Utku Altunöz – 18.07.2016
Değerli Para&Borsa takipçileri. Demokrasimizde kara bir leke olarak anılacak olan 15 Temmuz 2016 günü meydana gelen darbe girişimi nihayet başarısızlık ile sonuçlandı. Bir ekonomist olarak şunu açık bir dille söylemeliyim ki demokrasinin askeri darbelerle ipotek altına alınması, bir ülkeyi 50-60 yıl geriye götüren, ekonomisini perişan eden bir durumdur. 3 saatlik bu girişimin bile finans piyasalarımızı ne duruma getirdiğini bu yazımda irdelemek istiyorum. Çok değil darbe girişiminin meydana geldiği saatler içinde Türk lirası 2008’den bu yana en hızlı düşüşünü yaşadı. Birçok yabancı analistler Türkiye için kara senaryolar yazmaya o dakikalarda başladı. Bunlardan bazılarını sizlere sıralamak istiyorum.
- Darbenin diğer tüm piyasalara etkisinin sınırlı olacağını düşünüyoruz. Ancak bu durum kesinlikle Türk hisseleri ve varlıkları için geçerli değil.(EBURY)
- Darbenin uzun vadeli etkileri negatif görülüyor; çünkü hükümetin daha otoriter olma ihtimali yüksek ve bu durum iş ortamına ve yatırım algısına zarar verecektir.(SEB)
- Türkiye’nin yılın üçüncü çeyreğine ilişkin hikayesi sona erdi.( RENAISSANCECAPITAL)
- Kısa vadede belirsizliğin devam etmesiyle, yabancı yatırımcılar son birkaç haftadır iyi performans gösteren Türk varlıklarında pozisyonlarını azaltacaktır.(RABOBANK)
Yukarıda saydıklarım sadece bir kaçı. Senaryo oldukça iyi görünüyor. Birçok AB ülkesinin Maastrich Kiterleri’nin dışına çıktığı, borçlarını ödeyemediği, İspanya, İtalya ve Yunan ekonomilerinin iflas eşiğinde olduğu, İngiltere’nin birlikten çıkma kararı aldığı bir dönemde Türkiye ekonomisi üzerinde oynanan bu oyun sizlere de komik gelmiyor mu? Birde zamanlamaya dikkat çekmek istiyorum. Küresel piyasalarda Fed ve Brexit sonrası düşük faizlerle yaşanan rahatlama, merkez bankalarının genişlemeye gideceği beklentileri ve Türkiye’nin bölge ülkeleriyle ilişkilerini normalleştirmesi sürecine yönelmesinin piyasalara getirdiği doping etkisi, 15 Temmuz Cuma akşamı yaşanan darbe girişimi ile aniden gölgelendi ve para piyasası bir anda allak bullak oldu.
Elbette bu girişimin ekonomiye olumsuz etkisi oldu ve belli bir sürede olacaktır. Fakat ben bu etkinin kısa süreli ve sınırlı olacağı düşüncesindeyim.
Analistler doların bir süredir artan küresel risk iştahıyla olumlu seyrettiğine dikkat çekerek darbe girişimi ve karışan siyasi ortamla beraber dolarda sert bir yükseliş yaşandığına işaret etti. Piyasa durulsa bile yabancı algısının bozulabileceğine vurgu yapılırken pazartesi günü borsanın düşüşle açılabileceği belirtildi. Bu nedenle doların belli seviyelerde tutulmasında yarar görüyorum. Benim kişisel olarak asıl endişem, devamlı yazılarımda da belirttiğim gibi turizm gelirleri. Bilindiği gibi cari açığın finansmanında en temel gelir kalemimiz turizm ve terör olaylarından dolayı baltalanan turizmin daha da kötüye gitmemesi için ivedi önlemler alınması kanaatindeyim. Sonraki yazılarımda piyasa enstrümanlarını birer birer ele alacağım. Fakat şu izlenimimi de sizlerle paylaşmak istiyorum. Bu darbe girişiminin olduğu saatlerde bir turizm şehrindeydim ve turistlerin apar topar otelleri terk ettiğine ve bankamatik kuyruklarına şahit oldum. Lütfen şu gerçeği unutmayalım başka bir TÜRKİYE yok. DEMOKRASİMİZE LÜTFEN SAHİP ÇIKALIM. OYUNLARA GELMEYELİM.
Demokrasinin daima kazandığı bir dünya dileklerimle…
Doç. Dr. Utku Altunöz
E-mail: utkual@hotmail.com
https://twitter.com/utkualtunoz