışa gitti. Politika faizini yüzde 10,5’ten yüzde 17’ye yükselten banka ekonomistleri oldukça şaşırttı.
Bu toz duman piyasada değerli takipçilerime tasarruflarını değerlendirirken özellikle borsada oldukça temkinli hareket etmelerini tavsiye ediyorum. Bol kazançlı günler dilerim.
Yrd. Doç. Dr. Utku Altunöz
E-mail: utkual@hotmail.com
https://twitter.com/utkualtunoz