Mahfi Eğilmez – 28.04.2014
Demokrasiyle ekonomik gelişme arasında ilişki var mı?
Demokrasiyle ekonomik gelişme arasında doğru yönlü bir etkileşim olup olmadığı meselesi tartışmalıdır. Batılı ülkelerin demokrasi sayesinde geliştiğini kanıt olarak ileri sürenlere karşı Çin ve Kore başta olmak üzere doğulu ülkelerin otoriter rejimlerle hızlı ekonomik gelişme yakaladıklarını kanıt olarak gösterenler de var. Bu ikinciler, geçmişte otoriter rejimlerle hızlı ekonomik büyüme düzeyi yakalamış ülkeleri de kanıt göstererek demokrasiyle ekonomik gelişme arasında bir ilişki olmadığını iddia ediyorlar.
Hangisinin doğru olduğunu tam olarak çıkaramıyorum. İki tarafın da güçlü kanıtları var. Buna karşılık çıkarabildiğim bir şey var: Eğer bir ülke rejim olarak demokrasiyi seçmişse onu en iyi şekliyle uygulamadıkça gelişmesini yeterli düzeye çıkaramıyor. Bir başka ifadeyle yarım demokrasiyle gelişme olmuyor. Tam gelişme için tam demokrasi gerekli.
Bu çerçeveden bakınca Türkiye’nin durumu hiçbir zaman tam demokrasi olamadı. Temel nedeninin demokrasi anlayışımızdaki yanlışlık olduğunu düşünüyorum. Biz demokrasi denilince seçimi anlıyoruz. Yani amaç ile aracı karıştırıyoruz.
Demokrasinin derecesinin ölçülmesi
Aşağıda ilk tabloda çeşitli kuruluşlarca dünyada demokrasiyi ölçmekte kullanılan bazı endeksleri ve Türkiye’nin durumunu, ikinci tabloda da demokrasinin olmazsa olmaz koşullarını ve bu koşullar karşısında Türkiye’nin benim gözlerimle nasıl göründüğünü ortaya koymaya çalışıyorum.
Devamı için tıklayın.